Các tuyến xe buýt có trợ giá: Sẽ chuyển đổi xe loại trung bình thành xe nhỏ

UBND tỉnh Khánh Hòa đã thống nhất chủ trương điều chỉnh loại xe buýt đang hoạt động từ xe kích thước trung bình thành xe loại nhỏ đối với 8 tuyến xe buýt có trợ giá trên địa bàn tỉnh. Việc chuyển đổi này phù hợp với nhu cầu thực tế, bảo đảm hoạt động của các tuyến xe buýt nội thành.

Sản lượng đạt thấp so với dự báo

Tháng 4-2022, Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang đưa vào khai thác 8 tuyến xe buýt nội thành trên địa bàn tỉnh có trợ giá của Nhà nước. Việc vận hành các tuyến xe buýt này đáp ứng mong mỏi của người dân sau thời gian dài tạm ngưng. Tuy nhiên sau hơn 1 năm khai thác, sản lượng hành khách không đạt được như kỳ vọng. Tại hồ sơ mời thầu dự báo tổng sản lượng hành khách đi xe buýt trong năm thứ nhất là hơn 3 triệu lượt khách (vé lượt và vé tháng). Tuy nhiên, theo báo cáo của Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang, sau hơn 1 năm khai thác, sản lượng hành khách đi vé lượt năm thứ nhất chỉ bằng khoảng 34% dự báo, sản lượng vé tháng bằng 32% dự báo. Doanh thu bán vé của đơn vị bằng 28% dự báo so với hồ sơ mời thầu trước đó của cơ quan nhà nước.

Xe buýt nội thành của Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang lưu thông trên đường Trần Phú.

Ông Nguyễn Văn Dần - Giám đốc Sở Giao thông vận tải cho biết, sản lượng hành khách thấp dẫn đến hệ số sử dụng trọng tải của các tuyến xe buýt cũng thấp, gây lãng phí. Đơn cử có tuyến hệ số sử dụng trọng tải trung bình chỉ đạt 4%, tuyến cao nhất cũng chỉ đạt khoảng 17% đối với xe buýt 55 - 60 chỗ. Nhiều thời điểm trong ngày xe chạy rỗng, không có hành khách.

Bên cạnh đó, các chi phí vận hành xe buýt tăng cao, đặc biệt là giá nhiên liệu hiện tăng khoảng 90% so với thời điểm đấu thầu, làm ảnh hưởng đến phương án tài chính của đơn vị vận tải. Theo báo cáo hiện nay, mỗi tháng, Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang phải chịu lỗ trung bình 1 - 1,1 tỷ đồng để duy trì hoạt động các tuyến xe buýt.

Đề xuất chuyển sang loại xe buýt nhỏ

Với những khó khăn đang gặp phải, Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang đề xuất chuyển loại xe buýt đang khai thác từ xe buýt trung bình (55 - 60 chỗ) sang loại xe buýt nhỏ mới 100% (26 chỗ với 18 chỗ ngồi và 8 chỗ đứng). Khi sử dụng dòng xe buýt nhỏ, đơn vị vận tải sẽ tiết kiệm được nhiều chi phí vận hành liên quan, qua đó tạo điều kiện để tiếp tục duy trì hoạt động các tuyến xe buýt.

Cũng theo Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang, hiện nay, đơn giá trợ giá cho đơn vị sử dụng loại xe buýt trung bình hơn 6.100 đồng/km xe chạy. Khi chuyển từ loại xe trung bình sang loại nhỏ và giữ nguyên các chỉ tiêu về doanh thu thì phần trợ giá từ ngân sách nhà nước sẽ điều chỉnh giảm tương ứng với phần tiết kiệm chi phí vận hành của đơn vị vận tải. Vì vậy, sẽ giúp tiết kiệm và sử dụng hiệu quả ngân sách nhà nước (dự kiến tiết kiệm được khoảng 4 tỷ đồng/năm). Trong khi đó, chất lượng dịch vụ vận tải hành khách khi sử dụng xe buýt nhỏ không thay đổi so với sử dụng loại trung bình và xe lớn. Đồng thời, xe buýt nhỏ sẽ linh hoạt hơn trong công tác vận hành và giúp giảm ùn tắc giao thông trên các tuyến đường ở TP. Nha Trang vào giờ cao điểm. Sử dụng xe buýt loại nhỏ cũng sẽ giảm tiêu hao nhiên liệu, góp phần bảo vệ môi trường.

Mới đây, UBND tỉnh có văn bản gửi Sở Giao thông vận tải về việc tháo gỡ khó khăn hoạt động xe buýt có trợ giá trên địa bàn tỉnh. Theo đó, UBND tỉnh thống nhất cho phép điều chỉnh loại xe buýt đang hoạt động từ xe trung bình thành xe loại nhỏ đối với 8 tuyến xe buýt có trợ giá. Đồng thời, giao Sở Giao thông vận tải chủ trì, phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính, Sở Tư pháp, UBND TP. Nha Trang, các đơn vị liên quan làm việc với Công ty Cổ phần Xe khách Phương Trang khảo sát và triển khai các thủ tục điều chỉnh lộ trình, tần suất xe chạy trên các tuyến cho phù hợp với nhu cầu đi lại của người dân, học sinh, sinh viên, du khách đúng quy định (không tăng thêm quy mô gói thầu và vượt dự toán đã được phê duyệt).

MẠNH HÙNG