Xung đột lợi ích trên đầm Nha Phu

Thời gian qua, người dân làm nghề thả lưới bắt thủy sản thường có xung đột với người nuôi vẹm xanh, các tàu cào sò trên đầm Nha Phu (xã Ninh Ích, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa). Điều này ảnh hưởng đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương. Với thực trạng này, lãnh đạo xã cho biết sẽ tiến hành kiểm tra, rà soát, vận động người dân chấp hành quy định về khai thác, nuôi trồng thủy sản.

Xuất hiện những xung đột

Mới đây, chúng tôi theo ghe làm nghề thả lưới khai thác thủy sản của người dân thôn Ngọc Diêm (Ninh Ích) đến khu vực Hòn Nưa (Ngọc Diêm) và khu vực biển thôn Tân Đảo (Ninh Ích). Khi thủy triều rút, mặt đầm nhô lên những bãi cọc. Hỏi chuyện ông Nguyễn Văn Bụi đang thu lưới ghẹ, ông cho biết: “Những bãi cọc này là của người dân các thôn ở Ninh Ích cắm xuống để nhử vẹm xanh tự nhiên bám vào, rồi nuôi ngoài biển; mạnh ai nấy cắm. Ngoài hình thức nuôi cọc, người dân còn nuôi dây treo. Ở những vùng mặt nước có chai nhựa dập dềnh là nơi người dân cột dây nuôi vẹm xanh. Khoảng 2 - 3 năm trở lại đây, nghề nuôi vẹm xanh nở rộ, các bãi cọc, giàn dây treo nuôi vẹm cứ thế lan rộng, ảnh hưởng đến luồng lạch. Ghe xuồng đi lại trên đầm rất khó khăn, không còn mặt biển cho ngư dân thả lưới đánh cá, tôm nữa”.

Khu vực người dân cắm cọc nuôi vẹm xanh trên đầm Nha Phu thuộc địa bàn xã Ninh Ích.

Được biết, việc nuôi vẹm xanh nở rộ tại vùng biển Ninh Ích thời gian qua ngoài việc gây ra xung đột lợi ích với người làm nghề thả lưới còn gây ra xung đột giữa chính người nuôi vẹm với nhau để tranh giành mặt nước cắm cọc, đặt giàn dây treo nuôi vẹm. Điển hình là trường hợp vừa qua, khi người dân ở thôn Phú Hữu (Ninh Ích) đến khu vực bãi biển Ngọc Diêm để cắm cọc nuôi vẹm thì bị người dân trong thôn này ngăn cản nên đã xảy ra cãi vã, đánh nhau gây mất an ninh trật tự tại khu vực.

Không chỉ có vậy, tình trạng tàu cào sò lén lút hoạt động trên đầm Nha Phu tận diệt nguồn lợi thủy sản, xới tung đáy đầm làm ô nhiễm môi trường đã gây xung đột với hàng trăm người dân làm nghề thả lưới khai thác thủy sản nơi đây. Ông Nguyễn Ngọc Quân - người dân thôn Ngọc Diêm cho biết: “Các tàu cào sò chủ yếu từ thôn Tân Thành (Ninh Ích) đến đây hoạt động. Tuy cào sò là nghề cấm nhưng khi chúng tôi phản đối thì bị họ hăm dọa, liên tục làm rách lưới, cào cả số vẹm xanh mà người dân thả nuôi trong khu vực đầm... Mới đây, khi bị họ cào làm rách lưới, tôi phản ứng thì họ cho tàu đâm thẳng vào xuồng của tôi, may mà tôi nổ máy chạy kịp”.

Tăng cường tuyên truyền, xử lý

Lãnh đạo UBND xã Ninh Ích xác nhận: Tại địa phương đang xảy ra tình trạng mất trật tự do xung đột lợi ích giữa các nghề khai thác, nuôi trồng thủy sản trong đầm và giữa người dân các khu vực ven đầm Nha Phu. Đối với việc nuôi vẹm xanh, hiện nay, toàn xã có khoảng 40 hộ nuôi, với tổng diện tích khoảng 40ha mặt nước, toàn bộ đều là tự phát, nằm ngoài vùng quy hoạch nuôi trồng thủy sản trên đầm Nha Phu. Đối với nạn cào sò, qua phối hợp,  địa phương và lực lượng Kiểm ngư, Biên phòng tuần tra đã xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, chủ yếu ở thôn Tân Thành. Đến nay, tuy các tàu hoạt động nghề cấm này đã giảm nhiều so với 2 năm trước nhưng vẫn còn một số tàu hoạt động lén lút. Mới đây, UBND thị xã Ninh Hòa đã kiểm tra thực tế và yêu cầu UBND các xã, phường ven đầm Nha Phu tăng cường công tác quản lý; tuyên truyền, vận động người dân chấp hành nghiêm các quy định về khai thác, nuôi trồng thủy sản.

Lồng cào sò bị lực lượng Trạm Kiểm ngư Ninh Hòa tạm giữ khi tuần tra, xử lý vi phạm trên đầm Nha Phu.

Ông Phạm Ngọc Khánh - Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Ích cho biết: “Địa phương đã có kế hoạch kiểm tra, rà soát toàn bộ các khu vực nuôi vẹm xanh; tuyên truyền, vận động người dân cắm cọc, đặt giàn dây nuôi vẹm ở những khu vực phù hợp, không nuôi xa bờ để tránh ảnh hưởng đến luồng lạch đi lại của ghe thuyền. Đối với các tàu cào sò, bên cạnh việc tăng cường tuyên truyền, vận động người dân từ bỏ nghề cấm này, địa phương đã phối hợp với Trạm Kiểm ngư Ninh Hòa, Đồn Biên phòng Vĩnh Lương tăng cường tuần tra, xử lý nghiêm các vi phạm cũng như những trường hợp mua bán, tàng trữ ngư cụ cấm. Tuy nhiên, việc chuyển đổi nghề, quản lý của địa phương cũng gặp khó khăn bởi khu vực đầm Nha Phu chỉ có quy hoạch 60ha mặt nước ở khu vực Hòn Lăng, Hòn Giữa là vùng nước sâu phục vụ nuôi trồng thủy sản lồng bè, chỉ những người có điều kiện kinh tế mới đầu tư nuôi được; những người ít vốn thì nuôi vẹm ở gần bờ nhưng lại không nằm trong quy hoạch”.

HẢI LĂNG