Bảo hiểm xã hội tỉnh vừa có hướng dẫn cho các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp về việc thu Bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam kể từ ngày 1-12. Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc Bảo hiểm xã hội tỉnh cho biết:
Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh Khánh Hòa vừa có hướng dẫn cho các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp về việc thu BHXH bắt buộc đối với người lao động (NLĐ) là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam kể từ ngày 1-12. Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Hùng Chính - Phó Giám đốc BHXH tỉnh cho biết:
- Việc thực hiện quy định của Luật BHXH về BHXH bắt buộc đối với NLĐ nước ngoài làm việc tại Việt Nam là cần thiết, phù hợp với thông lệ quốc tế và quy định của Tổ chức Lao động quốc tế. Khi tham gia BHXH bắt buộc, lao động nước ngoài sẽ được hưởng đầy đủ 5 chế độ giống như lao động trong nước.
|
Bên cạnh đó, áp dụng quy định này, ngoài việc bảo vệ quyền lợi cho NLĐ nước ngoài còn nhằm bảo vệ quyền lợi NLĐ Việt Nam đang làm việc tại nước ngoài thông qua các hiệp định song phương về BHXH. Đồng thời, khi tham gia BHXH cho lao động nước ngoài không chỉ góp phần tăng cường công tác quản lý mà còn hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng lao động “chui”, nhất là lao động nước ngoài không có trình độ, tay nghề vào Việt Nam làm việc phi pháp
.
- Xin ông cho biết những trường hợp NLĐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam phải đóng BHXH bắt buộc?
- Theo Luật BHXH năm 2014 và Nghị định 143/2018/NĐ-CP ngày 15-10 quy định chi tiết Luật BHXH và Luật An toàn, vệ sinh lao động về BHXH bắt buộc, NLĐ là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam có giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp, có hợp đồng lao động không xác định thời hạn hoặc xác định thời hạn từ đủ 1 năm trở lên với người sử dụng lao động tại Việt Nam thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc kể từ ngày 1-12-2018.
Một lao động người nước ngoài làm việc tại Khu công nghiệp Suối Dầu tham gia hiến máu tình nguyện. |
Trường hợp NLĐ di chuyển trong nội bộ doanh nghiệp theo quy định tại khoản 1 Điều 3 của Nghị định số 11 ngày 3-2-2016 của Chính phủ và NLĐ đã đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định tại khoản 1 Điều 187 của Bộ luật Lao động không thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.
- Mức đóng và lộ trình tham gia BHXH đối với lao động là người nước ngoài như thế nào, thưa ông?
- Theo lộ trình, kể từ ngày 1-12-2018 đến 31-12-2021, mức đóng BHXH với lao động nước ngoài là 3,5% mức tiền lương tháng. Thời gian này, NLĐ đóng 0%, người sử dụng lao động đóng 3,5% mức tiền lương tháng cho NLĐ, trong đó Quỹ ốm đau thai sản 3%, Quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp 0,5%.
Kể từ ngày 1-1-2022 đến khi có sự thay đổi thì mức đóng tăng lên là 25,5% mức tiền lương tháng. Trong đó, NLĐ đóng 8% mức tiền lương tháng vào Quỹ hưu trí và tử tuất; người sử dụng lao động đóng 17,5%, gồm: Quỹ ốm đau thai sản 3%, Quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp 0,5%, Quỹ hưu trí và tử tuất 14% mức tiền lương tháng.
Về tiền lương tháng đóng BHXH là mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác theo quy định của pháp luật về lao động ghi trong hợp đồng lao động. Tiền lương tháng đóng BHXH đối với người quản lý doanh nghiệp do doanh nghiệp quyết định.
Tuy nhiên, căn cứ vào khả năng cân đối Quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp, Chính phủ xem xét có điều chỉnh mức đóng từ ngày 1-1-2020. Với NLĐ mà giao kết hợp đồng lao động với nhiều người sử dụng lao động và thuộc diện áp dụng BHXH bắt buộc thì NLĐ và người sử dụng lao động chỉ đóng BHXH đối với hợp đồng lao động giao kết đầu tiên. Riêng tham gia vào Quỹ tai nạn lao động - bệnh nghề nghiệp thì người sử dụng lao động phải đóng theo từng hợp đồng lao động đã giao kết.
- Trường hợp khi đang hưởng chế độ hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng mà NLĐ rời khỏi Việt Nam thì chế độ của họ được giải quyết ra sao?
- Người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng khi không tiếp tục cư trú tại Việt Nam có thể ủy quyền cho người khác nhận lương hưu, trợ cấp BHXH. Trường hợp có nguyện vọng thì được giải quyết hưởng trợ cấp một lần. Khi đó, NLĐ nộp đơn đề nghị cho cơ quan BHXH. Trong 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đơn đề nghị, cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết cho NLĐ.
- Vậy, khi NLĐ nghỉ việc và có nguyện vọng hưởng BHXH một lần thì có phải chờ 1 năm sau khi nghỉ việc như lao động trong nước không, thưa ông?
- Theo quy định tại khoản 6 điều 9 Nghị định 143/2018/NĐ-CP, NLĐ được hưởng BHXH một lần nếu thuộc một trong các trường hợp: đủ tuổi hưởng lương hưu theo quy định mà chưa đủ 20 năm đóng BHXH; người đang bị mắc một trong những bệnh nguy hiểm đến tính mạng như: ung thư, bại liệt, xơ gan cổ trướng, phong, lao nặng, nhiễm HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS và những bệnh khác theo quy định của Bộ Y tế; NLĐ đủ điều kiện hưởng lương hưu nhưng không tiếp tục cư trú tại Việt Nam; NLĐ khi chấm dứt hợp đồng lao động hoặc giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không được gia hạn. Như vậy, NLĐ nước ngoài sẽ được hưởng BHXH một lần sau khi nghỉ việc, không phải chờ sau 1 năm như lao động trong nước.
- Xin cảm ơn ông!
VĂN GIANG (Thực hiện)
