Những năm qua, các cấp, ngành, địa phương đã đạt được những kết quả quan trọng trong việc thực hiện các Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều phần mộ liệt sĩ chưa được tìm kiếm, quy tập, xác định thông tin, đòi hỏi sự vào cuộc của toàn xã hội.
Những năm qua, các cấp, ngành, địa phương đã đạt được những kết quả quan trọng trong việc thực hiện các Đề án tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ; xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều phần mộ liệt sĩ chưa được tìm kiếm, quy tập, xác định thông tin, đòi hỏi sự vào cuộc của toàn xã hội.
Những nỗ lực đáng ghi nhận
Đại tá Trịnh Việt Thành - Chính ủy Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh cho biết, công tác tìm kiếm, quy tập và xác định thông tin hài cốt liệt sĩ luôn được Đảng, Nhà nước và người dân trong tỉnh xem là nhiệm vụ quan trọng trong thực hiện chính sách sau chiến tranh. Vì vậy, ngay sau khi Trung ương chỉ đạo, UBND tỉnh đã khẩn trương thành lập Ban Chỉ đạo tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ tỉnh (gọi tắt là Ban chỉ đạo 515 tỉnh). Đồng thời, triển khai nhiều văn bản chỉ đạo các cấp, ngành, địa phương khẩn trương thực hiện nhiều giải pháp tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ; đẩy mạnh công tác tuyên truyền dưới mọi hình thức để người dân nắm bắt, tham gia tìm kiếm, quy tập. Qua đó đã tiếp nhận được 65 lượt thông tin về hài cốt liệt sĩ. Từ những thông tin đó, các ngành chức năng đã tổ chức hàng chục đợt tìm kiếm với quy mô lớn. Cùng với đó, phối hợp với các cựu chiến binh (CCB) tổ chức nhiều đợt tìm kiếm, quy tập liệt sĩ ở các nghĩa trang trong toàn quốc về nghĩa trang quê nhà. Đến nay, toàn tỉnh đã tìm kiếm, quy tập và tổ chức an táng 36 hài cốt liệt sĩ; đồng thời, di chuyển 20 hài cốt liệt sĩ về các địa phương khác.
Từ nguồn tin báo của người dân, Ban Chỉ huy Quân sự huyện Vạn Ninh đã tìm kiếm, khai quật 5 mộ liệt sĩ chôn cất tại xã Vạn Lương cùng nhiều kỷ vật đưa về an táng tại nghĩa trang huyện. Huyện Khánh Sơn, Khánh Vĩnh, thị xã Ninh Hòa cũng đã tổ chức hàng chục đợt tìm kiếm, khai quật được 7 mộ liệt sĩ và nhiều kỷ vật của các liệt sĩ. Đặc biệt, các CCB trên địa bàn tỉnh đã có nhiều đóng góp cho hoạt động tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ về địa phương. Có thể kể đến tấm gương CCB Nguyễn Văn Khả - Trưởng Ban liên lạc CCB Sư đoàn 307 tại Khánh Hòa - người đã trực tiếp đi đến nhiều địa phương và liên hệ với gia đình liệt sĩ để làm thủ tục cất bốc, đưa hàng chục hài cốt đồng đội về an táng tại nghĩa trang địa phương. Hoặc như CCB Đào Thiện Sính (thị trấn Khánh Vĩnh) 40 năm qua lặng lẽ đến hơn 200 nghĩa trang trong cả nước để ghi đầy đủ thông tin liệt sĩ và viết gửi hơn 40.000 lá thư báo tin cho gia đình liệt sĩ. Từ những bức thư đó đã giúp cho hơn 4.000 gia đình tìm được phần mộ của người thân…
Cần sự vào cuộc của toàn xã hội
Nhiều lần đến thăm thân nhân các liệt sĩ trên địa bàn tỉnh, chúng tôi thấu hiểu những nỗi buồn của họ vì nhiều năm vẫn chưa tìm được hài cốt người thân. Mẹ Việt Nam Anh hùng Trần Thị Loan (76 tuổi, phường Ninh Đa, thị xã Ninh Hòa) có chồng là ông Lê Văn Nghiêu và con trai Nguyễn Văn Chung đều hy sinh trong kháng chiến. Đến nay, phần mộ ông Lê Văn Nghiêu vẫn chưa được tìm thấy. Mặc dù giấy báo tử ghi chôn cất ở nghĩa trang huyện Lệ Thủy (tỉnh Quảng Bình), gia đình đã nhiều lần đi tìm kiếm nhưng đều không thấy. “Chưa tìm được hài cốt của chồng, tôi vẫn canh cánh nỗi buồn trong lòng. Chỉ mong sao các cấp, ngành, địa phương quan tâm có giải pháp sớm tìm kiếm phần mộ đưa về với gia đình”, mẹ Loan chia sẻ.
Theo Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, toàn tỉnh có 11.841 liệt sĩ và hiện vẫn còn khoảng 3.900 mộ liệt sĩ chưa tìm thấy. Trên địa bàn tỉnh có 6 nghĩa trang liệt sĩ, hiện có 6.080 mộ, trong đó có 3.560 mộ đầy đủ thông tin, 624 mộ biết một phần thông tin, 1.848 mộ chưa biết thông tin. Hiện nay, trên địa bàn tỉnh còn rất nhiều gia đình, thân nhân các liệt sĩ vẫn chưa tìm thấy phần mộ, hài cốt của chồng, cha, con, em mình. Bên cạnh đó, công tác lấy mẫu giám định ADN hiện vẫn chưa được triển khai quyết liệt nên vẫn còn khá nhiều phần mộ vô danh.
Đại tá Trịnh Việt Thành cho biết, để công tác tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính liệt sĩ đạt kết quả cao hơn nữa, rất cần sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, ngành và toàn xã hội. Các giải pháp là tập trung thu thập thông tin và tiến hành rà soát, lập bản đồ quy hoạch tìm kiếm; kiện toàn hồ sơ, mộ chí và giải mã ký hiệu, phiên hiệu các đơn vị trong thời chiến để phục vụ kết luận địa bàn và tìm kiếm liệt sĩ.
VĂN GIANG