Sau thời gian tạm lắng do bị truy quét gắt gao; gần đây, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Chò đoạn qua xã Diên Xuân, huyện Diên Khánh (Khánh Hòa) lại tái diễn rầm rộ khiến người dân địa phương bức xúc và lo lắng trước nguy cơ gia tăng sạt lở đất.
Sau thời gian tạm lắng do bị truy quét gắt gao; gần đây, tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Chò đoạn qua xã Diên Xuân, huyện Diên Khánh (Khánh Hòa) lại tái diễn rầm rộ khiến người dân địa phương bức xúc và lo lắng trước nguy cơ gia tăng sạt lở đất.
Chúng tôi đến thôn Xuân Đông, xã Diên Xuân để tìm hiểu về tình trạng khai thác cát trái phép nơi đây. Từ Tỉnh lộ 8, chúng tôi men theo con đường đất lầy lồi, đầy vết bánh xe tải bên hông Trường THCS Đinh Bộ Lĩnh hướng xuống bờ sông Chò. Vừa đi qua rẫy keo, chúng tôi đã thấy cảnh khai thác cát khá rầm rộ đang diễn ra ngang nhiên tại đoạn sông này. Dưới sông, 2 chiếc ghe rồ ga bơm cát trực tiếp lên những xe tải đậu sát bờ. Cách đó khoảng vài trăm mét về phía hạ lưu, 4 chiếc ghe khác cũng đang ngang nhiên hút cát. Những chiếc ghe này sau khi hút đầy cát đều chạy về bến này để bơm cát lên những chiếc xe tải đang chờ sẵn. Mỗi chuyến hút, và bơm cát như vậy chỉ diễn ra trong vòng khoảng 40 phút.
 |
| Cảnh khai thác cát rầm rộ tại thôn Xuân Đông |
Chúng tôi vờ hỏi mua cát với khối lượng lớn, người đàn ông xưng tên Trắng cho biết “Cát ở đây rất sạch, cát tô, cát xây đều có cả. Nhưng giá cả thì gặp ông Năm Chiến mà hỏi vì ổng mới là chủ bãi. Tôi chỉ làm thuê cho ông ấy với vai trò quản lý và ghi lại khối lượng cát “nhập” từ ghe và “xuất” lên ô tô”. Người này cũng cho biết thêm, trước đây ông Năm Chiến mua cát từ các chủ ghe rồi bơm lên tập kết ngay trên bờ. Nhưng sau nhiều lần bị lực lượng chức năng xử lý xóa điểm tập kết, tịch thu cát tại bãi, ông Năm Chiến đã chuyển sang hình thức mua bán cát qua tay bằng cách cho bơm cát trực tiếp từ ghe lên xe tải. “Với hình thức này, nếu bị bắt quả tang thì chủ ghe và chủ xe tải phải chịu, còn ông ấy chẳng bị sao cả!”, ông Trắng nói. Qua quan sát của chúng tôi, với hình thức này, chỉ trong buổi sáng, hàng chục lượt xe tải loại 3 tấn đã “ăn hàng” trót lọt tại bến cát nói trên. Một người dân nơi đây cho biết: “Ở đây vào mùa mưa nước lớn thì họ dùng ghe hút cát; khi nước rút, họ ngang nhiên dùng máy xúc để khai thác trái phép. Chúng tôi đã nhiều lần phản ánh lên xã, nhưng không hiểu sao hoạt động khai thác cát trái phép ở khu vực này vẫn thường xuyên diễn ra”. Một người dân ở thôn 5, xã Diên Đồng, chủ ruộng mía bên bờ sông đối diện bức xúc: “Mấy chiếc ghe đó hoạt động hút cát ở đoạn sông này từ lâu lắm rồi. Tình trạng này khiến đất của chúng tôi mỗi năm bị sạt lở xuống sông hàng trăm mét. Họ hút cát bán lấy tiền, còn hậu quả thì chúng tôi phải gánh chịu!”.
Được biết, ngoài khu vực nói trên, dọc sông Chò đoạn qua xã Diên Xuân còn có một số điểm khai thác cát trái phép khác, với quy mô nhỏ hơn. Tình trạng này diễn ra công khai khiến người dân địa phương, nhất là những hộ có nhà, đất gần bờ sông rất bức xúc và lo lắng trước nguy cơ gia tăng sạt lở đất.
Trao đổi với chúng tôi về tình trạng trên, ông Ngô Đăng Khoa - Chủ tịch UBND xã Diên Xuân cho biết: “Tình trạng khai thác cát trái phép trên địa bàn xuất hiện từ rất lâu rồi. Thời gian trước, chúng tôi đã tăng cường kiểm tra, xử lý nhiều trường hợp và cơ bản xóa được các điểm tập kết cát khai thác trái phép. Nhưng gần đây, tình trạng này lại tái diễn. Việc bắt các đối tượng dùng ghe hút cát trên sông rất khó vì hễ thấy lực lượng của địa phương kiểm tra là họ bỏ chạy sang địa bàn khác. Chúng tôi sẽ phối hợp với xã Diên Đồng và đề nghị huyện hỗ trợ, với quyết tâm xử lý dứt điểm tình trạng này từ nay đến trước Tết Nguyên đán”.
UBND tỉnh đã ban hành nhiều văn bản yêu cầu chính quyền địa phương các ngành chức năng tăng cường quản lý khoáng sản và nhất là ngăn chặn việc khai thác cát trái phép trên sông. Thiết nghĩ, UBND huyện Diên Khánh cần có kế hoạch đồng bộ để kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm nạn khai thác cát trái phép tại các điểm nóng trên địa bàn.
NAM ANH - THÙY DƯƠNG
