Tìm giải pháp giảm nghèo bền vững

Giai đoạn 2016 - 2020, toàn tỉnh Khánh Hòa đặt mục tiêu giảm 21.400 hộ nghèo theo phương án tiếp cận đo lường nghèo đa chiều.

Giai đoạn 2016 - 2020, toàn tỉnh Khánh Hòa đặt mục tiêu giảm 21.400 hộ nghèo theo phương án tiếp cận đo lường nghèo đa chiều. Để đạt mục tiêu này, đòi hỏi các cấp, ngành, địa phương cần vào cuộc đồng bộ, triển khai quyết liệt, hiệu quả các giải pháp giảm nghèo bền vững.

Chuẩn nghèo đa chiều

Ông Võ Bình Tân - Phó Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐ-TB-XH) cho biết, giai đoạn 2016 - 2020, công tác giảm nghèo được chuyển từ đơn chiều sang đa chiều. Việc xét hộ nghèo không chỉ dựa trên mức thu nhập mà còn tính đến mức độ thiếu hụt tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản về: y tế, giáo dục, nhà ở, nước sạch, vệ sinh và tiếp cận thông tin. Chuẩn nghèo đa chiều được tính như sau: tiêu chí về thu nhập, chuẩn nghèo ở khu vực nông thôn là 700.000 đồng/người/tháng và khu vực thành thị 900.000 đồng/người/tháng; chuẩn cận nghèo ở khu vực nông thôn là 1 triệu đồng/người/tháng và khu vực thành thị 1,3 triệu đồng/người/tháng. Đồng thời, hộ nghèo ở nông thôn và thành thị thiếu hụt từ 3 chỉ số đo lường mức độ tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản trở lên; hộ cận nghèo ở thành thị và nông thôn thiếu hụt dưới 3 chỉ số đo lường mức độ tiếp cận các dịch vụ xã hội cơ bản.

Dạy nghề cho lao động thuộc hộ nghèo ở huyện Diên Khánh

Việc áp dụng tiêu chí nghèo đa chiều làm cho số lượng hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn tỉnh tăng mạnh. Qua rà soát, toàn tỉnh có 27.392 hộ nghèo, chiếm 9,68% và 18.925 hộ cận nghèo, chiếm 6,68%. Trong đó, nhóm hộ nghèo là người đồng bào dân tộc thiểu số chiếm tỷ trọng cao 31,24%; nhóm hộ nghèo thuần đối tượng bảo trợ xã hội, không thể thoát nghèo là 1.704 hộ, chiếm 0,45% dân số; hai huyện có tỷ lệ hộ nghèo cao nhất là Khánh Sơn 57,27% và Khánh Vĩnh 61,27%; 23 xã có tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo trên 50%.

Theo Đề án “Giảm nghèo bền vững theo phương án tiếp cận đo lường nghèo đa chiều tỉnh giai đoạn 2016 - 2020” do ngành LĐ-TB-XH xây dựng, giai đoạn 2016 - 2020, toàn tỉnh đặt mục tiêu giảm hơn 21.400 hộ nghèo. Tức là đến cuối năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh còn dưới 2%, bình quân mỗi năm giảm từ 1,5 đến 2%/năm. Tổng kinh phí để thực hiện đề án giảm nghèo là 2.835 tỷ đồng. Nguồn vốn này tập trung nhằm giúp hộ nghèo, cận nghèo tăng thu nhập lên trên chuẩn nghèo, chuẩn cận nghèo; giúp giảm sự thiếu hụt các dịch vụ xã hội cơ bản. Do đó, công tác giảm nghèo được tập trung thực hiện lồng ghép với các chương trình phát triển kinh tế - xã hội, gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới. Đặc biệt, tỉnh sẽ có 5 chính sách đặc thù cho công tác giảm nghèo gồm: trợ cấp cho các đối tượng hộ nghèo không có sức lao động; khuyến khích vươn lên thoát nghèo; hỗ trợ giảm nghèo cho các hộ nghèo thuộc diện người có công với cách mạng; hỗ trợ giảm nghèo cho 23 xã nghèo trọng điểm; hỗ trợ giảm nghèo cho các xã đạt tiêu chí nông thôn mới.    

Cần tránh chồng chéo chính sách

Ông Trần Hòa Nam - Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư cho biết, hiện nay, nguồn vốn đầu tư công trung hạn của tỉnh dành cho công tác giảm nghèo không có. Chính vì vậy, các cấp, ngành cần xem xét các giải pháp thực hiện sao cho phù hợp. Bên cạnh đó, đối với những hộ nghèo thuộc diện đối tượng bảo trợ xã hội không nên đưa vào diện thực hiện mục tiêu giảm nghèo mà tách riêng để có chính sách trợ cấp. Bởi vì, bản thân họ không có khả năng lao động để vươn lên thoát nghèo. Đồng thời, đối với những chính sách đặc thù của tỉnh nên đưa ra những chính sách mới, chưa được thực thi hoặc xem những chính sách đã và đang được triển khai có điểm nào còn bất cập thì bổ sung, đề xuất nhằm tránh trùng lặp, chồng chéo chính sách, gây lãng phí nguồn vốn đầu tư.

Ông Nguyễn Ngọc Tâm - Phó Giám đốc Sở Tài chính cho rằng, trong các chính sách và dự án giảm nghèo nên triển khai theo hướng giảm dần việc hỗ trợ trực tiếp mà tăng cho vay có điều kiện, có hoàn trả gốc, lãi và có thời hạn để nâng cao ý thức, trách nhiệm, sự nỗ lực thoát nghèo của từng hộ nghèo; không nên hỗ trợ trực tiếp theo kiểu cho không để rồi có nhiều người nghèo không chịu vươn lên thoát nghèo, luôn có tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào chính sách của nhà nước. Đồng thời, cần bổ sung thêm nguồn lực xã hội hóa vào công tác giảm nghèo. Những năm qua, tỉnh làm rất tốt công tác xã hội hóa, tiêu biểu như Tập đoàn Vingroup đã hỗ trợ 1.000 con bò cho hộ nghèo trên địa bàn tỉnh.

Để thực hiện thắng lợi mục tiêu giảm nghèo bền vững, các cấp, ngành, địa phương sẽ dựa trên kết quả điều tra, rà soát và phân tích nguyên nhân nghèo để phân loại đối tượng và có hướng đầu tư phù hợp, theo thứ tự ưu tiên. Trong đó, ưu tiên đầu tư cho các xã đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo để giảm dần khoảng cách vùng miền. Đối với nhóm không nghèo về dịch vụ xã hội cơ bản mà nghèo về thu nhập sẽ tập trung chính sách tạo sinh kế; với nhóm nghèo về dịch vụ xã hội cơ bản mà không nghèo về thu nhập thì sẽ có chính sách hỗ trợ tiếp cận.

Ông Mấu Văn Phi - Phó Chủ tịch UBND huyện Khánh Vĩnh cho rằng, các chính sách hỗ trợ cần đi vào trọng tâm, thực chất và đem lại hiệu quả. Trong đó, việc hỗ trợ đất sản xuất cho người nghèo, người dân tộc thiểu số phải được rà soát kỹ lưỡng, tránh tình trạng cấp đất cho hộ nghèo được một vài năm họ lại bán đi cho người khác; tình trạng này đang diễn ra ở nhiều nơi trên địa bàn tỉnh. Bên cạnh đó, cơ quan chức năng phải có giải pháp trong việc tuyên truyền, giáo dục nâng cao ý thức cho những hộ chây lười lao động, làm sao để họ thay đổi suy nghĩ. Đặc biệt, tỉnh không thể để hộ người có công với cách mạng rơi vào hộ nghèo.

V.G