Hiện đang là thời điểm chính vụ khai thác hải sản nhưng nhiều tàu cá phải nằm bờ do không có lao động biển.
Hiện đang là thời điểm chính vụ khai thác hải sản nhưng nhiều tàu cá phải nằm bờ do không có lao động biển.
 |
| Đánh bắt kém hiệu quả dẫn đến lao động bỏ biển, tàu cá phải nằm bờ. |
Tàu cá chờ lao động
Tại cảng cá Hòn Rớ (TP. Nha Trang), hàng chục tàu cá đủ các loại công suất đang nằm im lìm. Ông Nguyễn Hải (xã Phước Đồng) có tàu công suất hơn 400CV cho biết, lẽ ra tàu của ông phải xuất bến cách đây 5 ngày nhưng vì chưa tìm đủ lao động nên đành nán lại; tàu cá của ông cần ít nhất 12 lao động mới có thể ra khơi. “Đây là năm đầu tiên tôi thấy lao động biển hiếm ngay chính vụ cá. Mọi khi, việc thiếu lao động chỉ phổ biến vào dịp lễ, Tết, mùa vụ quá thất thu”, ông Hải nói. Nhiều ngư dân cũng cho biết, năm nay lao động biển thiếu trầm trọng. Đây là một nghịch lý vì thời điểm này là cao điểm đánh bắt hải sản và thường cho lợi nhuận cao nên không ai muốn bỏ biển, bỏ qua cơ hội này.
Nguyên nhân là do nguồn thu nhập từ lao động trên biển quá bấp bênh, nên ngày càng ít người gắn bó với nghề. Ông Nguyễn Văn Dũng (phường Vĩnh Trường) đã có hơn 10 năm gắn bó với biển, tuy nhiên mấy năm trở lại đây nguồn thu nhập từ lao động trên biển chỉ đạt khoảng 3 triệu đồng/tháng. Đó là chưa tính nhiều tháng không có thu nhập do tàu nằm bờ vì biển động, hư hỏng phải sửa chữa... Nguồn thu này không đủ để ông Dũng nuôi vợ và 3 con ăn học nên đành chuyển nghề. Năm nay, ông may mắn xin được làm công cho một chủ nậu thu mua hải sản với mức lương 4 triệu đồng/tháng nên quyết chuyển nghề. Còn theo ông Quốc (phường Xương Huân) - người có 2 tàu cá công suất 450CV, từ đầu năm đến nay, 2 tàu cá của ông đều ra khơi thường xuyên do năm ngoái làm ăn khấm khá, lao động biển “trung thành” với tàu. Nhưng năm nay, lợi nhuận thu về chỉ đủ chi phí, kéo theo nguồn thu nhập của lao động biển giảm đáng kể nên có một số lao động không muốn đi biển.
Cần giải pháp dài hơi
 |
Do thiếu lao động trầm trọng nên xuất hiện tình trạng giành giật lao động ở các vùng biển, gây nhiều hệ lụy, có chủ tàu đã ứng tiền trước để giữ chân lao động nhưng họ lại bỏ đi làm cho chủ tàu khác.
Theo tìm hiểu của chúng tôi, các tỉnh Nam Trung Bộ vốn có thế mạnh về đánh bắt cá ngừ đại dương. Mỗi tàu câu cá ngừ cần ít nhất 10 lao động. Tuy nhiên, do nguồn thu bấp bênh nên ít lao động gắn bó. Hiện nay, trong số tàu nằm bờ thì tàu chuyên câu cá ngừ chiếm khá nhiều. Theo ông Nguyễn Trung Hiếu, Trưởng Ban Quản lý cảng cá Hòn Rớ: Năm nay lượng tàu cập cảng và bán hải sản chỉ tấp nập vào 2 tháng sau Tết, còn vào thời điểm này thì yên ắng hơn. Vậy nên, sản lượng hải sản qua cảng năm nay không tăng là bao. Qua phản ánh của chủ tàu, nhiều người cho rằng năm nay cá mất mùa lại mất giá. Đặc biệt, có nhiều nghề khai thác chỉ đạt 40% như nghề lưới cản. Vậy nên nghề này hiện có 605 tàu cá phải nằm bờ.
Ông Võ Thiên Lăng, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, Chủ tịch Hội Nghề cá tỉnh cho biết, phần lớn các tàu đánh bắt xa bờ hiện nay đều thua lỗ, việc nâng công suất tàu không tăng hiệu quả, đa số chỉ để nhận được dầu chính sách. Khan hiếm bạn thuyền, nhiều chủ tàu phải kéo những lao động chưa được đào tạo, dẫn đến giảm hiệu quả đánh bắt. “Bây giờ chỉ có việc nghiên cứu kỹ, đánh giá đúng thực trạng và chú trọng vào khía cạnh kinh tế để nâng cao hiệu quả đánh bắt, tăng mức thu nhập cho người lao động mới giữ chân được họ. Nếu giờ không làm ngay, tôi e là 5 năm nữa chỉ chủ tàu tự đi đánh cá một mình”, ông Lăng nói.
Khánh Ngân
