Nhọc nhằn nghề thợ sắt

Trên các công trình xây dựng, những người thợ sắt với trang phục bảo hộ lao động sơ sài, đứng chênh vênh trên giàn giáo luôn đối mặt với sự nguy hiểm...

Vất vả mưu sinh

Tại một công trình xây dựng khách sạn cao tầng trên đường Trần Phú - Biệt Thự (TP. Nha Trang), chúng tôi thấy có hàng chục thợ sắt đang hì hục cắt, uốn những cây sắt để tạo bộ khung cho dầm nhà, cột nhà. Để đảm bảo tiến độ công trình, mỗi ngày, họ phải làm 3 ca. Ông Lê Văn Thành (xã Ninh An, thị xã Ninh Hòa) có 5 năm làm nghề thợ sắt cho công trình xây dựng cho biết: “Những ngày nắng, chúng tôi phải phơi mình gần 10 giờ/ngày. Những ngày mưa gió, ở trên cao, gió lộng rét run nhưng không được mặc nhiều quần áo vì vướng víu. Biết làm nghề sắt khổ cực, nguy hiểm nhưng vì cuộc sống khó khăn nên chúng tôi vẫn phải làm để mưu sinh”.

Vất vả, nhọc nhằn cùng nguy cơ tai nạn lao động là nỗi ám ảnh của những người thợ sắt

Tại một công trình xây dựng nhà ở trên đường Lê Hồng Phong (TP. Nha Trang), chúng tôi được ông Phạm Văn Dũng (42 tuổi, xã Vạn Hưng, huyện Vạn Ninh) chia sẻ về nỗi cực nhọc sau hơn 10 năm làm nghề thợ sắt. Hàng ngày, ông ăn, ở ngay tại công trường nhếch nhác, bụi bặm, thiếu thốn mọi thứ để có tiền gửi về cùng vợ nuôi con ăn học. “Mỗi ngày, thợ sắt được trả công hơn 200.000 đồng. Đã xác định làm nghề này thì phải có sức chịu đựng thật tốt và chấp nhận với nguy hiểm. Cách đây khoảng 2 tháng, một người trong nhóm thợ sắt do sơ suất trượt chân rơi từ tầng 2 xuống đất, cũng may chỉ bị gãy chân. Bị tai nạn như vậy nhưng chủ thầu chỉ đưa 5 triệu đồng để bó bột, dưỡng thương”, ông Dũng chia sẻ.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, mọi chuyện sinh hoạt, ăn, ở…, thợ sắt đều phải tự túc. Nhiều nhóm thợ phải dựng lều, căng bạt ở lại công trường; cũng có nhóm thuê nhà trọ rồi rủ thêm nhiều người ở cùng cho đỡ tiền nhà, ngày 3 bữa ăn cơm bụi. Theo nhiều thợ sắt, khổ nhất là làm việc tại các công trình đang chạy đua với thời gian để hoàn thành tiến độ. Họ phải tăng ca liên tục, có khi làm từ sáng sớm hôm trước đến 2 - 3 giờ sáng hôm sau mới được nghỉ.

Tiềm ẩn nhiều rủi ro

Hầu hết những người làm thợ sắt đều là lao động tự do, họ lập nhóm thợ từ 5 đến 10 người, chủ thầu thuê làm trả lương theo ngày. Tuy nghề này thuộc nhóm nghề nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, nhưng hiện nay, đa số lao động đều không được trang bị bảo hộ theo đúng quy định khi làm việc. Ông Phạm Văn Dũng nói: “Biết công việc nguy hiểm nhưng vì cuộc sống nên chúng tôi vẫn phải làm để có tiền gửi về cho gia đình. Nhiều khi chúng tôi cũng muốn yêu cầu chủ doanh nghiệp ký hợp đồng, đóng bảo hiểm…, nhưng sợ bị đuổi việc nên đành im lặng”.

Ông Đào Quốc Trưởng - chuyên viên An toàn lao động Liên đoàn Lao động tỉnh cho biết, hầu hết các công trình xây dựng đều có khẩu hiệu “An toàn là bạn, tai nạn là thù”, thế nhưng tai nạn lao động vẫn thường xuyên xảy ra. Công trình càng lớn thì độ nguy hiểm càng cao, vì những công nhân làm việc tại đây không hề được trang bị các phương tiện bảo hộ lao động đúng quy cách... Quanh năm phơi mưa nắng và gió bụi, nhiều người thợ phó mặc mạng sống của mình trên những tấm cốp pha mỏng, lơ lửng ở độ cao hàng chục mét. Khi tai nạn xảy ra, họ là người thiệt thòi nhất, nhẹ thì bị thương, nặng thì mất mạng. Các vụ tai nạn thường được chủ thầu giấu, rồi đưa ra những thỏa thuận miệng để sự việc chìm vào im lặng.

Theo lãnh đạo Thanh tra Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, hiện nay, đa số những công trình xây dựng trên địa bàn tỉnh còn nhiều vi phạm pháp luật về an toàn vệ sinh lao động. Người lao động làm việc tại các công trình không được ký hợp đồng, không được khám sức khỏe, trang bị bảo hộ và huấn luyện an toàn lao động. Họ phải làm việc trong môi trường bụi bặm, nguy cơ xảy ra tai nạn lao động luôn ở mức độ cao. Đặc biệt, người làm nghề thợ sắt nằm trong tốp đầu về mức độ rủi ro nguy hiểm đến tính mạng, bởi phần lớn họ làm công việc đầu tiên của một công trình: tạo bộ khung sàn nhà, trụ nhà…

Để bảo đảm tính mạng cho người lao động, bên cạnh khâu tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho thợ sắt thì trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thực hiện các biện pháp, chính sách an toàn lao động phải đặt lên hàng đầu. Mặt khác, ngành chức năng cần tăng cường kiểm tra, xử phạt nghiêm những đơn vị vi phạm an toàn lao động.

PHÚ VINH