Khánh Vĩnh: Tìm cây trồng chủ lực giúp dân thoát nghèo

Chương trình phát triển cây chủ lực của huyện Khánh Vĩnh (Khánh Hòa) đang giúp người dân thay đổi thói quen, chuyển dần từ tự cung tự cấp sang kinh tế hàng hóa và có thu nhập bền vững, ổn định.

Vườn mít nghệ của anh Cao Việt đã cho lứa trái đầu tiên.

Thay đổi thói quen

Vườn mít nghệ 3 năm tuổi, rộng gần 1ha của anh Cao Việt, người dân tộc Raglai, ở thôn Giang Mương, xã Khánh Phú đã bắt đầu cho lứa trái đầu tiên. Hiện giá mít là 8.000 đồng/kg nên anh Việt hy vọng sẽ có thu nhập ổn định từ vườn mít. Anh Việt cho biết, trồng mít nghệ chi phí đầu tư thấp, chăm sóc cũng dễ dàng. Trước đây, mảnh đất này anh trồng mía, nhưng vì chi phí cao, giá mía lại bấp bênh nên anh đã tham gia mô hình khuyến nông của huyện và được hỗ trợ chuyển đổi sang trồng mít nghệ.

Thời gian đầu, anh được cán bộ khuyến nông hướng dẫn chọn cây giống, chăm sóc, phun thuốc, tỉa cành, bón phân nhưng sau thì anh tự làm. “So với vườn của các hộ dân khác, vườn mít nhà anh Việt khác hẳn. Bởi người dân thường trồng xen kẽ nhiều loại cây, nhiều độ tuổi khác nhau, không chăm sóc nên hiệu quả không cao. Còn vườn mít này trồng theo kiểu chuyên canh, sau 3 năm đã cho trái, khẳng định được hướng đi đúng. Điều này cũng thể hiện sự thay đổi lớn trong nhận thức của bà con” - ông Lê Văn Hùng, Trạm trưởng Trạm Khuyến nông huyện Khánh Vĩnh nói.

Hiện nay, toàn huyện Khánh Vĩnh có khoảng 1.200ha cây ăn quả với nhiều loại cây khác nhau. Tuy nhiên, nhiều vườn cây hỗn hợp, chưa có những cây trồng chủ lực, thực sự hiệu quả, phù hợp với tập quán canh tác của đồng bào. Mấy năm gần đây, khi cây mì, cây bắp gặp khó khăn, một số hộ dân đã chuyển sang trồng keo. Ông Hùng cho biết, bên cạnh những đồi cao thì huyện Khánh Vĩnh có nhiều diện tích đất ven các con sông, suối rất màu mỡ, gần nguồn nước nên rất phù hợp để hình thành các vùng chuyên canh cây ăn quả, hiệu quả hơn trồng keo nhiều lần. Vì thế, Trạm Khuyến nông đã chuyển giao, hỗ trợ người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số xây dựng các mô hình cây ăn quả. “Cây keo cũng phải 4 - 5 năm mới thu hoạch 1 lần, cũng phải mất chừng đó thời gian để trồng lại đợt khác. Trong khi đó, với cây ăn quả, bà con có thể thu nhập hàng năm. Về lâu dài thì trồng cây ăn quả sẽ bền vững hơn” - ông Hùng nói.

Cần sự chung tay

Đến hết năm 2014, huyện Khánh Vĩnh còn 1.190 hộ nghèo, chiếm 13,8%; 1.634 hộ cận nghèo, chiếm 18,9%. Tuy được sự quan tâm, đầu tư rất lớn từ nhiều nguồn lực nhưng vì điều kiện thời tiết, cây trồng chưa phù hợp, trình độ sản xuất còn hạn chế nên hàng năm tốc độ giảm nghèo của địa phương rất chậm và dễ tái nghèo.

Ông Lê Văn Hoa, Phó Chủ tịch UBND huyện Khánh Vĩnh cho biết, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số rất cao; năng suất, sản lượng cây trồng của các hộ này có sự chênh lệch rất rõ so với những hộ khác. Huyện đã xác định 4 cây trồng chủ lực giai đoạn 2013 - 2015, định hướng đến năm 2020 gồm: bưởi da xanh, mít nghệ, xoài và sầu riêng. Hiện nay, người dân các xã Khánh Nam, Sông Cầu, Khánh Phú đã phát triển thêm khoảng 100ha các loại cây này; phấn đấu đến năm 2020, toàn huyện sẽ đạt diện tích 1.200ha đối với 4 loại cây trồng chủ lực. Việc phát triển các loại cây này được lồng ghép vào các chương trình như: xây dựng nông thôn mới; phát triển kinh tế - xã hội miền núi; hỗ trợ của các cơ quan, đơn vị... Việc chuyển giao kỹ thuật được các cán bộ khuyến nông thực hiện theo phương thức “cầm tay chỉ việc”, hướng dẫn cụ thể, xây dựng các mô hình thành công để bà con làm theo. Người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số nay đã thay đổi nhận thức, xác định đây là những cây trồng thiết thực, đem lại hiệu quả. Trước mắt, sản phẩm đầu ra các loại cây ăn quả được thu mua ngay tại vườn khá dễ dàng để tiêu thụ nội địa. “Việc xác định 4 loài cây chủ lực của huyện mang tính định hướng. Trước mắt, những hỗ trợ về giống cây trồng của cấp trên và các đơn vị thì huyện sẽ hướng đến các loài cây này. Về lâu dài, huyện sẽ tiếp tục kiến nghị tỉnh tăng cường các nguồn vốn thông qua các chương trình kinh tế miền núi, khuyến nông để phát triển các loài cây này” - ông Hoa cho biết.

Bảo Ngọc