Khi doanh nghiệp nợ thuế "ở ẩn"

Sau khi để lại một khoản nợ thuế khó đòi, hàng trăm doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã lặng lẽ ngừng hoạt động, bỏ địa điểm kinh doanh...

Sau khi để lại một khoản nợ thuế khó đòi, hàng trăm doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa đã lặng lẽ ngừng hoạt động, bỏ địa điểm kinh doanh...

Đến địa chỉ đăng ký kinh doanh của Công ty TNHH Xây dựng - Tư vấn 45 (đường Trần Khánh Dư, phường Phước Tân, TP. Nha Trang), chúng tôi thấy DN này không còn hoạt động. Không rõ chủ DN đã đi đâu trong khi đơn vị còn nợ tiền thuế, tiền phạt hơn 332,8 triệu đồng? Ông Vũ Văn Nở - Chủ tịch UBND phường Phước Tân cho biết: “Hiện nay, Công ty TNHH Xây dựng - Tư vấn 45 không tồn tại ở địa phương. Lâu nay, chúng tôi không thấy bảng hiệu của Công ty, cũng chưa hề biết mặt chủ DN này”. Được biết, trước đây, đoàn kiểm tra của Cục Thuế tỉnh đã đi xác minh thông tin cơ sở kinh doanh này, nhưng chủ DN vẫn “bặt vô âm tín”.

Tình trạng doanh nghiệp nợ thuế không còn hoạt động tại địa chỉ kinh doanh khá phổ biến.

Trụ sở của DN Tư nhân Duy Tân (xã Suối Tân, huyện Cam Lâm) lọt thỏm trong con đường nhỏ, khu vực làm việc bám bụi bẩn, nhện giăng tơ. Cơ quan Thuế xác minh DN này đã không còn hoạt động tại địa chỉ đăng ký kinh doanh từ lâu. Hiện tại, DN nợ tiền thuế, tiền phạt hơn 97,3 triệu đồng.

Cơ quan Thuế cũng không rõ tung tích của Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Du lịch Sơn Hải (xã Ninh Phước, thị xã Ninh Hòa), và Công ty này không tồn tại ở địa phương. Làm việc với Trưởng thôn Ninh Tịnh (xã Ninh Phước) vào tháng 3-2014, cơ quan Thuế được biết, khoảng năm 2011, đại diện DN này có liên hệ với chính quyền địa phương để xây dựng cơ sở kinh doanh, nhưng chưa xây dựng và chưa hoạt động kinh doanh tại địa phương. Hiện tại, Công ty nợ tiền thuế, tiền phạt hơn 38,7 triệu đồng.

Đoàn công tác của cơ quan Thuế làm việc với địa phương để xác minh thông tin doanh nghiệp nợ thuế.

Tương tự, Công ty TNHH Kim Tấn Phát (xã Ninh Bình, thị xã Ninh Hòa); DN Tư nhân Nhuận (phường Cam Thuận, TP. Cam Ranh); Công ty TNHH một thành viên Út Trung (thị trấn Cam Đức, huyện Cam Lâm)… cũng để nợ tiền thuế, tiền phạt tương đối lớn, nhưng đã bỏ địa chỉ kinh doanh… Tính đến cuối tháng 9-2014, toàn tỉnh có hơn 230 DN ngoài quốc doanh bỏ địa chỉ kinh doanh không khai báo, để nợ thuế hơn 3,4 tỷ đồng, trong đó có cả tiền nợ thuế giá trị gia tăng.

Được biết, nguyên nhân DN ngừng kinh doanh, để nợ thuế là do hoạt động có quy mô nhỏ, thiết bị lạc hậu, kinh nghiệm quản lý hạn chế, không đủ sức cạnh tranh trên thị trường… dẫn đến thua lỗ. Hệ thống hạch toán, kế toán của DN sơ sài nên dễ sai sót; khi cơ quan Thuế tiến hành thanh tra, kiểm tra thì bị truy thu và phạt… Khi sự việc xảy ra, DN không có tiền nộp thuế. Mặt khác, ý thức tuân thủ pháp luật thuế của nhiều DN còn kém. Ông Cao Huy Thảo - Trưởng phòng Quản lý nợ và Cưỡng chế nợ thuế Cục Thuế tỉnh bức xúc: “Thuế giá trị gia tăng là thuế gián thu, do khách hàng trả để chủ DN thay mặt nộp lại cho Nhà nước. Tuy nhiên, trên thực tế, không ít người bán hàng đã chiếm dụng tiền thuế này vào mục đích khác. Hành vi này cần phải điều tra, xử lý thích đáng”. Ngoài ra, có ý kiến cho rằng, các DN dễ dàng trốn tránh việc nộp thuế là do hiện nay, thủ tục đăng ký mở công ty, DN quá dễ dàng…

Thời gian qua, tuy cơ quan Thuế đã áp dụng rất nhiều biện pháp quản lý nợ thuế, nhưng dường như những khó khăn hiện tại vẫn chưa được tháo gỡ. Hiện tượng các DN tự ý ngừng kinh doanh sau khi nợ thuế đã ảnh hưởng không nhỏ đến công tác quản lý thu nợ thuế. Do không xác định được địa chỉ của chủ DN bỏ trốn, nên cơ quan Thuế không thể thu hồi nợ đọng thuế cũng như áp dụng các biện pháp cưỡng chế nợ thuế.

Ông Nguyễn Xuân Dũng - Cục trưởng Cục Thuế tỉnh cho biết: “Cơ quan Thuế tiếp tục phối hợp với chính quyền địa phương theo dõi sát sao những trường hợp này. Đối với hành vi cố tình chây ỳ, chiếm dụng tiền thuế của Nhà nước, ngành Thuế mong muốn các cơ quan tư pháp kiến nghị Trung ương điều chỉnh, bổ sung vào Bộ luật Hình sự để đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật”. Ngoài ra, điều quan trọng là cần phải tăng cường kết nối thông tin giữa các ngành, cơ quan Thuế, cơ quan cấp giấy phép và chính quyền địa phương, chia sẻ thông tin DN nợ thuế để kịp thời phát hiện những DN có “tiền sử” trốn thuế, kinh doanh bất hợp pháp khi xem xét cấp giấy phép. Bên cạnh đó, cần công khai thông tin các DN cố tình chây ỳ nợ thuế trên những phương tiện thông tin đại chúng.

KIM THAO

Theo Điều 19, Thông tư số 80/2012/TT-BTC ngày 22-5-2012 hướng dẫn Luật Quản lý thuế về đăng ký thuế: Tổ chức, cá nhân tạm ngừng kinh doanh phải thông báo bằng văn bản cho cơ quan Thuế trực tiếp quản lý chậm nhất là 5 ngày trước khi tạm ngừng kinh doanh. Nội dung thông báo phải ghi rõ thời gian bắt đầu và kết thúc tạm ngừng kinh doanh, lý do tạm ngừng kinh doanh. Thời hạn tạm ngừng kinh doanh ghi trong thông báo không được quá 1 năm. Sau khi hết thời hạn ghi trên thông báo, nếu tổ chức, cá nhân vẫn tiếp tục tạm ngừng kinh doanh thì phải gửi thông báo cho cơ quan đăng ký kinh doanh hoặc cơ quan Thuế chậm nhất là 5 ngày trước ngày tạm ngừng tiếp theo. Tổng thời gian tạm ngừng kinh doanh liên tiếp không được quá 2 năm theo quy định của Luật DN. Trước khi tạm ngừng kinh doanh, tổ chức, cá nhân phải hoàn thành các nghĩa vụ thuế còn nợ với ngân sách nhà nước…