Hiệu quả từ các tổ liên kết sản xuất

Các tổ liên kết sản xuất kinh doanh (xin gọi tắt là tổ liên kết - TLK) ở huyện Vạn Ninh trên tinh thần tự nguyện đã giúp đỡ nhau duy trì và phát triển kinh tế hộ gia đình…

Nhu cầu tự thân

Ông Phạm Tám - Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Vạn Ninh cho biết, đến nay, toàn huyện có 13 TLK với gần 130 hội viên. Những năm qua, các TLK hoạt động tương đối linh hoạt, bước đầu đáp ứng được nhu cầu liên kết trong cộng đồng dân cư, thu hút nhiều lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế.

Các TLK trên địa bàn huyện khá đa dạng như: liên kết trồng tỏi sẻ, mía, đậu phụng, cây cảnh, chăn nuôi gà, sá sùng, tôm hùm lồng... Qua hơn 3 năm tham gia TLK trồng cây đậu phụng, ông Nguyễn Thanh Bình (thôn Tân Phú, xã Vạn Phú) đã nắm bắt được thêm nhiều kiến thức về kỹ thuật trồng. Nhờ đó, cây đậu phụng của gia đình ông luôn đạt năng suất cao. Ông Bình chia sẻ: “Sau khi tham gia TLK, năng suất đậu phụng của gia đình tôi cao hơn khoảng 5 - 10 tạ/ha. Với hơn 1ha đậu phụng, bình quân mỗi năm, gia đình tôi thu nhập hơn 130 triệu đồng”.

Khi tham gia các tổ liên kết sản xuất kinh doanh, người dân được hưởng nhiều lợi ích.

Những năm gần đây, nhờ có cây đậu phụng mà nhiều gia đình ở xã Vạn Phú có đời sống kinh tế khá và tạo việc làm cho nhiều lao động tại địa phương. Tuy nhiên, do hạn chế về kỹ thuật nên nông dân ở đây chưa có quy trình sản xuất cụ thể, dẫn đến tình trạng mạnh ai nấy làm, năng suất không đồng đều, chất lượng không ổn định. Sự ra đời của TLK sản xuất đậu phụng đã từng bước khắc phục được tình trạng trên. Theo ông Võ Kim Châu - Phó Chủ tịch Hội Nông dân xã Vạn Phú, Tổ trưởng TLK trồng đậu phụng, hiện nay, TLK có 6 hộ với khoảng 10ha trồng đậu phụng 2 vụ và 1 vụ lúa. Khi tham gia TLK, các hội viên được hưởng nhiều lợi ích như: cải thiện năng suất, giá thành, giảm chi phí sản xuất, đặc biệt là ít bị thương lái ép giá. Bình quân 1 năm, mỗi gia đình hội viên có thu nhập khoảng 90 triệu đồng/ha.

Từ khi thành lập (năm 2011), TLK trồng mía ở xã Xuân Sơn đã hoạt động hiệu quả. Từ 9 thành viên ban đầu, hiện nay, tổ đã phát triển được 14 thành viên với tổng diện tích sản xuất khoảng 35ha. Năng suất mía bình quân đạt 70 tấn/ha, cao hơn từ 10 đến 15 tấn/ha so với những hộ trồng mía trên địa bàn xã. Sau khi thu hoạch, trừ chi phí, các thành viên lãi từ 30 đến 50 triệu đồng/ha. Ông Nguyễn Đắc Khành - Tổ phó TLK trồng mía xã Xuân Sơn cho biết, để đảm bảo năng suất mía, hàng năm, tổ đều tổ chức tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật trồng và chăm sóc giống mía mới; đồng thời liên kết với Nhà máy Đường Ninh Hòa ký hợp đồng thu mua mía cho các thành viên để đảm bảo đầu ra của sản phẩm, tránh được rủi ro trong sản xuất kinh doanh. Ngoài ra, các thành viên trong tổ còn được tiếp cận nguồn vốn hỗ trợ nông dân để đầu tư mở rộng sản xuất. Đến nay, đã có 11 thành viên tiếp cận được nguồn vốn vay từ Quỹ Hỗ trợ nông dân của Trung ương với tổng số tiền 300 triệu đồng.

Cần phát triển theo hướng bền vững

Hiệu quả từ các TLK mang lại đã rõ, tuy nhiên, để các mô hình phát triển theo hướng bền vững không hề đơn giản. Ông Phạm Tám cho rằng, khó khăn lớn nhất trong việc mở rộng sản xuất chính là tâm lý e ngại của người dân trong việc tổ chức kinh tế hợp tác. Vì vậy, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giới thiệu và nhân rộng các mô hình mới. Khi người dân nhận thấy được hiệu quả thiết thực từ các mô hình hợp tác cụ thể sẽ tích cực tham gia.

Nhìn nhận một cách khách quan, hiện nay, hoạt động của các tổ chưa liên kết chặt chẽ, thiếu bền vững, thời gian hợp tác chỉ mang tính thời vụ, thiếu định hướng lâu dài. Nguyên nhân là do sự quan tâm của chính quyền cơ sở đối với loại hình này chưa cao, chưa sâu sát để hướng dẫn, giúp đỡ nên hoạt động có phần đơn điệu. Tính cơ sở pháp nhân chưa cao (không có con dấu, tài khoản riêng) nên gây khó khăn cho cơ quan chức năng trong việc thống kê, theo dõi và đánh giá tính hiệu quả của loại hình này; khiến các TLK gặp khó khăn trong giao dịch kinh tế, tranh thủ chính sách ưu đãi của Nhà nước hoặc giải quyết các vướng mắc khi có phát sinh tranh chấp dân sự...

Từ hiệu quả trong liên kết sản xuất, mong rằng, thời gian tới, các cấp, ngành cần quan tâm tạo điều kiện thuận lợi cho mô hình TLK phát triển bền vững, phát huy hết hiệu quả, tính ưu việt của nó. Mặt khác, các TLK cần nêu cao tính tự chủ, phát huy nội lực khai thác tiềm năng sẵn có để củng cố hoạt động.

Văn Giang - Thành Nam