Tăng mức phạt sẽ có tác dụng răn đe

Thời gian qua, tình trạng các tổ chức, doanh nghiệp có biểu hiện khai sai thuế, gian lận, trốn thuế diễn ra khá phổ biến. Bên cạnh biện pháp tăng cường thanh tra, kiểm tra của cơ quan Thuế, việc nâng mức xử phạt theo quy định mới là cần thiết.

Thời gian qua, tình trạng các tổ chức, doanh nghiệp (DN) có biểu hiện khai sai thuế, gian lận, trốn thuế diễn ra khá phổ biến. Bên cạnh biện pháp tăng cường thanh tra, kiểm tra của cơ quan Thuế, việc nâng mức xử phạt theo quy định mới là cần thiết.

Vi phạm phổ biến

Thực tế cho thấy, Luật Quản lý thuế quy định cho người nộp thuế tự khai, tự nộp thuế nên dễ dẫn đến việc xác định không đúng chuẩn mực quy định của các luật thuế. Trong khi đó, nhiều đơn vị chưa chủ động nắm bắt, cập nhật kịp thời các thông tin về chính sách pháp luật thuế, dẫn đến thực hiện sai quy định. Ông P. - Giám đốc một công ty xây dựng phân trần: “Trong quá trình kinh doanh, vì nghĩ kế toán am hiểu chính sách pháp luật thuế nên mọi việc chúng tôi giao cho kế toán. Đáng tiếc, do sự yếu kém chuyên môn của kế toán nên công ty đã hạch toán sai các chi phí trong sản xuất kinh doanh. Qua kiểm tra, cơ quan Thuế đã truy thu, phạt công ty đến mấy trăm triệu đồng”. Bên cạnh đó, ý thức chấp hành chính sách pháp luật thuế của nhiều đơn vị còn kém. Không ít trường hợp biết sai nhưng vẫn thực hiện vì cho rằng, cơ quan Thuế không kiểm tra, kiểm soát.

Công chức Phòng Thanh tra thuế rà soát, phân tích việc kê khai thuế của các đơn vị.

Qua thanh tra, kiểm tra, cơ quan Thuế đã phát hiện nhiều sai phạm của các DN. Ông Trần Minh Chiến - Trưởng phòng Thanh tra thuế Cục Thuế tỉnh cho biết, các đơn vị thường kê khai thuế chậm niên độ; hạch toán chi phí công trình không phù hợp với hồ sơ dự toán, chưa xuất hóa đơn kê khai thuế đối với hàng tồn kho đã xuất bán. Nhiều trường hợp để ngoài sổ sách kế toán doanh thu chịu thuế thu nhập DN nhằm trốn thuế; sử dụng hóa đơn bất hợp pháp để hợp thức hóa khối lượng hàng hóa, dịch vụ mua vào; kê khai miễn, giảm thuế thu nhập DN chưa đúng quy định. Một số DN kê khai thiếu thuế thu nhập DN hoạt động chuyển nhượng vốn, thiếu doanh thu tính thuế giá trị gia tăng trong trường hợp đã bán hàng hóa, dịch vụ nhưng chưa thu được tiền...

Việc đối tượng nộp thuế có nhiều biểu hiện gian lận, trốn thuế đã đặt ra những thách thức cho cơ quan Thuế. Theo lãnh đạo Phòng Thanh tra thuế Cục Thuế tỉnh, khi nghiên cứu hồ sơ kê khai của các tổ chức, cá nhân có dấu hiệu vi phạm, cơ quan Thuế mới tiến hành thanh tra, kiểm tra tại cơ sở sản xuất kinh doanh. Tuy nhiên, một số tổ chức, cá nhân thường tìm cách né tránh, kéo dài cuộc thanh tra, kiểm tra. Kết quả xử lý sau thanh tra, kiểm tra cũng khiến cơ quan Thuế gặp khó. Những tổ chức, cá nhân có sai phạm với số thuế phải truy thu lớn, số tiền phạt nhiều, thời gian vi phạm kéo dài thì việc khắc phục càng khó khăn. Việc thu hồi số thuế gian lận, kê khai thiếu thuế mất thời gian dài, dẫn đến số nợ thuế tăng cao. Một số trường hợp phải áp dụng nhiều biện pháp cưỡng chế mới thu hồi được số nợ thuế sau kiểm tra, thanh tra thuế...

Tăng mức xử phạt

Được biết, khi cơ quan Thuế phát hiện hành vi gian lận, trốn thuế thì DN bị truy thu số thuế gian lận, trốn thuế và bị phạt từ 1 đến 3 lần số thuế gian lận, trốn thuế. Đặc biệt, theo quy định của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý thuế (có hiệu lực từ ngày 1-7-2013), hướng xử lý các hành vi vi phạm pháp luật thuế nặng hơn so với quy định cũ. Đối với hành vi khai sai dẫn đến nộp thiếu số thuế phải nộp, ngoài việc bị truy thu đủ số thuế thiếu do khai sai, DN còn bị phạt 20% trên số thuế thiếu do khai sai (quy định cũ là 10%). Bên cạnh đó, tỷ lệ phạt chậm nộp đối với các khoản nợ trên 90 ngày là 0,07%/ngày (trước đây 0,05%/ngày).

Xung quanh vấn đề này, nhiều DN chấp hành tốt chính sách thuế cho rằng, hành vi khai sai thuế do nhầm lẫn rất khó phân biệt với hành vi gian lận thuế, trốn thuế (cố tình khai sai thuế) nên phải xử phạt thật nặng hành vi khai sai thuế. Vì vậy, việc tăng mức xử phạt nhằm hạn chế tình trạng chây ỳ, chiếm dụng tiền thuế là cần thiết. Ông Nguyễn Xuân Dũng - Cục trưởng Cục Thuế khuyến cáo: Để hạn chế các sai phạm trong việc chấp hành pháp luật thuế, DN cần chú trọng công tác kế toán; chứng từ, sổ sách kế toán phải đầy đủ, rõ ràng; nắm vững các quy định pháp luật về kế toán, thuế, hóa đơn. Tổ chức, DN phải thường xuyên cập nhật thông tin, tra cứu tài liệu pháp luật về thuế trên các trang web; tham dự các lớp tập huấn chính sách thuế, các hội thảo, đối thoại do cơ quan Thuế tổ chức. Trường hợp chưa rõ quy định chính sách pháp luật thuế thì liên hệ với cơ quan Thuế (phòng hoặc đội tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế) để được hỗ trợ, hướng dẫn kịp thời. 

 
 KIM THAO