Đìu hiu… cảng cá Ninh Hải

Khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão Ninh Hải ở phường Ninh Hải, thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa) đưa vào sử dụng từ tháng 4-2013, nhưng hiện… rất vắng vẻ. Lý do là tàu không thể vào cảng do luồng lạch quá cạn…

Khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão Ninh Hải ở phường Ninh Hải, thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa) đưa vào sử dụng từ tháng 4-2013, nhưng hiện… rất vắng vẻ. Lý do là tàu không thể vào cảng do luồng lạch quá cạn…

Dân chê cảng cá

Có mặt tại Khu neo đậu tàu thuyền tránh trú bão Ninh Hải (gọi tắt là cảng Ninh Hải) khung cảnh rất vắng vẻ, trái ngược với cảnh tấp nập tàu thuyền của làng chài Bình Tây, phường Ninh Hải gần đó. Cả sân cảng rộng hàng ngàn mét vuông chỉ lác đác vài người đi câu, trên cầu cảng cũng chỉ có vài tàu không tải neo đậu. Trong cảng tuyệt nhiên không có cảnh buôn bán tấp nập như các cảng cá khác.

Ông Lê Văn Tiến, chủ tàu cá tại tổ dân phố Thủy Đầm, phường Ninh Thủy cho biết, từ trước đến nay, toàn bộ các phường như: Ninh Thủy, Ninh Hải, Ninh Diêm đều không có cảng cho tàu cá nên bà con phải sử dụng bãi ngang rất vất vả. Thế nhưng, khi cảng Ninh Hải hình thành nhiều bà con lại không dám vô để bán cá, lấy đá, lấy dầu, bởi luồng lạch quá cạn. Luồng vào cũng chỉ rộng chừng hơn 20m, phần còn lại của lòng sông rất cạn vì vậy nếu neo đậu không khéo khi muốn ra khơi cũng phải đợi thủy triều lên. Nhiều ngư dân buộc phải quay lại bãi ngang rất mất thời gian, tốn kém và đối mặt với nhiều nguy hiểm. “Bãi ngang sóng đánh rất dữ, phải trung chuyển cá từ tàu vào bờ bằng thúng, nhiều khi sóng đánh chìm thúng, hất hết cá xuống biển”.

Tàu thuyền ngại vào cảng cá Ninh Hải vì sợ mắc cạn.

Còn ông Lương Tiến (chủ tàu KH-06599 có công suất 130CV, ở phường Ninh Thủy, thị xã Ninh Hòa) cho biết luồng vào đã cạn nay càng khó khăn hơn khi đơn vị thi công cầu STX bắc qua cửa sông Bình Tây, cách cầu cảng chừng 400m, đổ đất để đóng cọc trụ làm cho luồng vào chỉ còn 15m. “Lái tàu đâu phải như lái ô tô, phải lựa theo con nước lái không khéo là va vào vách đất hoặc mắc cạn nguy hiểm đến tàu” - ông Tiến lo ngại.

Hiện nay tàu lớn nhất vào cảng Ninh Hải cũng chỉ 200CV, trong khi ngư dân lại có nhiều tàu công suất trên 300CV. Nhưng các tàu này cũng phải canh thủy triều, chỉ dám lấy đá chứ không dám lấy thêm nhiều hàng hóa, nước ngọt vì sợ không ra được khỏi cảng, còn tàu đầy hải sản thì phải chở đi nơi khác bán. Ông Lê Thành Bắc, Phụ trách Ban quản lý Cảng Ninh Hải cho biết, đây là những nguyên nhân cảng mới nhưng lại không thu hút được ngư dân. Hoạt động từ tháng 4, tuy không thu phí nhưng mỗi tháng chỉ có khoảng 10 lượt tàu ra vào cảng. Riêng tháng 10 và 11 do có tàu vào tránh trú bão nên số tàu tăng lên gần 60 lượt. “Những ngày này, biển động nên có tàu đậu tại đây, chứ vào mùa cá khu này vắng vẻ lắm vì không có tàu vào” - ông Bắc chia sẻ.

Vì thế, đến nay cũng chưa có hộ dân nào đăng ký làm đại lý vựa cá, ngay cả buôn bán trà nước, tạp hóa cũng chưa có ai.

Kinh phí khắc phục cao gấp nhiều lần kinh phí đầu tư

Trung tâm Quản lý và khai thác các công trình thủy sản tỉnh cho biết, do thiết kế dành cho tàu công suất quá nhỏ nên nhiều tàu, đặc biệt là tàu đánh bắt xa bờ (công suất trên 90CV) không thể vào neo đậu. Ngay trong đợt mưa bão đầu tháng 11 đã có 2 tàu mắc cạn. Vừa qua, Ban quản lý cảng cá đã đo đạc kết quả khi thủy triều 1m thì độ sâu luồng chỉ từ 1,3 - 1,9m. Trong khi đó, mớn nước của tàu 90CV đã là 1,4m. Sắp tới lượng tàu về khu vực này sẽ nhiều thêm do phía đối diện cảng Ninh Hải là khu tái định cư Xóm Quán chủ yếu dành cho ngư dân ở xã Ninh Phước bị giải tỏa.

Ông Phạm Châu Khải - Giám đốc Ban quản lý Dự án các công trình xây dựng thị xã Ninh Hòa, đơn vị đầu tư công trình này cho rằng, dự án được khảo sát vào năm 2006, thời điểm đó lượng tàu trên 90CV còn rất ít. Đến năm 2012 mới thi công nên thông tin khảo sát đã lạc hậu. Bây giờ, để khắc phục thì cần nạo vét sâu, mở rộng luồng nhưng kinh phí quá lớn, từ 50 - 100 tỷ đồng.

Theo ông Thân Văn Quy, Giám đốc Trung tâm Quản lý và khai thác các công trình thủy sản tỉnh: Cảng Ninh Hải đang là cảng cá duy nhất của thị xã Ninh Hòa nên vấn đề luồng bị cạn là mối lo lớn nhất. Để đón được tàu từ 200CV đến 500CV, đáp ứng nhu cầu của ngư dân hiện nay thì phải nạo vét luồng sâu ít nhất 4m, với kinh phí ước tính khoảng 200 tỷ đồng. “Đây là số kinh phí quá lớn, nằm ngoài khả năng của Trung tâm cũng như của địa phương, có lẽ phải trông chờ vào Trung ương” - ông Quy nhận định.

Trong khi cảng Ninh Hải được đầu tư gần 30 tỷ đồng đang đìu hiu thì tại rất nhiều bãi ngang tại thị xã Ninh Hòa ngư dân vẫn phải ra vào để bán cá, lấy đá, lấy dầu bằng thuyền thúng.

Đức Bình