Cơ sở cải thiện, nâng cao chất lượng dân số miền núi

Sở Y tế Khánh Hòa vừa triển khai đề tài:“Khảo sát các chỉ số nhân trắc học của người dân tộc Raglai dưới 50 tuổi tại 2 huyện miền núi Khánh Sơn và Khánh Vĩnh”. Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ mở ra cơ hội cải thiện, nâng cao chất lượng dân số cho cộng đồng dân tộc này.

Sở Y tế Khánh Hòa vừa triển khai đề tài:“Khảo sát các chỉ số nhân trắc học của người dân tộc Raglai dưới 50 tuổi tại 2 huyện miền núi Khánh Sơn và Khánh Vĩnh”. Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ mở ra cơ hội cải thiện, nâng cao chất lượng dân số cho cộng đồng dân tộc này.

Trẻ em suy dinh dưỡng cao

Trong số 32 dân tộc thiểu số (DTTS) sinh sống trên địa bàn tỉnh, người Raglai chiếm đa số, tập trung chủ yếu ở 2 huyện Khánh Sơn (hơn 15.000 người/tổng số gần 21.000 dân), Khánh Vĩnh (16.300 người/tổng số 33.700 dân) và một số xã miền núi thuộc TP. Cam Ranh, huyện Cam Lâm, thị xã Ninh Hòa.

Tỷ lệ SDD trẻ em ở các địa phương miền núi cao gấp 3 đến 4 lần so với trẻ em đồng bằng

Từ trước đến nay, trên địa bàn tỉnh chưa có công trình nghiên cứu toàn diện nào về thể chất cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến thể lực con người như: Dinh dưỡng, di truyền, thể dục thể thao, môi trường và tâm lý xã hội của cộng đồng người Việt nói chung và nguời dân tộc Raglai nói riêng. Có một số công trình nghiên cứu đã được thực hiện ở Khánh Sơn và Khánh Vĩnh nhưng chỉ dừng lại ở mảng phòng, chống suy dinh dưỡng (SDD) trẻ em. Qua đánh giá thực tế của các ngành chức năng, cũng như chương trình điều tra, giám sát về SDD trẻ em hàng năm cho thấy, tỷ lệ SDD trẻ em ở các địa phương miền núi cao gấp 3 đến 4 lần so với trẻ em đồng bằng, tập trung chủ yếu ở nhóm trẻ người Raglai. Ông Nguyễn Văn Nha - Giám đốc Trung tâm Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) huyện Khánh Sơn cho biết: “Đánh giá của ngành Dân số, Y tế qua nhiều năm cho thấy, tỷ lệ SDD ở trẻ em người DTTS rất cao, thể nhẹ cân từ 34% trở lên và thể thấp còi trên dưới 50%. Tuổi thọ trung bình của người dân hiện đã được nâng lên 73 tuổi nhưng tỷ lệ người già mà vẫn còn sức khỏe, minh mẫn của người Raglai rất ít”.

Đánh giá lại tầm vóc, thể lực

Để có sự đánh giá sát thực trên cơ sở điều tra, nghiên cứu khoa học về thể trạng của người Raglai, UBND tỉnh đã giao Sở Y tế triển khai Đề tài “Khảo sát các chỉ số nhân trắc học của người dân tộc Raglai dưới 50 tuổi tại 2 huyện miền núi Khánh Sơn và Khánh Vĩnh”. Đề tài được thực hiện từ tháng 10-2012 đến 10-2014 với 3 nội dung: Xác định chỉ số nhân trắc của cộng đồng người dân tộc Raglai dưới 50 tuổi đang sống tại hai huyện Khánh Sơn và Khánh Vĩnh; khảo sát các yếu tố liên quan: dân số - xã hội học, các yếu tố hành vi, sức khỏe, vệ sinh môi trường, tình hình bệnh tật; xác định mối liên quan giữa các chỉ số nhân trắc học với các yếu tố liên quan. 

Đo chỉ số nhân trắc người Raglai tại Khánh Sơn.

Để đo tất cả các chỉ số nhân trắc học của con người đòi hỏi phải có đầy đủ các trang thiết bị và rất tốn kém. Do vậy, đề tài này chỉ khảo sát giới hạn 2 chỉ số nhân trắc cơ bản là chiều cao (chiều dài), cân nặng đối với lứa tuổi từ 0 đến dưới 5 tuổi; từ 5 - 19 tuổi và 5 chỉ số nhân trắc: chiều cao, cân nặng, vòng bụng, vòng mông, vòng ngực trung bình đối với lứa tuổi từ 20 - 49 tuổi. Ngoài ra, nghiên cứu còn tìm hiểu các yếu tố có liên quan ảnh hưởng đến thể trạng hoặc thể lực ở từng nhóm tuổi, cụ thể như môi trường sống, điều kiện dinh dưỡng, phong tục tập quán, trình độ học vấn, thu nhập bình quân, kiến thức dinh dưỡng...
Tại một buổi khảo sát các chỉ số nhân trắc học tại xã Thành Sơn, huyện Khánh Sơn mới đây, chị Cao Thị Thanh, 37 tuổi (được cân đo với chiều cao 1m42, cân nặng 39kg) cho biết: “Tôi có 3 con. Sinh con vài ngày, tôi đã phải địu con lên rẫy, không có cái ăn, tôi toàn ăn ngô khoai”. Anh Cao Lợi, người cùng xã (đo chiều cao 1m46, cân nặng 45kg) cũng cho biết, nhà anh không có nhà vệ sinh hợp chuẩn, khi bị bệnh ít khi anh đến trạm y tế khám mà chỉ dùng các bài thuốc dân gian; công việc của anh khá nặng nhọc, có hôm lên nương anh phải dùng nước suối... Theo chị Nguyễn Trần Thúy Vân - cán bộ truyền thông, Trung tâm DS-KHHGĐ huyện Khánh Sơn: Tuy chưa có thống kê đầy đủ nhưng phần lớn số người Raglai được chọn ngẫu nhiên để cân đo đều có chiều cao và cân nặng không đạt so với độ tuổi. Như ở Thành Sơn, đối với lứa tuổi từ 20 - 49, về chiều cao chỉ đạt từ 1m45 trở xuống, cân nặng dưới 45kg. Lứa tuổi từ 5 - 19 có sự phát triển cơ thể tương đối chậm so với từng giai đoạn phát triển. Lứa tuổi từ 0 đến dưới 5 tuổi bị SDD khá nhiều. Toàn huyện, qua cân đo ngẫu nhiên 2.290 người cho thấy, các xã càng xa trung tâm thị trấn Tô Hạp thì các chỉ số về chiều cao và cân nặng càng thấp. Những người sống tại thị trấn và các xã lân cận, có điều kiện kinh tế - xã hội phát triển hơn thì có chiều cao và cân nặng cao hơn, trung bình từ 1m55 trở xuống và cân nặng từ 50kg trở xuống.

Ông Nguyễn Văn Nha chia sẻ: “Việc thực hiện chương trình khảo sát thể trạng người Raglai rất có ý nghĩa và cần thiết, qua đó đánh giá một cách có hệ thống về thể chất, thể lực và các yếu tố có liên quan đến phát triển thể chất của người dân tộc Raglai tuổi dưới 50 để từ đó có những giải pháp riêng dành cho họ”.
Khảo sát các chỉ số nhân trắc học của người dân tộc Raglai là đề tài khoa học có quy mô đầu tiên ở Khánh Hòa nghiên cứu về thể chất người của Raglai. Kết quả nghiên cứu của đề tài sẽ là cơ sở khoa học cho việc đề xuất các giải pháp khả thi để giúp đồng bào DTTS nói chung và đồng bào dân tộc Raglai nói riêng cải thiện về thể chất, trí tuệ, tinh thần, cũng như góp phần hỗ trợ nâng cao các chỉ số cơ bản về chiều cao, cân nặng, tăng tuổi thọ bình quân, nâng cao trình độ học vấn... cho họ. Qua đó sẽ góp phần cải thiện, nâng cao chất lượng dân số của 2 huyện miền núi này.

MINH THIẾT - ANH THƯ