Chung tay ngăn chặn mang thai ở tuổi vị thành niên

Hiện nay, tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên trong cả nước khá cao, khoảng 20% tổng số ca nạo phá thai. Khánh Hòa cũng nằm trong thực trạng chung đó. Vấn nạn này là nguyên nhân sâu xa của đói nghèo, bất bình đẳng giới, bạo lực, tảo hôn…,

Hiện nay, tỷ lệ nạo phá thai ở tuổi vị thành niên (VTN ) trong cả nước khá cao, khoảng 20% tổng số ca nạo phá thai. Khánh Hòa cũng nằm trong thực trạng chung đó. Vấn nạn này là nguyên nhân sâu xa của đói nghèo, bất bình đẳng giới, bạo lực, tảo hôn…, vì vậy rất cần sự chung tay của toàn xã hội để ngăn chặn.

Thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản

So với trước đây, tuổi dậy thì của các em gái hiện nay đến sớm hơn, từ 13 - 15 tuổi, dẫn đến biến đổi về tâm lý và sinh lý cũng sớm hơn. Tuy nhiên, không ít bậc phụ huynh thường ngại, hoặc lảng tránh khi các em hỏi hay nhắc tới những vấn đề về sức khỏe sinh sản (SKSS) vì sợ “vẽ đường cho hươu chạy”. Trong khi đó, ở trường học lại rất ít đề cập đến giáo dục SKSS. Các câu lạc bộ (CLB) tuyên truyền về SKSS cũng thiếu.

Trên địa bàn tỉnh, hiện chỉ có 13 CLB Tư vấn tiền hôn nhân tuyên truyền về vấn đề này, tuy nhiên hoạt động vẫn còn hạn chế do thiếu kinh phí đầu tư. Vì thế, việc tuyên truyền mới chỉ đáp ứng khoảng 7% (1.992/28.501 VTN, thanh niên) trong tổng số VTN, thanh niên cư trú tại các địa bàn có triển khai CLB (13 xã, phường trên địa bàn tỉnh). Theo kết quả khảo sát của Chi cục Dân số - Kế hoạch hóa gia đình (DS-KHHGĐ) tỉnh năm 2011, số lượng tuổi VTN, thanh niên trên địa bàn tỉnh khoảng 348.220 người, chiếm 30,1% DS. Trong khi đó, sự ảnh hưởng của các trào lưu mới trong xã hội; thông tin, hình ảnh thiếu lành mạnh trên mạng Internet tràn lan, thiếu kiểm soát của các cơ quan chức năng đã tác động xấu lên tâm lý non nớt của các em.

Nhu cầu tư vấn chăm sóc sức khỏe sinh sản vị thành niên là rất lớn.

Điều này cho thấy, sự tiếp cận các nguồn thông tin chính thống về chăm sóc SKSS và tình dục của trẻ VTN còn rất hạn chế. Do thiếu kiến thức về chăm sóc SKSS để tự bảo vệ mình nên các em có nguy cơ mang thai sớm. Đó là chưa tính đến quan niệm lỗi thời của các bậc cha mẹ đã ép con gái đang tuổi VTN thôi học, kết hôn và mang thai; hoặc hệ quả từ tệ nạn xã hội về tình dục diễn biến phức tạp...

Hậu quả nặng nề

Tại Việt Nam, mỗi năm có khoảng 1,2 - 1,6 triệu ca nạo phá thai, trong đó 20% ở lứa tuổi VTN và tập trung nhiều ở nhóm học sinh, sinh viên. Ở Khánh Hòa, tỷ lệ nạo phá thai cũng khá cao, 30,05 ca/100 trẻ em sinh ra sống và tình trạng nạo phá thai tuổi VTN cũng nằm trong bối cảnh chung toàn quốc, tập trung nhiều ở các vùng khó khăn. Theo số liệu của Trung tâm Y tế huyện Khánh Sơn, năm 2011, toàn huyện có 824 phụ nữ mang thai. Trong đó, số thai phụ tuổi VTN là 89 người. Năm 2012, trong số 890 phụ nữ mang thai, có tới 112 người ở tuổi VTN, chiếm khoảng 12,6%, tăng 25,8% so với năm 2011.

Bác sĩ Huỳnh Thị Hiên - Quyền Chi cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ tỉnh cho biết: Mang thai và sinh con ở tuổi VTN sẽ ảnh hưởng nhiều đến tâm sinh lý cũng như cơ thể, dễ đưa đến nhiều nguy cơ cho cả thai nhi và sản phụ. Vì cơ thể người mẹ phát triển chưa hoàn thiện về thể chất, đặc biệt là chức năng sinh sản, nên dễ gặp phải những tai biến sản khoa; đối với thai nhi thường bị suy dinh dưỡng bào thai. Nếu nạo phá thai xảy ra, dễ dẫn đến nguy cơ thủng dạ con gây vô sinh sau này. Đó là chưa kể khi sinh con còn quá trẻ, các em gái sẽ mất tiềm năng phát triển, rút ngắn cơ hội học hành, không có việc làm ổn định, mất quyền bình đẳng và hạn chế sự lựa chọn cho tương lai, bị bạo lực gia đình, đối mặt với đói nghèo và bệnh tật.

Xuất phát từ thực tế đó, ngày DS Thế giới năm 2013, Quỹ DS Liên hợp quốc chọn chủ đề “Mang thai ở tuổi VTN” nhằm nhấn mạnh những hậu quả ảnh hưởng lớn đến chất lượng DS.

MINH THIẾT