Ngay từ xưa, vịnh Cam Ranh đã được xếp vào danh sách 1 trong 3 hải cảng tự nhiên tốt nhất thế giới. Đó là hải cảng San Fransisco của Mỹ, Rio de Janciro của Brasil và vịnh Cam Ranh.
Ngay từ xưa, vịnh Cam Ranh đã được xếp vào danh sách 1 trong 3 hải cảng tự nhiên tốt nhất thế giới. Đó là hải cảng San Fransisco của Mỹ, Rio de Janciro của Brasil và vịnh Cam Ranh.
Vịnh Cam Ranh cũng như các vịnh lớn nhỏ trong tỉnh Khánh Hòa tạo nên nền tảng là đá hoa cương bị sóng, gió bào mòn dần một cách tự nhiên. Sự xâm thực của tạo hóa khiến cho vịnh có hình dáng đẹp kỳ ảo giữa nước biển, non xanh, đảo mơ màng mặc cho sóng vuốt ve. Nét đặc thù vịnh Cam Ranh là hình thành do một nhánh của dòng Hoàng Ngưu, Đồng Bò chạy từ mũi Cù Hin hướng Bắc Nam vào đến mũi Điện hay mũi Chùa (Point de la pagode) dài trên 30m bên đồi cát trắng, Mũi Ké, Phụng Hoàng mà thành bán đảo Cam Ranh bao la. Một nhánh của dãy núi Chúa (1040m) từ phía Nam chạy ra theo hướng Nam Bắc tới mũi Chà Đà thành một bán đảo nhỏ gọi là mũi Hời mà tạo nên cửa “trong” của vịnh Cam Ranh, rộng khoảng 1km. Giữa hai bán đảo lớn nhỏ này là trường thành che chắn sóng bão từ Thái Bình Dương đổ vào. Hai Hòn Gò và Hòn Dự nằm án ngữ giữa biển phía Nam bán đảo Cam Ranh, tạo thành cửa “ngoài” của vịnh; chia thành hai cửa: cửa Lớn ở phía Nam rộng khoảng 3,5km; cửa nhỏ ở phía Bắc vịnh rộng khoảng 250m. Với chiều dài 13km, chiều ngang 8km, diện tích mặt nước 185km2, chiều sâu từ 15-20m, vịnh Cam Ranh có sức chứa hàng trăm tàu có trọng tải 3 vạn tấn trong cùng một lúc. Đặc điểm của vịnh Cam Ranh không những có núi đồi chắn gió bão mà còn có các tầng đá hoa cương cứng cáp chạy thoai thoải từ chân núi, đảo ra biển khiến sóng ngoài khơi dội vào bị trợt mất trớn, giảm vận tốc, không gây sóng lớn.
Các thế lực thực dân Pháp, phát xít Nhật, đế quốc Mỹ đã từng sử dụng vịnh Cam Ranh làm căn cứ quân sự với mưu đồ giết hại quân dân ta. Nhưng chúng đã thua trước tinh thần chiến đấu kiên cường của quân dân Cam Ranh. Pháp đã thua, Nhật đã rút, Mỹ đã rời khỏi Cam Ranh. Nhân dân Cam Ranh đã làm chủ quê hương mình, làm chủ vịnh Cam Ranh. Sau ngày giải phóng đến nay đã 38 năm, vịnh Cam Ranh trở thành cảng biển quốc tế. Tàu viễn dương nhiều nước cập bến. Đội ngũ công nhân cảng Ba Ngòi bốc xếp hàng hóa suốt ngày đêm. Công ty cổ phần Thủy Sản Cam Ranh và Công ty trách nhiệm hữu hạn Thủy Sản Toàn Cầu có 100% vốn đầu tư của Nhật Bản, đặt điểm thu mua, nhà máy chế biến hiện đại ngay trên bờ vịnh, vừa giải quyết việc làm cho hàng trăm công nhân địa phương, vừa góp phần xây dựng thành phố trẻ. Công ty du lịch Ngọc Sương đang đi vào hoạt động tại xã bán đảo Cam Lập với nhà hàng, khách sạn, điểm vui chơi dù còn rất khiêm tốn nhưng hứa hẹn tương lai sẽ thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước.
Những tiềm năng thế mạnh của vịnh Cam Ranh ẩn bên trong một kho tàng quý giá chưa được khai thác hết. Vịnh Cam Ranh đang vẫy gọi những doanh nhân trong và ngoài nước vào đầu tư khai thác tiềm năng kinh tế biển, dịch vụ du lịch. Trong tương lai, cần xây dựng một con đường dọc bờ vịnh chạy từ cây số 4 đến Hòn Quy, đẹp tương tự đường Trần Phú ở Nha Trang. Du khách trong nước, quốc tế khi đáp máy bay xuống sân bay Cam Ranh cần có nơi lưu trú, ăn uống, giải trí, mua hàng kỷ niệm… Vì thế, cần xây dựng hồ tắm, khách sạn, nhà hàng, điểm bán mỹ nghệ, đặc sản địa phương, lập đội văn nghệ phục vụ du khách. Cần sắm tàu vận tải phục vụ du khách, thuyền thúng, thuyền buồm, lướt ván, khinh khí cầu, điểm câu cá… trên vịnh. Hãy tôn tạo các di tích lịch sử xung quanh vịnh như đồn Vigie ở Bình Ba; hang Đá - địa điểm họp chi bộ Đảng trong kháng chiến ở Cam Lập; trụ sở Ủy ban nhân dân Cách mạng lâm thời đầu tiên của Cam Ranh; bia tưởng niệm liệt sĩ Nguyễn Trọng Kỷ. Đồng thời xây dựng bờ thành bảo vệ xung quanh Ao Hồ - nơi chứa nước ngọt thiên nhiên bên bán đảo Cam Ranh, biến nơi đây thành hồ tắm nước ngọt thiên nhiên tuyệt hảo; quy hoạch, xây dựng lại suối tắm bùn ở khu vực Trà Long, phường Ba Ngòi…
Nguyễn Văn Thanh
