Xây dựng đi đôi với bảo tồn

Gần đây, việc triển khai xây dựng một số công trình phục vụ du lịch trên dải công viên ven biển Nha Trang, trong đó có các công trình ngầm được dư luận quan tâm. Nhiều ý kiến cho rằng, đây là khu vực được bảo tồn theo quy định của Luật Di sản, nên những công trình xây dựng tại đây phải có ý kiến của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch (VH-TT-DL). Trao đổi với phóng viên Báo Khánh Hòa về vấn đề này, bà Phan Thị Thanh Trúc - Phó Giám đốc Sở VH-TT-DL cho biết:

Sau khi vịnh Nha Trang được công nhận là một trong những vịnh đẹp nhất thế giới, ngày 25-3-2005, vịnh Nha Trang cũng được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là danh thắng cấp quốc gia. Ranh giới vịnh được xác định tại Quyết định số 738, ngày 21-3-2005 của UBND tỉnh với tổng diện tích 249,65km2, nằm trong vòng cung bờ biển TP. Nha Trang từ mũi Kê Gà đến mũi Đồng Ba - núi Cù Hin (dài khoảng 25km). Như vậy, theo Quyết định này, dải công viên ven biển Nha Trang không thuộc phạm vi di tích. Tuy nhiên, đây là khu vực tiếp giáp và kết nối với khu đô thị Nha Trang.

Để bảo tồn hữu hiệu và phát huy các giá trị danh thắng quý báu của vịnh Nha Trang, đóng góp tích cực vào quá trình phát triển chung của TP. Nha Trang cũng như của tỉnh, hạn chế tối đa những xung đột, mâu thuẫn giữa khai thác, phát triển và bảo vệ môi trường cảnh quan, sinh thái, UBND tỉnh đã tổ chức lập Quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị vịnh Nha Trang với quan điểm: Là danh thắng quốc gia thì phải bảo vệ, nhưng cũng phải xây dựng, tôn tạo và phát triển giá trị của nó lên.

Đồ án quy hoạch này đã được lấy ý kiến của Bộ VH-TT-DL cũng như của Hội đồng Di sản quốc gia. Ngày 8-9-2012, Đồ án đã được UBND tỉnh phê duyệt. Đồ án Quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị vịnh Nha Trang đã định hướng và có cập nhật các dự án liên quan tại dải bờ biển phía Đông và thông qua nhiều nội dung như: Quan điểm lập quy hoạch; các chiến lược bảo tồn và phát huy giá trị di sản vịnh Nha Trang; cơ cấu, phân khu chức năng; các định hướng và giải pháp quy hoạch quy định cho từng khu vực thuộc vịnh Nha Trang, bao gồm khu vực dải bờ biển phía Đông đường Trần Phú - Phạm Văn Đồng.

Bà Phan Thị Thanh Trúc - Phó Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch

Trong đó, dải công viên biển Nha Trang được sử dụng là không gian kết nối đô thị và biển, đồng thời kết nối một cách hiệu quả các không gian đặc trưng khác nhau dọc bờ biển. Dù không nằm trong khu vực danh thắng nhưng với những giá trị và tầm quan trọng, dải công viên ven biển vẫn được đưa vào quy hoạch để bảo tồn và tôn tạo. Tại những khu vực đã khai thác phát triển du lịch, ưu tiên hình thức đô thị du lịch biển đảo với nhiều không gian công cộng cho du lịch cộng đồng, khuyến khích tăng hệ số sử dụng đất để đáp ứng nhu cầu sử dụng, gắn kết hệ thống sông với biển trong quy hoạch phát triển cũng như kiểm soát môi trường.

- Bà có thể cho biết một số nội dung chính của Quy hoạch này?

- Quy hoạch khu vực vịnh được xây dựng trên quan điểm quy hoạch gắn liền với chiến lược phát triển của toàn TP. Nha Trang, toàn tỉnh Khánh Hòa, với chiến lược phát triển du lịch quốc gia. Do vậy, chỉ những dự án nào đảm bảo được tính bền vững của thiên nhiên mới có thể chấp nhận. Với quan điểm này, tiềm năng thiên nhiên đã được đánh giá và làm nổi bật những tiêu chí, khía cạnh chính cần được bảo tồn để có thể giữ được bản sắc chính. Bảo tồn không có nghĩa là cấm sử dụng mà là sử dụng có tính khôi phục, xây dựng (việc cấm sử dụng tài nguyên không thể dẫn đến bảo tồn bền vững mà chỉ làm cho thiên nhiên lẫn kinh tế cạn kiệt dần). Ðể tăng hiệu quả kinh tế, sẽ tập trung nguồn lực đầu tư vào một số điểm nhằm tạo ra những trung tâm đủ sức hấp dẫn nhưng ít ảnh hưởng nhất đến môi trường, dành một diện tích lớn để bảo tồn trạng thái thiên nhiên hoang sơ. Bên cạnh đó, Quy hoạch cũng hướng đến mục tiêu phát triển gắn liền với lợi ích cộng đồng.

Dải bở biển Nha Trang

Theo Quy hoạch, vịnh Nha Trang được phân thành 5 vùng chức năng chính gồm: Khu vực bảo vệ và tôn tạo cảnh quan thiên nhiên hoang sơ ở phía Ðông vịnh (bao gồm vùng mặt nước, các khu phục hồi và bảo tồn rừng trên các đảo, khu bảo tồn sinh cảnh tại Ðầm Tre và khu rừng ngập mặn kết hợp du lịch sinh thái tại Ðầm Bấy). Khu thứ hai là khu trung tâm dịch vụ du lịch biển - đảo (gồm Tây Nam đảo Hòn Tre, phía Tây Hòn Một, Hòn Tằm, đảo Trí Nguyên). Ðây là vùng không gian tương đối biệt lập, trong đó đa số đã phát triển dịch vụ du lịch, được giới hạn bởi các triền núi, không ảnh hưởng đến ấn tượng cảnh quan thiên nhiên hoang sơ của khu vực phía Ðông vịnh. Khu thứ ba là khu vực xây dựng các resort cao cấp và các dịch vụ du lịch có thể khép kín, ở phía Bắc đảo Hòn Tre, từ mũi Xà Cừ ra phía Tây. Khu thứ tư là dải bờ biển từ đèo Cù Hin ở phía Nam đến mũi Kê Gà ở phía Bắc, nằm phía Ðông các đường Trần Phú, Nguyễn Tất Thành và Phạm Văn Ðồng. Khu vực này được quy hoạch thành dải công viên ven biển, tạo bộ mặt TP. Nha Trang hiện đại với những dịch vụ du lịch, cảnh quan đẹp và quan trọng nhất trong toàn bộ khu vực vịnh Nha Trang. Khu vực thứ năm là cửa sông Cái, sông Quán Trường và khu vực dự án Khu du lịch và giải trí Nha Trang (không kể phần giáp vịnh). Ðây là những khu vực không nằm trong ranh giới quy hoạch vịnh Nha Trang nhưng có ảnh hưởng lớn đến khu vực vịnh về mặt cảnh quan, sinh thái cũng như công năng sử dụng nên được nghiên cứu đề xuất một số giải pháp kiểm soát sự phát triển.

- Xin bà cho biết sự cần thiết của những công trình này đối với du lịch Khánh Hòa?

- Những năm gần đây, du lịch Khánh Hòa đã có bước phát triển khá vững chắc, cộng với sự dịch chuyển về chất lượng khách đến Khánh Hòa đang là một tín hiệu đáng mừng, cho thấy chất lượng dịch vụ du lịch ở Khánh Hòa đang được nâng cao. Nha Trang - Khánh Hòa đã được du khách quốc tế biết đến nhiều hơn. Tuy nhiên, xét một cách kỹ càng, sự phát triển của du lịch Khánh Hòa vẫn tiềm ẩn những dấu hiệu bất ổn. Đó là đang có sự mất cân đối trong việc đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và dịch vụ du lịch, có nhiều dự án đầu tư về khách sạn, khu nghỉ dưỡng nhưng lại thiếu các khu mua sắm, vui chơi giải trí, nhất là các khu vui chơi giải trí về đêm. Chính vì vậy, du khách đến Khánh Hòa vẫn có mức chi tiêu chưa cao, những khách ở lâu ngày dễ có cảm giác nhàm chán. Thực trạng này thể hiện rõ ràng hơn khi lượng khách du lịch Nga đến Nha Trang - Khánh Hòa tăng trong những năm qua.

Để đảm bảo phát triển bền vững và từng bước đưa ngành Du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương, thời gian tới, ngành Du lịch Khánh Hòa cần tiếp tục quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng, nhất là cơ sở lưu trú đạt chất lượng, hệ thống đường sá, các bến đậu, đỗ xe..., mở thêm các tour du lịch hấp dẫn, mới lạ, các hoạt động dịch vụ du lịch, hàng lưu niệm như: phố mua sắm, tạo điểm nhấn riêng cho du lịch Khánh Hòa, đặc biệt là các khu vui chơi giải trí về đêm. Những dự án đầu tư xây dựng các khu vui chơi giải trí, dịch vụ, công viên... phía Đông đường Trần Phú và Phạm Văn Đồng sẽ góp phần làm phong phú cho du lịch, nghỉ dưỡng, nhằm thu hút du khách đến và lưu trú dài ngày tại Khánh Hòa.

- Xin cảm ơn bà!

B.K