Giải pháp nào giảm thiểu tai nạn giao thông?

Kỳ 2: Giải pháp nào giảm thiểu tai nạn giao thông?

Không ít người là trụ cột gia đình, không ít bạn trẻ chưa kịp thực hiện hoài bão, ước mơ của mình… đã phải thiệt mạng hoặc tàn phế vì tai nạn giao thông (TNGT). Giải pháp nào để giảm thiểu TNGT là câu hỏi lớn không chỉ đối với ngành Giao thông mà còn là của toàn xã hội.

Ước mơ dang dở…

Theo sự giới thiệu của Đội Cảnh sát giao thông (CSGT) thị xã Ninh Hòa (Khánh Hòa), chúng tôi đến nhà vợ chồng chị Hồ Thị Lan, ở thôn Lau, Ninh An vào một ngày cuối tuần. Không khí u buồn vẫn còn bao trùm căn nhà xây ba gian của vợ chồng chị. Ở góc bên phải của gian trước, bàn thờ, di ảnh 2 người con của chị là Lê Thị Ngọc Liên (21 tuổi), Lê Thị Ngọc Linh (9 tuổi) vừa chết vì TNGT nghi ngút khói hương. Mâm cơm chiều với 4 đôi đũa, 4 cái chén để bên cạnh bàn thờ nguội lạnh từ lâu. “Mấy tháng trước, bữa cơm gia đình lúc nào cũng đầy tiếng cười của 2 đứa con, giờ...” - bỏ lửng câu nói, chị Nguyễn Thị Lành, người hàng xóm thở dài xót xa. Theo lời kể của chị Lành, tháng 3-2012, chiếc xe máy do một người bạn điều khiển chở chị em Liên và Linh đi trên Quốc lộ 1 không may va vào xe máy ngược chiều. Cú va chạm đã hất tung chị em Liên và Linh xuống đất, đúng lúc có chiếc xe tải chạy qua... Chỉ vào bức ảnh 2 người con đang tươi cười làm dáng trong abum ảnh gia đình, nước mắt chị Hồ Thị Lan chảy dài: “Bé Liên học giỏi lắm, suốt ngày thủ thỉ với mẹ mơ ước lớn lên sẽ làm cô giáo. Còn bé Linh thì rất khéo tay, cháu rất thích học nghề trang điểm cô dâu. Chồng tôi dự định sẽ đưa cháu vào Nha Trang để học thì cháu mất vì TNGT”. Nhìn 2 chiếc xe đạp, cặp đựng đầy sách vở, cùng những bộ đồng phục, bộ trang điểm cô dâu để cạnh bàn thờ của 2 em, chúng tôi không khỏi xót xa. Ước mơ của các em chưa kịp vẽ lên đã bị xóa đi vì TNGT.

Bình quân mỗi tháng có khoảng 700 bệnh nhân bị TNGT nhập viện

Cách nhà chị Lan không xa, vợ chồng chị Phạm Thị Mến đang can ngăn, năn nỉ người con trai gần 27 tuổi đừng đập phá đồ đạc trong nhà. Cũng vì bị TNGT mà cậu con trai của chị - đang học năm cuối Trường Cao đẳng Nghề TP. Hồ Chí Minh, chuyên ngành cơ khí - trở thành tàn phế. Vụ TNGT làm con chị bị liệt cánh tay phải, thần kinh không ổn định. Mỗi khi trái gió trở trời, cậu lại lên cơn đập phá đồ đạc. “Trước khi bị TNGT, cháu hiền và có hiếu lắm. Cháu còn dự định tốt nghiệp cao đẳng sẽ học liên thông lên đại học để trở thành kỹ sư, đi làm kiếm tiền nuôi cha mẹ. Ai ngờ...” - chị Mến nghẹn ngào nói.

Những ngày này, vợ chồng chị Kiều Thị Ngà - xã Diên Bình, Diên Khánh đang căng thẳng vì lo cho mạng sống của đứa con út Nguyễn Văn Sang (15 tuổi) đang nằm điều trị tại Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc Bệnh viện Đa khoa (BVĐK) tỉnh vì bị TNGT. Lấy khăn lau những vệt máu còn sót lại bên thái dương của con, chị Ngà kể trong đau xót: “Cháu học gần xong nghề sửa xe máy. Gia đình dự định sang năm sẽ mở tiệm sửa xe tại nhà cho cháu làm. Hai hôm trước, cháu theo bạn đi chơi bị xe tung. Bác sĩ cho biết cháu có thể không qua khỏi”.

Bác sĩ Nguyễn Văn Xáng - Phó Giám đốc BVĐK tỉnh cho biết, bình quân mỗi tháng có khoảng 700 bệnh nhân bị TNGT nhập viện, trong đó khoảng 200 bệnh nhân phải điều trị nội trú. Hầu như tối Thứ bảy, Chủ nhật nào, BV cũng tiếp nhận trên chục ca bị TNGT.

Những con số ám ảnh

Theo Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm thế giới có hơn 1,2 triệu người chết và khoảng 50 triệu người khác bị thương vì TNGT đường bộ. Việt Nam đứng thứ 11 thế giới về số người chết do TNGT. Từ đầu năm đến nay, cả nước có hơn 7.000 người tử vong vì TNGT. Bình quân mỗi năm, cả nước mất khoảng 40 tỷ đồng để khắc phục hậu quả TNGT.

Lực lượng Cảnh sát giao thông lập biên bản xử lý một trường hợp vi phạm an toàn giao thông.

Theo Trung tá Nguyễn Quốc Dũng, nhằm xóa bỏ các điểm đen TNGT trên đường, hạn chế phát sinh các điểm đen mới, đồng thời nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm trật tự ATGT, cải thiện tình trạng TNGT, Sở Giao thông vận tải, Ban ATGT tỉnh cần có chương trình, kế hoạch phối hợp giải quyết triệt để tình hình TNGT. Cụ thể, kịp thời sửa chữa và nâng cấp các tuyến đường bị hư hỏng nặng; rà soát và bổ sung các vạch kẻ đường chưa đầy đủ và bị mờ, một số đoạn đường cong, các vạch kẻ phân làn xe chưa rõ. Ngoài ra, cần rà soát, xử lý dứt điểm các điểm đấu nối không hợp lý từ hương lộ, liên xã với Quốc lộ 1A.

Tại Khánh Hòa, 11 tháng năm 2012 có khoảng 150 người chết vì TNGT. Nguyên nhân xảy ra các vụ TNGT chủ yếu là do ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ và những quy tắc khi tham gia giao thông của người dân còn yếu. Tình trạng thanh niên chở 3, 4 người, không đội mũ bảo hiểm, chưa đủ tuổi lái xe, phóng nhanh vượt ẩu, vượt đèn đỏ... vẫn diễn ra phổ biến. Bên cạnh đó, theo quy định của ngành Giáo dục - Đào tạo, tất cả học sinh (HS) đều không được đi xe mô tô đến trường, kể cả những HS đã đủ tuổi và có bằng lái xe, nhưng tại các trường trung học phổ thông hiện nay, tình trạng này vẫn diễn ra.

Trung tá Nguyễn Quốc Dũng - Đội trưởng Đội CSGT Công an TP. Nha Trang cho biết, hàng năm lượng phương tiện tham gia giao thông tăng nhanh trong khi việc nâng cấp, cải tạo và tăng cường điều kiện an toàn của kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ chưa đáp ứng được nhu cầu. Nhiều đoạn đường tỉnh lộ, hương lộ, liên xã... đi qua khu dân cư, đấu nối với Quốc lộ 1A, vạch kẻ tim đường, phân làn đường còn hạn chế, bị mờ. Một số đoạn vẫn còn chắp vá, đầy rẫy “ổ gà”, đường sống trâu; nhất là đoạn đi qua thôn Cát Lợi (Vĩnh Lương) và dốc đèo Rù Rì tiếp giáp 2 xã có độ dốc cao, không bằng phẳng. Theo thống kê, từ năm 2010 đến nay, chỉ riêng đoạn Quốc lộ 1A đi qua địa bàn TP. Nha Trang chưa đầy 14km nhưng số vụ TNGT xảy ra trên cung đường này chiếm gần 50% số vụ TNGT trên địa bàn thành phố.

Một nguyên nhân quan trọng dẫn đến các vụ TNGT là nhiều người sử dụng rượu, bia, chất kích thích khi tham gia giao thông. Ngoài ra, việc đào tạo sát hạch lái xe ô tô hiện nay còn nhiều bất cập. Thời gian học ngắn (3 tháng), phương tiện giảng dạy tại một số trung tâm đào tạo hầu hết đã lạc hậu so với thực tế. Phần lớn xe lưu hành trên thị trường hiện nay là xe số tự động nhưng tại các trung tâm đào tạo, học viên vẫn thực hành bằng xe số sàn. Học một đằng, thực tế một nẻo; nhiều vụ tai nạn xảy ra do tài xế đạp “nhầm” chân phanh sang chân ga...

Lời giải nào cho bài toán tai nạn giao thông?

Trước tình hình TNGT diễn biến phức tạp, Ban ATGT tỉnh đã chỉ đạo Ban ATGT các huyện, thị xã, thành phố triển khai đồng bộ các giải pháp; nhất là thực hiện hiệu quả Nghị quyết 88 của Chính phủ về tăng cường thực hiện các giải pháp trọng tâm đảm bảo ATGT. Nhờ đó, tình hình TNGT trên địa bàn tỉnh từ đầu năm đến nay giảm cả 3 tiêu chí.

Diễu hành tuyên truyền an toàn giao thông.

Ông Nguyễn Xuân Chánh - Chánh Văn phòng Ban ATGT tỉnh cho biết, tuy TNGT giảm nhưng trên thực tế việc kiềm chế và giảm TNGT vẫn chưa bền vững, số người chết, bị thương do TNGT vẫn ở mức cao và còn tiềm ẩn nguy cơ gia tăng TNGT đặc biệt nghiêm trọng trên đường bộ... Vì vậy, để góp phần giảm thiểu TNGT bền vững, thời gian tới, bên cạnh sự nỗ lực của các cấp chính quyền, các ngành chức năng, rất cần sự chung tay vào cuộc của toàn xã hội; trong đó trọng tâm là công tác tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức cho mỗi người dân trong việc chấp hành pháp luật về trật tự ATGT.

Bên cạnh đẩy mạnh tuyên truyền, lực lượng Thanh tra giao thông, CSGT cần tăng cường hơn nữa công tác tuần tra kiểm soát, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm về trật tự ATGT đối với ô tô, mô tô trên các tuyến đường; nhất là tuyến Quốc lộ 1A, Quốc lộ 26 và các tuyến liên tỉnh... Sở Giao thông vận tải chỉ đạo các đơn vị quản lý đường bộ tiếp tục duy tu, bảo dưỡng công trình giao thông; rà soát loại bỏ, điều chỉnh bổ sung các biển báo đường bộ, đường thủy bất hợp lý; xử lý, khắc phục các tồn tại về hạ tầng tại những nơi nguy hiểm, đoạn đường thường xảy ra tai nạn. Các địa phương huy động tối đa lực lượng CSGT và lực lượng Công an khác tăng cường tuần tra, kiểm soát và xử lý nghiêm các lỗi vi phạm trật tự ATGT trên các tuyến giao thông trọng điểm... Bên cạnh đó, các Trung tâm đào tạo sát hạch lái xe cần tăng cường và nâng cao chất lượng đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe. Nhưng quan trọng hơn cả vẫn là ý thức của người tham gia giao thông. Đường tốt, bằng lái xe đầy đủ nhưng ra đường vẫn thích đi bừa, lái ẩu, mê tốc độ… thì vẫn còn xảy ra TNGT.

Hy vọng với những nỗ lực của các cấp, ngành, địa phương và ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ của người dân, tình hình TNGT trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới sẽ được kiềm chế.

CẨM VÂN - THẢO LY

Kỳ 1: Những ký ức buồn