Cứ vào mùa mưa lũ, người dân dọc các con sông, suối trên địa bàn tỉnh phải sống trong cảnh thấp thỏm vì lo sợ sạt lở bờ sông.
Cứ vào mùa mưa lũ, người dân dọc các con sông, suối trên địa bàn tỉnh phải sống trong cảnh thấp thỏm vì lo sợ sạt lở bờ sông. Trong khi đó, nhiều dự án xây dựng các công trình bảo vệ bờ sông, bờ biển, chống sạt lở đã được triển khai lập và phê duyệt với tổng kinh phí khoảng 1 ngàn tỷ đồng vẫn đang nằm trên… giấy.
Người dân phập phồng lo sợ
 |
Cuối tháng 9, có mặt ở huyện Diên Khánh (Khánh Hòa), chúng tôi chứng kiến nhiều căn nhà dọc sông Cái ở xã Diên Thọ bị bỏ hoang mặc dù có vị thế mặt tiền Tỉnh lộ 2. Giải thích điều này, anh Nguyễn Thành Tiến, một thợ sửa xe máy gần đó chỉ cho chúng tôi thấy phía sau căn nhà anh và những nhà bỏ hoang là một “vực sâu”. Anh Tiến cho biết: “Từ năm 2009, nước lũ lụt dâng cao khiến gần mấy nghìn mét vuông đất ở đây bị sông Cái liếm sạch. Sạt lở đến tận móng nhà. Từ đó đến nay, người dân luôn sống trong cảnh phập phù lo sợ mỗi khi mưa lũ về. Nhiều người dân sợ quá nên bỏ đi hết. Cuối năm 2012, Nhà nước đã đầu từ xây kè, nhưng nghe đâu chỉ được một đoạn khoảng 200m”. Còn bà Đỗ Thị Minh Tỏ ở thôn Phước Lương, nơi sạt lở nặng nhất ở Diên Thọ, cho biết: “Nhiều năm nay, người dân quanh khu vực sạt lở bị mất đất, sụt móng nền nhà. Nhà có được xây sửa lại cũng bị nứt nẻ, hư hỏng, do đó mỗi lần đến mùa lũ là người dân vô cùng lo lắng”. Theo cơ quan chức năng huyện Diên Khánh, nguyên nhân sạt lở ở xã Diên Thọ, Diên Phước là do sông Cái bị khai thác cát trái phép liên tục, làm hai bên bờ sông bị sụt lún. Vào mùa mưa nước chảy xiết, ăn sâu vào bờ. Theo thống kê của tỉnh, 10 năm qua (2001 - 2011), những thiên tai lũ lụt, sạt lở đã gây thiệt hại rất lớn, trên địa bàn toàn tỉnh số người chết và mất tích là 127 người, hư hỏng 3.944 ngôi nhà, thiệt hại kinh tế hàng nghìn tỷ đồng.
 |
| Sạt lở đất đai ở Diên Thọ. |
Ông Lương Văn Sáu - Phó Chủ tịch UBND huyện Diên Khánh cho biết, hiện tại trên địa bàn huyện có rất nhiều địa điểm bị sạt lở nghiêm trọng dọc bờ sông, suối, với tổng chiều dài cần được xây dựng, gia cố bờ kè trong năm nay lên đến 2,5km. Huyện đã khảo sát và thống kê, trước mắt có hơn 500m các điểm xung yếu nằm sát đường tỉnh lộ, huyện lộ, khu dân cư thuộc các xã Diên Thọ, Diên Phước, Diên Bình, Diên Phú… cần được xây dựng khẩn cấp với số vốn khoảng hơn 10 tỷ đồng. Số tiền trên vượt khả năng của huyện. Vì thế, để giải quyết phần nào mối nguy trong năm này, huyện triển khai xây dựng hơn 200m đoạn bờ kè ở xã Diên Thọ với kinh phí khoảng 5 tỷ đồng. Hiện nay, UBND huyện đang kiến nghị UBND tỉnh xem xét cấp bổ sung 2,6 tỷ đồng để thanh quyết toán các công trình khắc phục lụt bão năm 2011 còn thiếu.
Ngoài Diên Khánh, UBND thị xã Ninh Hòa cũng cần kinh phí khoảng 660 triệu đồng để khắc phục tạm thời các đoạn sạt lở bờ sông Cái qua xã Ninh Phụng và bờ sông Dinh qua phường Ninh Giang. Hai địa phương này bị sạt lở nặng, có nguy cơ làm mất an toàn đường giao thông và nhà dân trong khu vực.
Ì ạch vì thiếu vốn
 |
| Nhiều nhà bỏ hoang. |
Tuy mùa mưa đã đến, nhiều đoạn bờ sông, vùng ven biển đứng trước nguy cơ sạt lở nặng, nhưng việc xây dựng các công trình phòng, chống mưa lũ vẫn triển khai một cách ì ạch vì thiếu vốn. Theo báo cáo của Ban Chỉ huy Phòng, chống lụt bão (BCH PCLB) tỉnh, hiện còn một loạt dự án chưa được cấp vốn xây dựng như: Kè bảo vệ thị trấn Tô Hạp (huyện Khánh Sơn); kè Đại Lãnh (huyện Vạn Ninh); kè ở phường Vĩnh Nguyên, kè bờ hữu sông Cái Nha Trang tại xã Vĩnh Thạnh, nạo vét sông Tắc và kè bờ tả hạ lưu cầu Bình Tân đến biển (TP. Nha Trang). Ngoài ra, còn có sửa chữa nâng cấp công trình hồ chứa nước Suối Hành (TP. Cam Ranh), hồ chứa nước Đắc Lộc (Nha Trang)… Tổng kinh phí dự kiến để đầu tư các công trình khoảng 1.000 tỷ đồng. Theo ông Nguyễn Thái Như Trị - Chánh văn phòng BCH PCLB tỉnh, hiện nay, những công trình này đã được xây dựng và phê duyệt dự án nhưng thiếu kinh phí để triển khai. BCH đang kiến nghị các Bộ, ngành Trung ương quan tâm sớm hỗ trợ kinh phí để tỉnh đầu tư xây dựng.
ĐOÀN HƯƠNG GIANG
