Tóc thề

Mỗi lần ông ngoại mở chiếc tủ gỗ cũ, lấy ra chiếc phong bì đã ố vàng theo thời gian, đứa cháu ngoại lại tò mò nhìn theo. Một hôm, khi thấy trong phong bì có một nhúm tóc đen nhánh được buộc gọn, cháu ngoại liền hỏi. Ông ngoại cười rồi kể về một câu chuyện tình đặc biệt của những năm tháng chiến đấu nơi chiến trường Campuchia, thời kỳ chống lại chế độ diệt chủng Pol Pot. Giữa chiến trường khói lửa, phong trào viết thư động viên bộ đội của các học sinh trong nước đã tạo nên những sợi dây gắn kết tình cảm. Ông ngoại kể rằng, ngày đó, ông tình cờ nhận được thư từ một cô gái học lớp 12 ở quê nhà. Những bức thư giản dị nhưng đầy ắp sự quan tâm đã trở thành niềm an ủi giữa chiến trường khắc nghiệt. Tuy nhiên, chiến tranh không cho phép ai chắc chắn về ngày mai. Khi tình hình trở nên căng thẳng hơn, ông viết thư cho cô gái, dặn rằng: “Anh không biết còn có thể trở về hay không, vậy nên đừng đợi anh, em nhé”. Vài tháng sau, một lá thư đặc biệt gửi đến tay ông, bên trong là một lọn tóc đen tuyền kèm lời nhắn: “Đây là tóc thề, em gửi cho anh. Nếu có một ngày anh trở về quê hương, mình sẽ kết duyên, trả nợ tình này”. Nhúm tóc ấy đã theo ông đi suốt những năm tháng tuổi trẻ, như một lời hẹn ước thiêng liêng giữa bom đạn và chia ly. Mùa xuân năm 1979, quân và dân Việt Nam - Campuchia giành chiến thắng, đánh đổ chế độ diệt chủng Pol Pot, mang lại hòa bình cho đất nước Campuchia. Đó là chiến công chung của hai dân tộc và của biết bao người lính như ông.

Nghe đến đây, đứa cháu ngoại tròn xoe mắt, hỏi: “Thế cô gái lớp 12 ấy giờ đang ở đâu hả ông?”. Ông ngoại bật cười, chỉ tay về phía bà ngoại đang ngồi nhặt rau gần hiên nhà. Cháu ngoại ngạc nhiên chạy đến bên bà. Cầm chiếc lược gỗ cũ, cháu nói với bà: “Bà ngồi yên để cháu chải tóc cho bà nhé!”. Đôi tay bé nhỏ của cháu ngoại nhẹ nhàng vuốt từng sợi tóc của bà. Dù thời gian đã nhuộm mái tóc thề thuở nào thành màu muối tiêu, nhưng trong mắt của ông và cháu, nó vẫn đen nhánh và đẹp như ngày xưa. Mái tóc ấy, lọn tóc ấy là kỷ niệm, là tình yêu của một thời tuổi trẻ đầy gian khổ nhưng cũng rất đỗi ngọt ngào...

NGUYỄN THANH TÂM