AI với văn hóa nghệ thuật  

Trước thời điểm phần mềm có tên Chatbot Chat GPT của Công ty Open AI ra mắt ngày 31-12-2022, không mấy người quan tâm đến AI - trí tuệ nhân tạo và càng ít người hiểu sức mạnh của nó, dù rằng thuật ngữ này đã có từ rất lâu. Nay thì đã khác, AI thực sự là một hiện thực rõ ràng trong cuộc sống, không chỉ có GPT mà có rất nhiều dịch vụ AI trên mọi lĩnh vực cuộc sống và AI tích hợp vào các thiết bị. Nếu như trong các lĩnh vực: Công nghệ, y học, cơ khí, thiết bị di động, báo chí..., AI tham gia sâu rộng và thiết thực với lợi thế to lớn thì mảng văn hóa nghệ thuật vẫn còn tranh cãi, bởi cái cốt lõi của nghệ thuật - văn thơ nhạc họa điện ảnh chính là sự xúc cảm của tác phẩm mà chỉ con người mới có khả năng tạo ra.

Chúng ta vẫn nhớ những dịp lễ 8-3, trên mạng xã hội Zalo đã thành nơi AI trổ tài làm thơ tặng quý bà, quý cô rầm rộ, rồi AI làm ảnh thanh xuân, làm thiệp đẹp... AI hôm nay sáng tác ra một truyện ngắn, hay bài tản văn, bài thơ, thậm chí bình thơ là chuyện đơn giản. Chính nhà thơ Trần Đăng Khoa cũng phải công nhận AI bình thơ “hay hơn mình!”. Trong lĩnh vực âm nhạc, AI làm quá tốt với giai điệu, lời ca. Có rất nhiều tổ khúc phức tạp AI đều đã làm được nên có những nhạc sĩ đã kết hợp sáng tác với AI để hoàn chỉnh tác phẩm mà công chúng không sao nhận ra phần nào là trí tuệ nhân tạo, phần nào là thực! Với tình hình này, ở Việt Nam sẽ có những tác phẩm nghệ thuật được bàn tay AI can thiệp được đánh giá cao là hiện thực rất gần, khi các nước trên thế giới như Mỹ hay Trung Quốc đã có!

Theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều - Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, đúng là trí tuệ nhân tạo đã làm cho giới nghệ thuật “hoảng hốt”! Tuy nhiên, trí tuệ nhân tạo trước mắt mới làm được cái vỏ, còn tâm hồn, cảm xúc hay thăng hoa thì chưa đạt tới!

Quả thực, giới nghệ thuật đã có người sử dụng thành thạo công nghệ nhưng việc lấy trí tuệ nhân tạo làm thay mình sáng tác ra tác phẩm thì không hào hứng chút nào. AI có thể vài phút làm ra tác phẩm, nhưng đó chưa phải lúc những người làm nghệ thuật mong muốn, bởi lĩnh vực sáng tạo mang tính cá nhân với nhiều cung bậc cảm xúc thăng hoa, sự lao động khổ công mới có giá trị vĩnh cửu!

DƯƠNG TRANG HƯƠNG