Nền văn học thế giới đã từng làm bao độc giả say đắm với những cuộc phiêu lưu thám hiểm kỳ vĩ và đầy mơ mộng, từ thời cổ đại với thiên trường ca Hy Lạp bất hủ "Odyssey" của Homer, hay thiên truyện về chàng thủy thủ Sinbad trong "Nghìn lẻ một đêm" miền Ba Tư.
Nền văn học thế giới đã từng làm bao độc giả say đắm với những cuộc phiêu lưu thám hiểm kỳ vĩ và đầy mơ mộng, từ thời cổ đại với thiên trường ca Hy Lạp bất hủ “Odyssey” của Homer, hay thiên truyện về chàng thủy thủ Sinbad trong “Nghìn lẻ một đêm” miền Ba Tư. Sang thời cận đại, văn học xuất hiện thêm những tác phẩm như “Robinson Crusoe” của Daniel Defoe, “Hai vạn dặm dưới đáy biển” của Jules Verne… và “Đảo giấu vàng” của Robert Louis Stevenson. Đây chính là thiên truyện làm say đắm bậc nhất các bạn đọc người lớn và đặc biệt trẻ em suốt gần 2 thế kỷ qua.
Robert Louis Stevenson là nhà văn người Sotland. Ông học ngành khoa học, đỗ kỹ sư, sau này ông chuyển sang viết văn và có nhiều cuốn được bạn đọc đón nhận. Tuy nhiên, sự ra đời của “Đảo giấu vàng” đã làm mờ tất cả những gì Stevenson đã làm trước đó và sau này. Nhắc đến ông, người ta chỉ nhớ mãi cuốn sách “Đảo giấu vàng” và cũng chỉ cuốn sách này đưa ông thành một trong những cây bút nổi tiếng xứ Anh quốc!
Khác với nhiều tác phẩm trước đó, Stevenson viết cuốn “Đảo giấu vàng” là làm theo “đơn đặt hàng” của Lloyd - con trai riêng của vợ ông. Theo đó, một lần trong một quán ăn bên bờ biển, ngồi chơi với con, ông vẽ vô thức những hình thù kỳ quái trên tờ giấy. Cậu bé nói với ông: “Bố hãy viết cho con một cuốn truyện phiêu lưu như tìm vàng đi?”. Ồ! Một ý hay lóe lên trong đầu ông. Và từ tay ông, khoai tây hóa thành “hòn đảo giấu vàng”. Đó chính là phác thảo tấm bản đồ sau này ông đính vào cuốn truyện đã góp thêm sự ly kỳ làm ngỡ ngàng hàng vạn bạn đọc cuốn sách.
Nhà văn viết 3 chương đầu đưa cho người thân xem, góp ý, trong đó có con trai Lloyd, rồi từ đó cứ theo sự tưởng tượng của mình ông viết liên tục cho xong. Khi hoàn thành được hơn một nửa, bạn của ông đã giới thiệu cho một tờ báo và không ngờ chủ bút thích quá đề nghị cho đăng dài kỳ liên tục trên báo. Khi hoàn thành vào năm 1883 thì “Đảo giấu vàng” thực sự được độc giả đón nhận, trong đó có cả Thủ tướng Anh cũng xin tác giả một bản để đọc!
“Đảo giấu vàng” hấp dẫn ngay từ trang đầu tiên khi ở quán ăn có tên “Đô đốc Binbao” có tên cướp biển già nghiện rượu và hát những điệu ca kỳ quái. Cậu bé Jim Hawkin, con chủ quán, cũng là nhân vật chính của cuốn sách sẽ kể cho bạn đọc câu chuyện ly kỳ này. Từ đây, bạn đọc không sao rời được Jim Hawkin nữa vì truyện quá cuốn hút. Hành trình phiêu lưu đặc sắc bắt đầu với những nhân vật chủ chốt: Tên cướp biển già Xinvơ cụt chân cùng con vẹt lắm mồm được mệnh danh là thuyền trưởng Flint và con thuyền Hixpaiola… Câu chuyện không chỉ là đi tìm kho vàng của tên cướp biển già ở miền biển trên Đại Tây Dương, mà chứa đựng những sự phi thường, lòng bao dung của con người trong một chuyến hành trình. Tại đây, một bức tranh về cuộc chiến giữa lương thiện và thú tính với hiện thân là cậu bé Jim bướng bỉnh nhưng cực kỳ thông minh với tên cướp biển Xinvơ. Cuối cùng, sau những cuộc giao tranh ác liệt, tên cướp biển và bè lũ đã phải đầu hàng trước lương tri của cậu bé Jim.
Có lẽ Stevenson đã làm được một điều hết sức giản dị vì trước ông và mãi sau này không có tác phẩm văn học nào cho thiếu nhi lại kỳ diệu như thế. Những tình tiết đặc sắc, bất ngờ đến choáng ngợp trong truyện mà mãi sau này các tác phẩm điện ảnh mới làm được, vì thế không phải ngẫu nhiên “Đảo giấu vàng” được dựng phim nhiều lần. Nếu người lớn đọc như một lần trở lại với sự tưởng tượng của tuổi thơ thì trẻ em đọc xong “Đảo giấu vàng” sẽ cứng cỏi, mạnh mẽ trong tư duy phát triển của mình và đây là một câu chuyện đi theo suốt cuộc đời của mình.
Dương My Anh