Chuyện nhỏ trong thế giới lớn (*)

E. Gombrich lựa chọn giai đoạn lịch sử ảnh hưởng đến nhiều người nhất, mỗi ngày viết một chương. Sáng đọc tài liệu, chiều ông đến thư viện tìm thêm tài liệu để đảm bảo tính xác thực và buổi tối dành thời gian để viết.

 

L.T.S: Hưởng ứng Ngày sách Việt Nam (21-4) và kế hoạch của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch về tổ chức Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam năm 2022, Báo Khánh Hòa mở chuyên mục “Sách trong tôi” trên số báo Chủ nhật hàng tuần. Báo Khánh Hòa trân trọng mời bạn đọc tham gia cộng tác, chia sẻ, giới thiệu những cuốn sách hay; những cảm nhận riêng mình về sách hay những câu chuyện liên quan đến sách…, qua đó góp phần khơi dậy và lan tỏa niềm yêu thích đọc sách trong mỗi người.

1. Năm 1935, Ernst Gombrich, khi ấy 26 tuổi đã là tiến sĩ tốt nghiệp ở Đại học Vienna nhưng không tìm được việc làm. Một người bạn của ông làm ở nhà xuất bản nhờ đọc qua một cuốn sách lịch sử viết cho trẻ em xem có dịch sang tiếng Đức được không. E. Gombrich đọc xong và không hề có một ấn tượng gì với cuốn sách, ông nói với bạn rằng có thể viết hay hơn thế nhiều. Và thế là người bạn bảo ông viết thử một chương.

Số là trước đó, ông thường hay gặp một cô bé, cháu của một người bạn. Cô bé lúc nào cũng thắc mắc tại sao anh luôn bận rộn và việc phải tìm cách giải thích đã khiến ông viết cuốn sách theo lối kể chuyện cho cô bé nghe.

E. Gombrich lựa chọn giai đoạn lịch sử ảnh hưởng đến nhiều người nhất, mỗi ngày viết một chương. Sáng đọc tài liệu, chiều ông đến thư viện tìm thêm tài liệu để đảm bảo tính xác thực và buổi tối dành thời gian để viết.

2. “Mọi câu chuyện bắt đầu kể từ “ngày xửa, ngày xưa”. Câu chuyện lịch sử thế giới mà ta sắp kể cho em cũng thế… Lịch sử ở đây không phải chỉ một câu chuyện nào đó, mà là câu chuyện của tất cả chúng ta, câu chuyện của thế giới này”.

Và ông kể, khởi đầu từ mấy chục nghìn năm của Kỷ Băng Hà, thời của người tiền sử, rồi trái đất dần ấm lên, băng giá dời về núi non và con người bắt đầu học cách trồng lúa, dựng lều trại, thuần hóa các loài vật hoang dã thành gia súc… qua thời đồ đồng…

Lịch sử chính thức bắt đầu từ năm 3100 trước Công nguyên từ vùng đất bên dòng sông Nile khi vua Menes trị vì xứ Ai Cập, sau đó chữ viết (của người Ai Cập) ra đời, mỗi tuần có 7 ngày… cùng nhiều thành tựu khác của con người theo thời gian như: phát âm theo chữ cái, phát minh ra số học, âm nhạc, chế tạo máy móc, vũ khí, tàu thủy, xe lửa…

Những cuộc chiến tranh tranh giành ảnh hưởng cai trị của nước lớn với nước nhỏ xuất phát từ tham vọng bá chủ của các vị hoàng đế, giữa các tôn giáo… Những nhân vật làm nên lịch sử thế giới, nổi lên và chết trong cô độc hay thất bại thảm thương. Sự hình thành những nhà nước, vùng đất… Cuộc “sắp xếp” thế giới, những thay đổi mang tính lịch sử trong lịch sử của nhân loại được kể lại theo một dòng chảy rất lôi cuốn, sôi nổi, nhiệt huyết, thú vị, duyên dáng như một câu chuyện cổ tích dài.

Sách dày hơn 400 trang, 40 chương với từng chủ đề theo thời gian, có nhiều hình bản đồ minh họa để bạn đọc dễ theo dõi hành trình tham vọng bá quyền của các vị hoàng đế… Nhiều chương kể về sự ra đời của các tôn giáo và các đấng tối cao như: Thiên Chúa, Đức Phật, Thánh Allah… Cuối cùng, câu chuyện lịch sử của E. Gombrich (tạm) dừng vào năm 1989, một sự kiện không ai có thể nghĩ đến đã xảy ra. Người Đông Đức mở của biên giới, nước Đức thống nhất; hệ thống chính trị của nước Nga Xô Viết sụp đổ lan sang các nước Đông Âu khác.

Dành cho trẻ em, nhưng “Chuyện nhỏ trong thế giới lớn” với người lớn càng đọc càng cuốn theo, chúng ta có thể ôn lại những điều đã biết và rất nhiều điều chưa biết. Hiện nay, sách có ebook, audio book, hay có thể tìm nghe trên Youtube.

ĐÀO THỊ THANH TUYỀN

--------------------
(*) Tác giả E.H.Gombrich - Đoàn Thị Xuân Mai dịch, Nhà xuất bản Tri thức tái bản năm 2015.