Hơn 10 ngày qua, trên website vnfam.vn và fanpage của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã giới thiệu chùm tác phẩm đặc sắc về đề tài kháng chiến chống Mỹ. Vào đây, công chúng được xem 15 tác phẩm hội họa, điêu khắc có giá trị nghệ thuật và tinh thần, tâm hồn dân tộc sáng ngời.
Hơn 10 ngày qua, trên website vnfam.vn và fanpage của Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam đã giới thiệu chùm tác phẩm đặc sắc về đề tài kháng chiến chống Mỹ. Vào đây, công chúng được xem 15 tác phẩm hội họa, điêu khắc có giá trị nghệ thuật và tinh thần, tâm hồn dân tộc sáng ngời.
Chia sẻ với báo chí, lãnh đạo Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam cho biết, việc giới thiệu chùm tác phẩm này là một hoạt động nhân kỷ niệm 45 năm ngày Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước. Bảo tàng chọn hình thức giới thiệu trực tuyến là giải pháp cần thiết để đưa tác phẩm mỹ thuật đến công chúng trong thời gian phòng, chống dịch bệnh Covid-19. Vào xem những tác phẩm này, chúng ta có thể cảm nhận được phần nào về những gian khổ, hy sinh nhưng cũng rất lạc quan, tràn đầy niềm tin và tình người trong cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc.
Sử dụng nhiều chất liệu, bút pháp khác nhau, các tác phẩm đã khắc họa thành công hình ảnh những người vợ, người mẹ miền Nam tiễn chồng, con tập kết ra miền Bắc; những người mẹ nuôi quân trong kháng chiến, làm hậu phương vững chắc cho cán bộ, chiến sĩ ngoài mặt trận. Tác phẩm Nắm đất miền Nam của nhà điêu khắc Phạm Xuân Thi sáng tác năm 1956, phản ánh một sự kiện lịch sử khi những người tham gia kháng chiến ở miền Nam tập kết ra miền Bắc. Mỗi người ra đi mang theo niềm tin, tình cảm của đồng bào miền Nam. Bức tranh sơn mài Mẹ kháng chiến của họa sĩ Hoàng Trầm thực sự gây ấn tượng mạnh với người xem. Tác phẩm như lát cắt ngang một căn hầm bí mật với hình ảnh trung tâm là bà má miền Nam cùng người con gái đang chăm sóc chiến sĩ bị thương. Bức tranh rất đậm tình dân quân. Với tác phẩm Trái tim và họng súng của họa sĩ Huỳnh Văn Gấm, công chúng lại thấy được khí chất của những người phụ nữ Nam bộ trong kháng chiến chống Mỹ.
Tác phẩm Mẹ kháng chiến của họa sĩ Hoàng Trầm được giới thiệu trên website vnfam.vn. |
Hình ảnh những cô gái tuổi thanh xuân hăng hái tham gia đội quân du kích, sẵn sàng vận chuyển đạn dược, cầm súng bảo vệ quê hương được khắc họa sinh động qua loạt tác phẩm Dân quân gái Ngư Thủy của Hoàng Trầm, Bên chiến hào Vĩnh Linh của Đào Đức, Tải đạn của Lê Thanh Trừ. Tác phẩm sơn khắc Tải đạn mô tả cách vận chuyển vũ khí bằng thuyền ba lá trên sông rạch rất đặc trưng của vùng đất Nam bộ. Với bút pháp hiện thực, cách tạo hình chi tiết, bố cục sắp xếp nhiều nhóm nhân vật… đã cho thấy một phần đời sống của quân dân du kích miền Nam. Bức tranh lụa Bên chiến hào Vĩnh Linh là khoảnh khắc lãng mạn của những người chiến sĩ. Bên chiến hào với những thân cây cháy xém, sườn đồi trơ trụi, đất bị xới tung bởi bom đạn, nhưng hai người lính vẫn vừa cảnh giới vừa đọc báo cho nữ dân quân cùng nghe. Bằng lối vẽ tả thực, bố cục hình tam giác, chất liệu lụa mềm mại, tác phẩm vừa lên án sự tàn phá của chiến tranh, vừa ca ngợi tinh thần yêu nước. Tác phẩm sơn mài Dân quân gái Ngư Thủy giới thiệu về những cô gái thuộc đại đội pháo binh nữ dân quân Ngư Thủy (tỉnh Quảng Bình). Lửa đạn chiến tranh không thể vùi lấp đi nét duyên dáng, sức trẻ, cùng nhiệt huyết cháy bỏng của các nữ dân quân.
Tinh thần chiến đấu, cùng quyết tâm giành chiến thắng của toàn quân, toàn dân ta cũng là một mảng đề tài được truyền tải sâu sắc qua một số tác phẩm được giới thiệu lần này. Tác phẩm sơn mài Đất này của tổ tiên ta của họa sĩ Nguyễn Thế Vinh khắc họa khoảng lặng sau trận đánh. Dưới bàn tay tài hoa của người họa sĩ, tác phẩm như lời khẳng định mạnh mẽ về chủ quyền bất khả xâm phạm của dân tộc và quyết tâm gìn giữ từng tấc đất cha ông. Tác phẩm Qua Dốc Miếu được họa sĩ Lê Quốc Lộc sáng tác năm 1974, trên chất liệu sơn mài. Bức tranh tái hiện khung cảnh đội quân chủ lực của ta đang hành quân vượt qua cứ điểm Dốc Miếu (tỉnh Quảng Trị), tiến lên phía trước, hướng tới giải phóng hoàn toàn miền Nam.
Ngoài ra, những tác phẩm như: Giặc Mỹ của Đặng Thị Khuê, Trăng trên cồn cát của Nguyễn Văn Chung, Nắng xuân 1975 của Nguyễn Quang Thọ, Nắng tháng Năm của Quách Phong vừa thể hiện được sự khốc liệt của chiến tranh nhưng cũng có những khoảng lặng đầy lãng mạn trên đường chiến dịch, để tất cả cùng hân hoan, vỡ òa trong niềm hạnh phúc vô bờ trong ngày đất nước thống nhất. “Những tác phẩm được giới thiệu đều đã khẳng định được giá trị, vị trí đỉnh cao trong nền mỹ thuật Việt Nam nói chung và đề tài kháng chiến chống Mỹ nói riêng. Qua đây, người xem có dịp để hồi tưởng về những tháng ngày không bao giờ quên của dân tộc ta”, họa sĩ Trần Hà - Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh nhận xét.
Giang Đình
