Nha Trang đang vào thu, cũng là vào mùa cưới. Mỗi khi nhận được tấm thiệp hồng, tôi lại miên man nghĩ về đám cưới xưa - nay. Bao giờ cũng vậy, cứ nghĩ đến chuyện cưới tôi lại nhớ đến bài thơ "Màu tím hoa sim" của nhà thơ Hữu Loan.
Nha Trang đang vào thu, cũng là vào mùa cưới. Mỗi khi nhận được tấm thiệp hồng, tôi lại miên man nghĩ về đám cưới xưa - nay. Bao giờ cũng vậy, cứ nghĩ đến chuyện cưới tôi lại nhớ đến bài thơ “Màu tím hoa sim” của nhà thơ Hữu Loan. Nhớ, vì ở đó có hình ảnh đám cưới đẹp nhất trong văn học Việt Nam - đám cưới đơn sơ, giản dị giữa người lính vệ quốc quân với cô tiểu thư Lê Đỗ Thị Ninh: “Ngày hợp hôn/Nàng không đòi may áo mới/tôi mặc đồ quân nhân/đôi giày đinh/bết bùn đất hành quân/nàng cười xinh xinh/bên anh chồng độc đáo…”. Khi phổ nhạc bài thơ này, nhạc sĩ DZũng Chinh đã đổi thành “Ngày hợp hôn, nàng không may áo cưới…” khiến sau này nhà thơ phải “đính chính” cho mọi người hiểu: thời ấy đất nước còn khó khăn, chiến tranh giặc giã nên một tấm áo mới cũng đã là khó khăn chứ nói gì đến áo cưới…
Năm 1975, hai miền Nam - Bắc sum họp một nhà, nhiều người lính từ chiến trường về quê đã tranh thủ lập gia đình, bố mẹ tôi cũng vậy. Hồi đó, đám cưới giản đơn nên bà ngoại có làm mấy mâm cơm để đãi người thân, họ hàng; thanh niên chỉ có tiệc ngọt với một ít kẹo, thuốc lá để vui trà nước. Đó là những chuyện mà tôi được biết qua lời mẹ kể. Những năm cuối thập niên 80, tôi được chứng kiến đám cưới của các đôi công nhân trẻ ở đội sản xuất, đám cưới ở làng quê. Đám cưới quê khi ấy còn rất đơn sơ, chưa có thiệp hồng báo tin vui mà chỉ có mời miệng, cô dâu chú rể chỉ đơn giản với bộ âu phục mới may. Trong ký ức của tôi, đám cưới ngày ấy vui nhất là xem những người làm tổ chức (như MC đám cưới bây giờ) dẫn chương trình. Anh nào cũng pha trò hóm hỉnh. Xen giữa những màn tấu hài của người làm chương trình là các tiết mục văn nghệ của nam nữ thanh niên. Ngày rước dâu, chú rể đèo cô dâu bằng xe đạp, theo sau là họ hàng, bạn bè tiễn đưa cô dâu về nhà chồng, vui không thể tả.
Theo thời gian, đám cưới ở phố lẫn ở quê ngày càng được tổ chức sang trọng. Chỉ cần nhìn vào tấm ảnh cưới đã thấy một sự biến đổi lớn trong việc tổ chức đám cưới. Nếu như cách đây khoảng 30 năm, khi tổ chức đám cưới chỉ có một tấm ảnh cưới ở tiệm để kỷ niệm, ở nhà quê thậm chí còn không biết đến ảnh cưới, thì nay chỉ chuyện ảnh cưới cũng đã muôn hình vạn trạng: đến studio chụp một album ảnh cưới, chụp ảnh cưới ngoại cảnh... Ảnh cưới chụp ở bãi biển, nhà thờ Chánh tòa, Hòn Chồng nay đã trở thành “xưa như diễm”, ảnh cưới ngoại cảnh giờ phải chụp ở cầu tàu đường sắt, cửa hầm xe lửa, thậm chí có người còn lên cả khinh khí cầu, lặn xuống biển để chụp ảnh cưới cho độc đáo. Gần đây, nhiều bạn trẻ có xu hướng tự chụp ảnh cưới cho mình. Các nhóm này thường tự lên ý tưởng, tìm địa điểm phù hợp, mượn người để chụp ảnh cưới. Người chụp ảnh cưới, trang điểm… đều là bạn bè của cô dâu, chú rể. Những bộ ảnh cưới đầy ắp kỷ niệm như vậy góp phần thắt chặt hơn tình cảm giữa các đôi vợ chồng trẻ.
THÀNH NGUYỄN