Ngày 2-9-1945, tại quảng trường Ba Đình - Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn độc lập tuyên bố với quốc dân và thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời.
Ngày 2-9-1945, tại quảng trường Ba Đình - Hà Nội, Chủ tịch Hồ Chí Minh thay mặt Chính phủ lâm thời đọc bản Tuyên ngôn độc lập tuyên bố với quốc dân và thế giới: Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời.
Đến nay đã 71 năm, hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập mãi mãi là mốc son lịch sử của dân tộc trong sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước. Hình ảnh đó được ghi lại với nhiều hình thức trên 9 bộ tem gồm 12 mẫu và 4 tem khối của tem Bưu chính Việt Nam phát hành từ ngày 2-9-1960 đến năm 2000.
 |
| Trang tem, bloc và maxicard kỷ niệm ngày Quốc khánh 2-9 |
Bộ tem kỷ niệm 15 năm ngày thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - 2-9-1960 do họa sĩ Bùi Trang Chước thiết kế, gồm 1 mẫu 2 tem mệnh giá 4 xu (vàng, đỏ, đen) và 12 xu (xanh, vàng, đỏ, đen) cùng một hình ảnh Bác Hồ với máy thu thanh, phía sau là lễ đài độc lập với dòng chữ 2-9-1945 - 1960.
Bộ tem kỷ niệm 80 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh 19-5-1890 - 19-5-1970 do họa sĩ Trinh Quốc Thụ thiết kế, có 3 mẫu tem mang hình ảnh Bác Hồ qua các thời kỳ. Mẫu tem mã số 665 là “Chân dung Nguyễn Ái Quốc - 1930” - thời kỳ thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam, có mệnh giá 12 xu (nâu, hồng, đen). Mẫu tem mã số 666 là “Chân dung Hồ Chủ tịch - 1945”, ghi lại hình ảnh Bác trong ngày Tuyên ngôn độc lập, có mệnh giá 12 xu (xanh, vàng, đen). Mẫu tem số 667 là “Chân dung Hồ Chủ tịch - 1969”, ghi lại hình ảnh lúc sinh thời cuối đời của Người, có mệnh giá 2 đồng (nâu, vàng, đen). Cả 3 mẫu tem được họa sĩ vẽ theo lối bút sắt (khắc thép), nét tinh tế, sắc sảo thể hiện thần thái của Bác trong mỗi sự kiện. Cùng với 3 mẫu tem rời, còn có 2 tờ tem khối in 3 mẫu tem (không đột răng tem) và có chữ ký của Bác trên nền hồng và nền vàng cam đẹp trang trọng… tạo cho người sưu tập nhiều cảm nhận giá trị lịch sử.
Bộ tem kỷ niệm 25 năm ngày Quốc khánh 2-9-1970 do họa sĩ Trần Huy Khánh thiết kế bộ 6 tem, trong đó có 1 tem với hình ảnh Bác Hồ với máy thu thanh trên nền quốc kỳ đỏ sao vàng và khung hình hoa sen bao quanh, tem có mệnh giá 12 xu.
Cùng sự kiện này, người sưu tập tem còn đón nhận 5 bộ tem được phát hành vào các dịp kỷ niệm 60 năm Cách mạng tháng Mười (1917 - 1977) có 1 mẫu 2 tem với hình ảnh Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập bên ngọn cờ đỏ hình Lênin. Kỷ niệm 50 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam 3-2-1980 có bộ tem 5 mẫu, trong đó có 1 mẫu mang hình ảnh Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập trên nền cờ đỏ sao vàng và biểu trưng của Đảng. Kỷ niệm “Những ngày lịch sử của đất nước”, “45 năm ngày Quốc khánh 2-9” và “Việt Nam với thế kỷ XX”, các bộ tem này đều có những mẫu tem Bác Hồ với hình ảnh quảng trường Ba Đình trong ngày 2-9-1945.
Đặc biệt là bộ tem phát hành ngày 2-9-1975 kỷ niệm 30 năm ngày Quốc khánh 2-9 trong bối cảnh đất nước đã thống nhất, bộ tem có 3 mẫu mang hình ảnh quốc kỳ, quốc huy và Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập với trích lời trong bản Tuyên ngôn độc lập cùng bản đồ Việt Nam thống nhất. Cả 3 mẫu tem được họa sĩ trình bày đẹp, trang trọng và cùng mệnh giá 12 xu. Riêng mẫu tem Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập + lời trích + bản đồ được đưa vào tờ tem khối có kích thước lớn hơn, không răng trên nền xanh của rừng núi chiến khu Việt Bắc, của cây đa, mái đình Tân Trào (Tuyên Quang), phía dưới tem khối là dòng chữ ghi sự kiện “Quốc dân đại hội - 16-8-45”, “Cách mạng tháng Tám 19-8-45”, “Tuyên ngôn độc lập 2-9-45”. Đây là bộ tem giàu ý nghĩa lịch sử. Thiết kế của 2 họa sĩ Đỗ Việt Tuấn và Trần Huy Khánh có tay nghề cao, tạo nên nét đẹp đặc trưng của tem bưu chính, có tính tổng hợp chắt lọc các sự kiện lịch sử đất nước và dân tộc, được đồng đảo giới sưu tập đón nhận, tìm kiếm…
PHẠM KHÁNH HỒNG
