Tem kỷ niệm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh được Bưu điện Việt Nam phát hành trong nhiều năm qua, là một đề tài lớn, gắn với những mốc lịch sử cách mạng của đất nước và cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của Người.
Tem kỷ niệm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh được Bưu điện Việt Nam phát hành trong nhiều năm qua, là một đề tài lớn, gắn với những mốc lịch sử cách mạng của đất nước và cuộc đời, sự nghiệp cách mạng của Người. Từ bộ tem đầu tiên năm 1949 đến năm 2010, chúng ta đã có 19 bộ với 53 mẫu tem và 6 tem khối cùng nhiều phong bì kỷ niệm đặc biệt của Bưu chính cách mạng 2 miền. Có thể nói, đây là một khối lượng tem lớn về một đề tài tâm huyết, giàu sáng tạo. Các họa sĩ thiết kế tem đã để lại một số bộ tem quý độc đáo, có giá trị lịch sử của thời đại Hồ Chí Minh.
Bộ tem giấy giang, giá thóc
Vào tháng 5-1949, Bưu điện Việt Nam phát hành bộ tem đầu tiên “Kỷ niệm lần thứ 59 ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 - 19-5-1949). Bộ tem do họa sĩ Nguyễn Sáng thiết kế, gồm 1 mẫu vẽ chân dung Bác Hồ, in màu nâu, trên giấy bột giang nứa màu vàng ngà. Tem có giá 2đ - tiền Tài chính. Sau đó, mẫu tem này được tái phát hành lần 2 vào tháng 12-1950, tem in màu đỏ giá 5đ, và lần 3 vào năm 1954 in 2 tem màu nâu giá 2đ và màu đỏ giá 5đ, cả 2 tem này in đè giá mới bằng 0kg 100 thóc - đây là bộ tem thứ 2 có giá tem bằng thóc được in tại nhà in Trung ương trong chiến khu Việt Bắc (Bản Thi - Phú Thọ). Ngày nay, 4 tem này có giá trị đặc biệt quý vì chất liệu in trên giấy bột giang nứa màu vàng ngà và giá tem tính bằng giá 100g thóc.
 |
| Một số bộ tem quý |
Bộ tem in đè thiếu cước
Kỷ niệm lần thứ 61 ngày sinh Bác Hồ - năm 1951, Bưu điện Việt Nam phát hành bộ tem do họa sĩ Bùi Trang Chước thiết kế, gồm 1 mẫu 3 tem với hình ảnh chân dung Bác nhìn nghiêng cùng với bản đồ Việt Nam và ngôi sao tỏa sáng… Tem màu xanh giá 100đ, màu nâu giá 100đ và màu đỏ giá 200đ, in trên giấy tàu bạch mỏng. Đến năm 1954, 3 tem này được tái phát hành và đóng dấu in đè mực đen hình thoi có chữ T-T (thiếu tem) dùng như tem phạt cho những phong thư không dán tem hay thiếu cước… Và sau đó có đợt tái phát hành 3 tem này được in đè giá mới 10đ (mực đỏ), 10đ (mực xanh) và 20đ (mực xanh) - tiền mới do Ngân hàng phát hành thay cho tiền của Bộ Tài chính. Đây cũng là bộ tem quý duy nhất của Bưu chính Việt Nam có dấu in đè “hình thoi T-T”.
Bộ tem Bác Hồ tưới cây vú sữa
Ngày 7-5-1970, trong vùng giải phóng của Chính phủ Cách mạng lâm thời - Cộng hòa miền Nam Việt Nam đã phát hành bộ tem Kỷ niệm 80 năm sinh nhật Chủ tịch Hồ Chí Minh (19-5-1890 - 19-5-1970) do họa sĩ Trần Huy Khánh thiết kế. Bộ tem 1 mẫu gồm 4 tem với hình ảnh Bác Hồ trong bộ trang phục màu nâu gụ, guốc mộc đang chăm sóc cây vú sữa của đồng bào Nam Bộ gửi ra biếu Bác. 4 tem in offset 2 màu có giá 20 xu, 30 xu, 50 xu và 2đ; trên mỗi con tem còn có câu nói và chữ ký của Người dành cho miền Nam: “Hình ảnh miền Nam yêu quý ở trong trái tim tôi”. Sau ngày 30-4-1975, miền Nam hoàn toàn giải phóng. Để kịp thời phục vụ nhân dân miền Nam nối lại đường thư Bắc - Nam thống nhất, một bộ gồm 4 tem Bác Hồ tưới cây vú sữa có giá 5đ, 10đ, 30đ, 30đ (tiền Giải phóng) được phát hành nhiều đợt liên tục từ 7-5, 8-5, 19-5 và 16-7-1975 tại các trung tâm Bưu điện Sài Gòn, Gia Định, Chợ Lớn và các thành thị toàn miền Nam mới giải phóng. Bộ 4 tem này được in offset 4 màu trên giấy tiêu chuẩn. Đặc biệt, 2 bộ tem Bác Hồ tưới cây vú sữa gồm 8 tem kể trên chỉ phát hành từ các tỉnh phía Nam đi toàn quốc và thế giới. 2 bộ tem này có ý nghĩa sâu sắc của Bác và mang tính thời sự đặc biệt nên được đồng bào miền Nam trân trọng đón nhận; ngày nay trở thành những con tem quý của một thời đại.
PHẠM KHÁNH HỒNG
