Hình tượng Bác Hồ là nguồn cảm hứng lớn lao đối với các thế hệ nhạc sĩ Việt Nam, trong đó nhạc sĩ Thuận Yến được ghi nhận là người có nhiều sáng tác về Bác nhất với 26 ca khúc. Đây là những ca khúc mang âm hưởng dân ca ngọt ngào, thể hiện tình cảm sâu lắng, thiết tha của người dân đối với Bác.
Hình tượng Bác Hồ là nguồn cảm hứng lớn lao đối với các thế hệ nhạc sĩ Việt Nam, trong đó nhạc sĩ Thuận Yến được ghi nhận là người có nhiều sáng tác về Bác nhất với 26 ca khúc. Đây là những ca khúc mang âm hưởng dân ca ngọt ngào, thể hiện tình cảm sâu lắng, thiết tha của người dân đối với Bác.
Với nhạc sĩ Thuận Yến, việc viết ca khúc về Bác Hồ cũng có cái duyên. Năm 1966, nhạc sĩ Thuận Yến cùng các thành viên Đoàn Văn công Quân khu Trị Thiên từ chiến trường ra Hà Nội đã vinh dự được gặp và hát cho Bác nghe, được nhận phần thưởng từ Bác, nghe Bác dặn dò ân cần. Tình cảm của Bác cứ ngày càng lớn dần lên. Mùa xuân năm 1968, giữa chiến trường, ông đã được nghe bức thư ngắn gọn Bác căn dặn đồng bào, chiến sĩ miền Nam. Với niềm xúc động lớn lao, ngay đêm đó dưới hầm sâu, ông đã viết ca khúc Mỗi dòng thư Bác sáng ngời niềm tin thể hiện tình cảm của đồng bào miền Nam với Bác: “Bấy lâu ni lòng đợi chờ tha thiết. Mong có ngày đón Bác Hồ vô Nam. Bây chừ thư đã cầm tay, nói sao cho hết lòng này nhớ thương…Mỗi dòng thư Bác sáng niềm tin. Mỗi câu thư Bác ngàn đời mến yêu. Ấm trong thư Bác là tình nước non”. Bài hát gửi ra Đài Tiếng nói Việt Nam, được ca sĩ Tuyết Thanh trình bày rất thành công, đã góp phần động viên đồng bào chiến sĩ miền Nam vượt lên gian khổ, xông lên đánh giặc.
 |
| Một tiết mục văn nghệ do Đoàn Ca múa nhạc Hải Đăng biểu diễn nhân dịp kỷ niệm 125 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh |
10 năm sau ngày Bác mất, cuối năm 1979, nhạc sĩ Thuận Yến viết ca khúc Bác Hồ một tình yêu bao la. Bài hát do NSND Thanh Hoa thể hiện được phát trên sóng của Đài Tiếng nói Việt Nam, đã làm xúc động trái tim bao người. “Bác Hồ, Người là tình yêu thiết tha nhất trong lòng dân và trong trái tim nhân loại. Cả cuộc đời, Bác chăm lo cho hạnh phúc nhân dân. Cả cuộc đời, Bác hy sinh cho dân tộc Việt Nam...” những ca từ giản dị, cùng điệu nhạc mang âm hưởng dân ca ngọt ngào, sâu lắng đã khái quát được hình tượng của Bác - người cả cuộc đời hy sinh cho dân tộc Việt Nam. Bài hát đã trở thành tiếng lòng của người dân Việt với vị Cha già của dân tộc.
Những năm sau đó, nhạc sĩ Thuận Yến sáng tác tiếp các ca khúc nổi tiếng về Bác Hồ như: Miền Trung nhớ Bác, Vầng trăng Ba Đình, Người về thăm quê… Các ca khúc này tiếp nối âm hưởng dân ca ngọt ngào, tinh tế, thể hiện tình cảm sâu lắng, thiết tha với Người. Nghe Người về thăm quê, ai cũng bồi hồi xúc động: “Đi suốt cuộc đời vẫn nhớ tới quê hương. Người về đây thăm làng Trù quê mẹ và làng Sen quê cha. Xúc động bồi hồi Người rơi giọt lệ. Thương mái nhà tranh thương đất mẹ nghèo ơ ơ ơ” . Người về quê nhưng không đi đường lớn mà đi lại con đường ngày xưa mình đã từng đi, thăm lại căn nhà bên làng Sen, hỏi thăm những người nghèo nhất trong làng. Những câu chuyện ấy như hiện lên qua từng câu hát.
Với Miền Trung nhớ Bác, nhạc sĩ Thuận Yến lại nói thay đồng bào miền Trung, cũng như tình cảm người dân cả nước đối với Bác: “Chúng con sinh ra khi nước còn chia cắt. Nỗi nhớ Bác Hồ dằng dặc đến miền Trung...”. Thế nhưng, đất nước thống nhất thì Người đã đi xa, đồng bào miền Nam không được đón Bác vào thăm. Đó luôn là nỗi buồn, day dứt nhớ thương của những người con đất Việt. “Đất quê tôi đưa Bác suốt dặm trường để bây giờ đất gọi mãi nhớ thương...”, nhạc sĩ Thuận Yến đã nói được những gì mà người dân miền Trung vẫn đau đáu bấy lâu.
Năm 2001, nhạc sĩ Thuận Yến đã được trao tặng giải thưởng Nhà nước về văn học - nghệ thuật đợt I với chùm 3 ca khúc: Bác Hồ một tình yêu bao la, Miền Trung nhớ Bác, Màu hoa đỏ. Giải thưởng đã ghi nhận xứng đáng những đóng góp của ông, nhất là mảng ca khúc viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Nhạc sĩ Thuận Yến đã ra đi năm 2014, nhưng những ca khúc của ông viết về Bác Hồ sẽ còn vang mãi trong lòng người dân Việt Nam.
THÀNH NGUYỄN
