Di tích "tàu không số": Mong được nâng cấp xứng tầm

Điểm lưu niệm tàu C235 hay còn gọi là "tàu không số" ở xã Ninh Vân, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia. Tuy nhiên, với quy mô như hiện nay, di tích này chưa xứng với tầm vóc mà Nhà nước công nhận.

Điểm lưu niệm tàu C235 hay còn gọi là “tàu không số” ở xã Ninh Vân, thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa được công nhận là di tích lịch sử cấp quốc gia. Tuy nhiên, với quy mô như hiện nay, di tích này chưa xứng với tầm vóc mà Nhà nước công nhận.

Nguyện vọng của chính quyền và nhân dân

Điểm lưu niệm tàu C235 là một trong những di tích gắn với “Đường Hồ Chí Minh trên biển”. Nơi đây ghi nhận sự hy sinh anh dũng để bảo vệ bí mật con đường vận tải trên biển của 14 cán bộ, chiến sĩ tàu C235, trong đó có thuyền trưởng Nguyễn Phan Vinh. Từ một mảnh lớn của thân tàu bị hất lên triền núi Hòn Hèo trong trận chiến năm 1968, năm 1993, Lữ đoàn 125 (Bộ Tư lệnh Hải quân) cùng chính quyền địa phương đã xây dựng bia tưởng niệm 14 cán bộ, chiến sĩ tàu C235 tại chân núi Hòn Hèo, xã Ninh Vân. Kể từ đó, điểm lưu niệm “tàu không số” trở thành “địa chỉ đỏ” mang tính giáo dục truyền thống yêu nước, là nơi để người dân viếng thăm, tri ân những liệt sĩ tàu C235 đã ngã xuống cho độc lập dân tộc. Năm 2011, nhân dịp kỷ niệm 50 năm Đường Hồ Chí Minh trên biển, địa điểm này được UBND tỉnh công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Ngày 26-4-2014, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đã có quyết định xếp hạng địa điểm lưu niệm sự kiện tàu C235 (Đường Hồ Chí Minh trên biển) là di tích lịch sử cấp quốc gia.

Điểm lưu niệm tàu C235 hiện nay khá chật hẹp.

Ngày 17-7, trong buổi đón nhận di tích lịch sử cấp quốc gia, tại bài phát biểu của mình, ông Trần Công Hoán - Chủ tịch UBND thị xã Ninh Hòa bày tỏ mong muốn UBND tỉnh cần quan tâm hơn nữa để xây dựng, nâng cấp điểm lưu niệm này xứng tầm với di tích cấp quốc gia. Đây cũng là ước nguyện của nhiều người dân ở xã Ninh Vân, cũng như ở thị xã Ninh Hòa.

Chuyện đề nghị nâng cấp di tích lưu niệm tàu C235 thực chất không phải là vấn đề mới. Từ lâu, nhiều người dân địa phương đã từng kiến nghị về vấn đề này. Bà Trà Thị Bông Sen - Chủ tịch UBND xã Ninh Vân cho biết: “Vài năm trở lại đây, chúng tôi nhận được không ít các kiến nghị của người dân, đặc biệt là các vị lão thành cách mạng về vấn đề nâng cấp và mở rộng điểm tưởng niệm tàu không số. Đây là nguyện vọng hoàn toàn chính đáng. Trong bối cảnh điểm lưu niệm này vừa được công nhận là di tích cấp quốc gia thì việc nâng cấp lại càng trở nên bức thiết hơn bao giờ hết”.

Được biết, vào năm 2011, UBND xã Ninh Vân đã có tờ trình gửi UBND tỉnh đề nghị được cấp kinh phí để nâng cấp điểm tưởng niệm tàu C235 và trục vớt phần còn lại của thân tàu dưới đáy biển làm hiện vật bảo tàng của di tích. Năm 2012, Chủ tịch UBND tỉnh đã đồng ý với đề xuất này và giao cho Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch thống nhất với Sở Kế hoạch và Đầu tư để đưa vào kế hoạch năm 2013. Tuy nhiên từ đó cho đến nay, kiến nghị này vẫn chưa được giải quyết.

Cần sớm có phương án

Điểm tưởng niệm tàu C235 hiện đang đứng trước nguy cơ xuống cấp. Theo ý kiến của người dân, di tích lịch sử này quá nhỏ so với tầm vóc lịch sử của nó. Những lần các đoàn thể và khách du lịch đến đây dâng hương phải chen lấn nhau vì không gian thờ tự khá chật hẹp. Hơn thế, vì chưa được bảo tồn đúng cách nên phần hiện vật thân tàu ngày càng rỉ sét. Nếu không có biện pháp bảo quản kịp thời thì phần di tích này sẽ rất nhanh bị hư hỏng. Ông Trương Đình Khánh (xã Ninh An, thị xã Ninh Hòa) chia sẻ: “Mới đây, tôi cùng với nhiều cựu chiến binh đến dâng hương, thấy không gian của di tích này nhỏ quá. Chúng ta cần phải nâng cấp và mở rộng để di tích này to lớn hơn. Bên cạnh đó, cần thành lập một ban quản lý để trông coi di tích và dọn dẹp vệ sinh, đảm bảo tính tôn nghiêm của một di tích lịch sử”.

  Theo UBND xã Ninh Vân, do không có kinh phí, lâu nay việc quản lý di tích lịch sử này chủ yếu do các đoàn thể và một số cá nhân tự nguyện đứng ra làm. Chính vì chưa có sự đầu tư xứng tầm, đã có không ít sự phản ánh của người dân cũng như du khách khi đến đây thăm viếng. Trước thực tế đó, bà Trà Thị Bông Sen - Chủ tịch UBND xã Ninh Vân kiến nghị: “Chính quyền và người dân địa phương mong muốn các cấp lãnh đạo sớm xem xét, tiếp tục đầu tư nâng cấp di tích điểm lưu niệm tàu C235. Trong đó, các hạng mục như nơi bảo quản thân tàu C235, nơi dâng hương và bia tưởng niệm cần phải được trùng tu; cấp kinh phí để trục vớt phần thân tàu còn lại nằm dưới đáy biển và thành lập ban quản lý di tích. Đồng thời, mặt bằng của di tích cũng cần mở rộng hơn nữa vì phạm vi như hiện nay là khá chật hẹp”.   

Lam Điền