“Đặc sản” bảo thủ

Nói tới sự bảo thủ, chắc chắn người ta sẽ nói tới người Anh, như một “đặc sản” từ bao đời nay. Dù họ cũng đã thể hiện ra nhiều sự cố gắng cho thấy muốn thay đổi điều này, nhưng khi phải lựa chọn ra quyết định, thì sự bảo thủ lại lên ngôi. Và đó cũng chính là điều mà Gareth Southgate đang làm cùng đội tuyển Anh tại Euro 2024.

Đội tuyển Anh đã có trận hòa 1-1 khá nhọc nhằn trước đội tuyển Đan Mạch tại Euro 2024.

Nếu dùng một từ để mô tả những gì mà đội tuyển Anh đã thể hiện qua 2 lượt đấu tại Euro 2024 vừa qua, thì có lẽ đó sẽ là từ “chán”. Đơn giản là vì thầy trò huấn luyện viên Gareth Southgate đã trình diễn một lối chơi thực sự nhàm chán, dù có lẽ ý tưởng là hướng tới lối chơi thực dụng, nhưng những gì thể hiện được lại chỉ cho thấy sự tiêu cực và thiếu ý tưởng trong cả tấn công lẫn phòng ngự. Mà nếu nói nặng lời một chút, có lẽ không ít người sẽ nói đội tuyển Anh đang trình diễn một lối chơi khá là… hèn.

Sau trận mở màn Euro 2024 khá chật vật trước đội tuyển Serbia, dù đã có chiến thắng tối thiểu nhưng rõ ràng là chỉ có sự may mắn mởi giúp đội tuyển này giữ trọn được 3 điểm trước đối thủ được đánh giá thấp hơn khá nhiều. Sự bất hợp lý trong cách sử dụng nhân sự, sự thận trọng quá mức cũng như lối đá mang tính thực dụng mà huấn luyện viên Gareth Southgate đang áp dụng tại đội tuyển Anh, rõ ràng chỉ mang lại sự nhàm chán cho những người theo dõi đội tuyển này. Người ta kỳ vọng lối chơi này xuất phát từ sự thận trọng không muốn để thua trận đầu xuất quân của huấn luyện viên Gareth Southgate, và ông sẽ có những điều chỉnh phù hợp hơn khi đối đầu với đối thủ chính của họ ở bảng đấu này – đội tuyển Đan Mạch.

Nhưng không, những gì mà người ta thấy chỉ là sự bảo thủ của một người Anh chân chính, khi đội tuyển Anh ra quân đối đầu với đội tuyển Đan Mạch mà không có bất cứ sự thay đổi nào, từ nhân sự cho đến chiến thuật, bởi đơn giản là thắng thì việc gì phải thay đổi? Và thậm chí sự thận trọng còn đẩy cao hơn khi ngay từ đầu đội tuyển Anh đã chủ động nhường thế trận, chủ động chơi phòng ngự phản công ngay từ đầu, thậm chí ngay cả khi dẫn bàn thì huấn luyện viên Gareth Southgate vẫn tích cực ra hiệu cho các học trò của mình… co cụm về phòng ngự.

Và khi đối đầu với một đối thủ mạnh hơn Serbia, may mắn đã không còn đứng hẳn về phía đội tuyển Anh nữa, khi đội tuyển Đan Mạch đã biết cách nắm bắt được lợi thế, nắm bắt được thế trận mà đội tuyển Anh đã chủ động nhường lại để có được bàn gỡ hòa. Thậm chí nếu hàng công của đội tuyển Đan Mạch sắc bén hơn, đội có được chính thắng cuối cùng có lẽ sẽ là họ khi số lần dứt điểm của các học trò huấn luyện viên Kasper Hjulmand là vượt trội hơn hẳn.

Nếu như sự bảo thủ của huấn luyện viên Gareth Southgate là đúng đắn, ông bảo thủ với những quyết định chính xác của mình, thì rõ ràng không có gì để nói. Nhưng ở đây, sự “sợ thua” đến hèn nhát, cách lựa chọn nhân sự không phù hợp với triết lý bóng đá, thậm chí là thay người trong trận đấu của vị huấn luyện viên này đều đầy rẫy những sự bất ổn, thì sự bảo thủ đơn giản chỉ là một căn bệnh trầm kha.

Không khó để thấy những lựa chọn của Gareth Southgate đều đang đi ngược lại xu thế. Ông không lựa chọn lối chơi phù hợp với những gì có trong tay, khi bắt những cầu thủ tấn công hàng đầu thế giới như Harry Kane, Jude Bellingham, Phil Foden, Bukayo Saka… phải chơi phòng ngự nhiều hơn là tấn công; ông lựa chọn lối chơi chuyển trạng thái nhưng lại sử dụng những cầu thủ chuyên kiểm soát bóng như Trent Alexander-Arnold, Phil Foden…; ông lựa chọn phòng ngự phản công dù đang có trong tay một hàng phòng ngự không quá chắc chắn; ông thà sử dụng một “công nhân” như Conor Gallagher chứ không muốn sử dụng cầu thủ sáng tạo như Cole Palmer; ông trung thành với lối chơi thực dụng chẳng thà 1 điểm còn hơn mất 3 điểm, mà không quan tâm tới xu thế tấn công hiện đại hơn, mạnh mẽ hơn, phiêu lưu hơn của những đội bóng lớn khác như Tây Ban Nha, Đức, Pháp, Italia…

Rõ ràng với tính toán chẳng thà lấy 1 điểm trước Đan Mạch, rồi lại kiếm 1 điểm trước Slovenia là an toàn vượt qua vòng bảng, có thể được xem là khá ổn. Nhưng với cách mà đội tuyển Anh đang thể hiện, không có gì đảm bảo họ sẽ không xẩy chân trước đội tuyển Slovenia với khả năng bị loại ngay từ vòng bảng khá cao. Đến lúc đó có hối tiếc khả năng có vé sớm khi quyết thắng trước đội tuyển Đan Mạch, thì tất cả đều đã muộn. Nhưng cho dù là vậy, khả năng ra đi của Gareth Southgate sẽ là khá cao, và đó chưa chắc đã là chuyện xấu đối với đội tuyển Anh.

CAO DUY