Sự đối đầu của hai sắc thái tĩnh và động

Đó chính là hai sắc thái mà người ta rất dễ hình dung ra khi xem trận đấu giữa 2 ông lớn của Ngoại Hạng Anh: Arsenal và Liverpool. Và trong một ngày Mikel Arteta lại chấp nhận để Arsenal chơi với thế trận đậm chất “tĩnh”, thì thầy trò huấn luyện viên Jurgen Klopp lại như gặp khắc tinh của lối chơi “động” tới điên cuồng của họ.

Arsenal đã có trận thắng đậm 3-1 trước Liverpool với sự lựa chọn chiến thuật đúng đắn của huấn luyện viên Mikel Arteta.

Chỉ xét thuần về mặt thông số trận đấu, thì cũng không khó để nhận ra Liverpool là đội cầm bóng nhiều hơn, nhưng Arsenal mới là đội chơi hiệu quả hơn. Cụ thể Liverpool chiếm 57% thời lượng bóng, có 10 lần dứt điểm 1 lần dứt điểm chính xác, 34 pha tấn công 15 pha tấn công nguy hiểm, số bàn thắng được kỳ vọng chỉ 0.46 và có 1 bàn thắng; còn Arsenal có 15 lần dứt điểm 7 lần dứt điểm chính xác, 57 pha tấn công 23 pha tấn công nguy hiểm, số bàn thắng được kỳ vọng chỉ 3.68 và có 3 bàn thắng. Đó là những thông số rất ít khi nhìn thấy đối với Liverpool.

Tại sao một đội bóng thường xuyên có thông số “đè” đối thủ như Liverpool lại chơi thiếu hiệu quả trước Arsenal, đối thủ mà họ thường xuyên thắng đậm trước đó, một cách bất thường như vậy? Họ có thể đưa ra lý do ở việc thiếu vắng nhiều trụ cột như Mohamed Salah, Dominik Szoboszlai, Joel Matip… không thể thi đấu, nhưng rõ ràng là với chiều sâu đội hình của Liverpool thì không phải không có sự thay thế tương xứng. Mà phải nhìn nhận vào thực tế, Arsenal chiến thắng là nhờ vào chiến thuật mà Mikel Arteta đã lựa chọn để đối đầu với lối chơi bóng tốc độ gần như điên cuồng của Liverpool: lấy tĩnh chế động.

Tĩnh của Arsenal là thế nào? Đó là sự lựa chọn không chủ động tấn công, sẵn sàng nhường thế trận, giăng ra một cái bẫy chống pressing trước vòng cấm địa để các cầu thủ Liverpool sa vào. Đó cũng là lý do mà Mikel Arteta đã lựa chọn một sơ đồ chiến thuật khiến cho khá nhiều người cảm thấy khó hiểu trước khi trận đấu bắt đầu. Đó là lựa chọn sơ đồ 4-3-3 thay vì 4-2-4 vẫn hay sử dụng, với cả 2 tiền vệ trung tâm là Jorginho và Declan Rice ở khu vực giữa sân cùng Martin Odegaard đóng vai trò tiền vệ tấn công, thay vì chỉ 2 tiền vệ thường là Declan Rice và Martin Odegaard ở khu vực này. Ngoài ra, Mikel Arteta còn không sử dụng tiền đạo thực thụ là Gabriel Jesus như trận đấu với Nottingham trước đó, mà cho Arsenal vận hành với sơ đồ không tiền đạo cắm.

Tại sao Mikel Arteta lại bố trí một đội hình dị như vậy mà lại thành công? Đó đơn giản là để khắc chế Liverpool, không cho phép thầy trò huấn luyện viên Jurgen Klopp thi triển được lối chơi sở trường của họ. Ai cũng biết Liverpool dưới bàn tay của Jurgen Klopp rất thích những trận đấu có tiết tấu nhanh, họ sẽ luôn cuốn đối thủ vào một nhịp độ trận đấu dồn dập đến nghẹt thở, để rồi bóp nghẹt đối phương. Nếu cũng chơi nhanh với Liverpool, để có cầu thủ Liverpool nóng máy lên đi vào nhịp độ thi đấu sở trường, họ có thể bóp nghẹt bất cứ đối thủ nào, dù là những clb hàng đầu thế giới.

Do đó những gì Mikel Arteta làm đơn giản chỉ là không cho Liverpool tăng tốc, không để cho họ có cơ hội pressing ngay trên phần sân của Arsenal để lấy lợi thế, không để cho họ có cơ hội chuyển đổi trạng thái nhanh khi có bóng nơi sân nhà. Chính vì nguyên nhân này là Mikel Arteta đã sử dụng 2 tiền vệ trung tâm rất giỏi thoát pressing là Jorginho và Declan Rice, với Declan Rice tranh chấp bóng ở giữa sân và Jorginho thoát pressing và phân phối bóng ở khu vực trước vòng cấm địa. Với 2 tiền vệ trung tâm như vậy, Arsenal sẽ không thua thiệt trong những pha tranh chấp ở khu vực 1/3 sân nhà, từ đó có thể cầm bóng phát động tấn công mà không bị bóp nghẹt từ trong trứng nước.

Còn ở 1/3 sân đối phương, với khả năng đấu 1-1 cực tốt của bộ đôi trung vệ Virgil van Dijk và Ibrahima Konate, cộng thêm hệ thống pressing đánh chặn từ xa để đoạt bóng được tổ chức khá hoàn hảo của các tiền vệ Liverpool, để một Gabriel Jesus hoạt động trong vòng cấm địa của Liverpool chẳng khác nào chấp người, khi tiền đạo này khó lòng mà nhận được bóng. Do đó, Mikel Arteta đã dứt khoát sử dụng sơ đồ không tiền đạo cắm, mà sử dụng những cầu thủ tấn công có tốc độ cao luôn sẵn sàng dùng tốc độ bứt phá đâm thẳng vào vòng cấm địa của Liverpool.

Với chiến thuật này, các Pháo thủ đã làm khổ những Trent Alexander-Arnold, Joe Gomez, Ibrahima Konate… vốn không mạnh trong những pha đua tốc độ. Đồng thời với 3 cầu thủ thường trực ở trước vòng cấm, cộng thêm Martin Odegaard ở sau và một cầu thủ ở tuyến dưới sẵn sàng dâng cao tạo áp lực, Arsenal sẽ thường xuyên có đủ thậm chí là vượt quân số để chống lại những pha pressing vây bắt rồi từ đó chuyển trạng thái cực nhanh của Liverpool, khiến chiến thuật này của đối phương lâm vào phá sản.

Trong một ngày mà chiến thuật đề ra đúng đắn, mà đối phương lại tỏ ra suy giảm phong độ sau một chuỗi 11 trận bất bại, các Pháo thủ đã nhận được quả ngọt là chiến thắng 3-1 đậm đà trước đội bóng đang dẫn đầu bảng xếp hạng, đồng nghĩa với việc “tĩnh” của Mikel Arteta đã chiến thắng “động” của Jurgen Klopp. Dù chưa chắc đã có thể lên ngôi vô địch ở mùa giải này, nhưng ít nhất thì thầy trò huấn luyện viên Mikel Arteta vẫn thắp lên hy vọng khi khoảng cách của họ với Liverpool đã thu hẹp chỉ còn 2 điểm. Mà khi đã có hy vọng, thì mọi chuyện đều có thể xảy ra trong phần còn lại của mùa giải.

CAO DUY