Ẩn họa từ phẫu thuật thẩm mỹ “chui” - Kỳ cuối: Tăng cường kiểm tra, xử lý

Kỳ cuối: Tăng cường kiểm tra, xử lý

Từ tình trạng nhiều cơ sở thực hiện phẫu thuật thẩm mỹ và quảng cáo khi chưa được phép, ngành chức năng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm những trường hợp vi phạm.

Quy định rõ phạm vi hoạt động chuyên môn

Bác sĩ chuyên khoa II Trịnh Ngọc Hiệp - Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết, theo Nghị định số 109, ngày 1-7-2016 của Chính phủ quy định cấp chứng chỉ hành nghề đối với người hành nghề và cấp giấy phép hoạt động đối với cơ sở khám bệnh, chữa bệnh và Nghị định số 155, ngày 12-11-2018 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số quy định liên quan đến điều kiện đầu tư kinh doanh thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ Y tế, việc quản lý các cơ sở thẩm mỹ được quy định như sau: Cơ sở dịch vụ thẩm mỹ không thuộc loại hình phải có giấy phép hoạt động nhưng phải có văn bản thông báo đáp ứng đủ điều kiện cung cấp dịch vụ thẩm mỹ (theo mẫu quy định) gửi về Sở Y tế nơi đặt trụ sở trước khi hoạt động ít nhất 10 ngày. Các dịch vụ thẩm mỹ có sử dụng thuốc, các chất, thiết bị để can thiệp vào cơ thể người (phẫu thuật, thủ thuật, các can thiệp có tiêm, chích, bơm, chiếu tia, sóng, đốt hoặc các can thiệp xâm lấn khác) làm thay đổi màu sắc da, hình dạng, cân nặng, khiếm khuyết của các bộ phận trên cơ thể (da, mũi, mắt, môi, khuôn mặt, ngực, bụng, mông và các bộ phận khác trên cơ thể người), xăm, phun, thêu trên da có sử dụng thuốc gây tê dạng tiêm... chỉ được thực hiện tại bệnh viện có chuyên khoa thẩm mỹ hoặc phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ, hoặc cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có phạm vi hoạt động chuyên môn về chuyên khoa thẩm mỹ được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Bên cạnh đó, khi đã đủ điều kiện để được cấp phép hoạt động, các cơ sở thẩm mỹ có thực hiện các dịch vụ xâm lấn nếu muốn quảng cáo còn phải thực hiện theo Thông tư số 09/2015 của Bộ Y tế quy định về xác nhận nội dung quảng cáo đối với sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt thuộc lĩnh vực quản lý của bộ. Theo đó, các cơ sở này phải được Sở Y tế xác nhận nội dung quảng cáo; nội dung quảng cáo dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh phải phù hợp với giấy phép hoạt động hoặc chứng chỉ của người hành nghề.

Hàng chục kim tiêm chứa filler chuẩn bị cho một ca chỉnh má baby tại Thẩm mỹ viện Na Na.

Qua tìm hiểu của chúng tôi, nhiều khách hàng sử dụng dịch vụ làm đẹp không nắm rõ các quy định liên quan mà mặc định những cơ sở có gắn chữ “thẩm mỹ” là được thực hiện các dịch vụ phẫu thuật thẩm mỹ. Hiện nay, cũng chưa có văn bản quy phạm pháp luật nào quy định rõ tên gọi để phân biệt giữa các cơ sở thẩm mỹ làm đẹp thông thường (chăm sóc da, phun, xăm, thêu… trên da không sử dụng thuốc gây tê dạng tiêm) với các cơ sở thẩm mỹ có kèm dịch vụ phẫu thuật. Lãnh đạo Sở Y tế cho rằng, lợi dụng sự không rõ ràng này, không ít cơ sở đã thực hiện các kỹ thuật vượt quá phạm vi chuyên môn được quy định tại Nghị định số 155/2018. Một vài cơ sở biết rõ quy định nhưng không đăng ký hồ sơ vì không đủ tiêu chuẩn về nhân sự, cơ sở vật chất, trang thiết bị chuyên môn… Còn Nghị định số 38/2021 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo chưa có quy định cụ thể về vi phạm các quy định quảng cáo dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh nên Sở Y tế gặp nhiều khó khăn trong công tác quản lý hoạt động quảng cáo của ngành Y tế.

Chấn chỉnh hoạt động dịch vụ thẩm mỹ

Được biết, hiện nay, toàn tỉnh có 5 phòng khám chuyên khoa thẩm mỹ được cấp phép thực hiện hoạt động phẫu thuật thẩm mỹ, trong đó 1 cơ sở có đăng ký quảng cáo với Sở Y tế. Trong năm 2023, Thanh tra Sở Y tế đã kiểm tra, phát hiện và xử phạt 25 triệu đồng; đồng thời đình chỉ hoạt động 4 tháng đối với cơ sở Mire Home Spa (đường Nguyễn Thiện Thuật, TP. Nha Trang) vì không có phạm vi hoạt động chuyên môn về chuyên khoa thẩm mỹ nhưng lại thực hiện tiêm Mesotheraphy (một phương pháp trẻ hóa da) cho khách hàng; xử phạt vi phạm về quảng cáo với tổng số tiền 105 triệu đồng đối với Công ty TNHH Thẩm mỹ viện Vân Venus (đường Nguyễn Chí Thanh, TP. Cam Ranh) và Nha khoa thẩm mỹ Ruby (Khu đô thị mới Phước Long, Nha Trang). Hai cơ sở này treo biển hiệu và trưng bày hộp đèn quảng cáo khi chưa được công bố và chưa được cấp giấy phép hoạt động. Ngoài việc phạt tiền, cơ quan chức năng cũng yêu cầu 2 cơ sở này tháo dỡ, xóa quảng cáo đối với hành vi vi phạm quảng cáo dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh. “Một trong những khó khăn trong công tác thanh tra, kiểm tra các cơ sở dịch vụ thẩm mỹ là khi đoàn kiểm tra tới làm việc thì cơ sở đóng cửa, tháo hoặc che biển hiệu...”, một cán bộ thanh tra Sở Y tế cho biết.

Hình ảnh trước và sau khi "dao kéo" do fanpage Viện thẩm mỹ Chợ Rẫy đăng tải, gắn kèm logo không phải logo thật của Bệnh viện Chợ Rẫy.

Từ tình trạng các cơ sở dịch vụ thẩm mỹ “trăm hoa đua nở”, rất cần có sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa của các cơ quan chức năng để tránh những hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. Mới đây, Sở Y tế đã có văn bản đề nghị UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo phòng y tế tăng cường kiểm tra các cơ sở hành nghề y dược, xử lý nghiêm những cơ sở vi phạm theo thẩm quyền; tổ chức thực hiện tốt công tác vận động quần chúng, tuyên truyền kiến thức pháp luật, hiểu biết về phương thức, thủ đoạn, lợi dụng không gian mạng thực hiện hành vi vi phạm trên lĩnh vực y tế… Đồng thời, thanh tra sở chủ trì, phối hợp với phòng y tế và các đơn vị liên quan thanh tra, kiểm tra việc tuân thủ quy định quảng cáo các dịch vụ của các cơ sở khám, chữa bệnh. Cơ sở nào không tuân thủ các quy định hiện hành sẽ bị lập biên bản, xử phạt vi phạm theo quy định tại Nghị định số 38, ngày 29-3-2021 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo và các quy định của pháp luật khác liên quan.

Tiêm filler làm đẹp tại Thẩm mỹ viện Na Na.

Sở Y tế cũng đề nghị các sở, ngành, đơn vị phối hợp thực hiện công tác quản lý hoạt động quảng cáo trên trang thông tin điện tử, mạng xã hội. Theo đó, Sở Thông tin và Truyền thông chỉ đạo cơ quan truyền thông, báo chí trên địa bàn tỉnh thực hiện việc yêu cầu cung cấp giấy xác nhận nội dung quảng cáo đối với các quảng cáo dịch vụ khám, chữa bệnh. Khi thực hiện quảng cáo phải thận trọng xem xét các nội dung quảng cáo, đối chiếu cụ thể với những nội dung đã đăng ký với cơ quan có thẩm quyền để không quảng cáo quá mức so với nội dung được phép; tuyệt đối không quảng cáo các dịch vụ khi chưa có xác nhận về nội dung của cơ quan có thẩm quyền. Đồng thời, Sở Y tế đề nghị Công an tỉnh phối hợp bảo đảm an ninh, trật tự trong lĩnh vực y tế; phát hiện, xử lý nghiêm những vi phạm trong hoạt động quảng cáo y tế trên không gian mạng; phối hợp với Sở Thông tin và Truyền thông tổ chức tập huấn, trang bị kiến thức nhận diện và cách thức thu thập, củng cố các tài liệu vi phạm của cá nhân, tổ chức lợi dụng không gian mạng vi phạm pháp luật trên lĩnh vực y tế, góp phần nâng cao hiệu quả trong thanh tra, kiểm tra, xử lý các hành vi vi phạm…

Nhiều ý kiến cho rằng, mức xử phạt đối với cơ sở vi phạm về kinh doanh dịch vụ thẩm mỹ cao nhất chỉ 50 triệu đồng là quá thấp so với lợi nhuận mà các cơ sở thu về nên chưa đủ sức răn đe. Thế nên, có cơ sở sẵn sàng nộp phạt rồi quay lại hoạt động khi đã thay tên, đổi họ. Để đảm bảo an toàn về sức khỏe, tránh biến chứng có thể xảy ra, người dân cần tìm hiểu kỹ các cơ sở uy tín để khi quyết định "tân trang nhan sắc".

Theo Nghị định số 155/2018 của Chính phủ, điều kiện cấp giấy phép hoạt động phòng phẫu thuật thẩm mỹ bao gồm các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị y tế, nhân sự. Trong đó, người chịu trách nhiệm chuyên môn kỹ thuật phải là bác sĩ chuyên khoa phẫu thuật tạo hình (hoặc chuyên khoa phẫu thuật tạo hình thẩm mỹ, chuyên khoa phẫu thuật thẩm mỹ) và có thời gian hành nghề khám, chữa bệnh ít nhất là 36 tháng sau khi được cấp chứng chỉ hành nghề, hoặc có thời gian trực tiếp tham gia khám, chữa bệnh ít nhất là 54 tháng. Những người làm việc trong cơ sở nếu có thực hiện việc khám, chữa bệnh thì phải có chứng chỉ hành nghề và chỉ được thực hiện việc khám, chữa bệnh trong phạm vi công việc được phân công.

Người dân khi tiếp cận các thông tin quảng cáo trên mạng xã hội phải kiểm chứng qua nhiều kênh khác nhau; đồng thời truy cập vào website của Sở Y tế (địa chỉ website: syt.khanhhoa.gov.vn, mục Thông tin hành nghề/Hành nghềy tư nhân) để có thông tin chính xác về phạm vi hoạt động chuyên môn của các cơ sở thẩm mỹ đã được sở cấp giấy phép hoạt động. Ngoài ra, người dân có thắc mắc, phản ánh liên quan đến hoạt động của các cơ sở thẩm mỹ có thể thông tin qua đường dây nóng của Sở Y tế (0965391515) hoặc số điện thoại Phòng Nghiệp vụ y dược (0258 3563354, 0258 3816053).

HOÀNG NGÂN