Hỏi: Tôi là bị đơn trong một vụ án đòi nhà thừa kế. Phía nguyên đơn có đưa cho tòa một bản di chúc mà tôi nghi là giả. Xin hỏi tôi có quyền yêu cầu giám định di chúc ấy không?
Nguyễn Thị Vân Nga (TP. Nha Trang)
Hỏi: Tôi là bị đơn trong một vụ án đòi nhà thừa kế. Phía nguyên đơn có đưa cho tòa một bản di chúc mà tôi nghi là giả. Xin hỏi tôi có quyền yêu cầu giám định di chúc ấy không?
Nguyễn Thị Vân Nga (TP. Nha Trang)
Trả lời: Theo Bộ luật Tố tụng dân sự, đương sự (trong đó có bị đơn) có quyền yêu cầu tòa án trưng cầu giám định hoặc tự mình yêu cầu giám định sau khi đã đề nghị tòa án trưng cầu giám định nhưng tòa án từ chối yêu cầu của đương sự. Quyền tự yêu cầu giám định được thực hiện trước khi tòa án ra quyết định đưa vụ án ra xét xử theo thủ tục sơ thẩm, quyết định mở phiên họp giải quyết việc dân sự.
Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, Thẩm phán ra quyết định trưng cầu giám định. Trong quyết định trưng cầu giám định phải ghi rõ tên, địa chỉ của người giám định, đối tượng cần giám định, vấn đề cần giám định, các yêu cầu cụ thể cần có kết luận của người giám định.
Trường hợp xét thấy kết luận giám định chưa đầy đủ, rõ ràng hoặc có vi phạm pháp luật thì theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, tòa án yêu cầu người giám định giải thích kết luận giám định, triệu tập người giám định đến phiên tòa, phiên họp để trực tiếp trình bày về các nội dung cần thiết.
Theo yêu cầu của đương sự hoặc khi xét thấy cần thiết, tòa án ra quyết định trưng cầu giám định bổ sung trong trường hợp nội dung kết luận giám định chưa rõ, chưa đầy đủ hoặc khi phát sinh vấn đề mới liên quan đến tình tiết của vụ việc đã được kết luận giám định trước đó.
Việc giám định lại được thực hiện trong trường hợp có căn cứ cho rằng kết luận giám định lần đầu không chính xác, có vi phạm pháp luật hoặc trong trường hợp đặc biệt theo quyết định của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao theo quy định của Luật Giám định tư pháp.
Căn cứ quy định trên, trước hết, bà phải yêu cầu tòa án trưng cầu giám định nếu nghi ngờ di chúc bị giả mạo. Chỉ trong trường hợp tòa án từ chối thì bà mới có quyền yêu cầu giám định độc lập.
Luật gia Minh Hương