Luật Hôn nhân và Gia đình có đề cập đến tập quán lạc hậu. Xin cho biết những tập quán nào là lạc hậu?
- Hỏi: Luật Hôn nhân và Gia đình có đề cập đến tập quán lạc hậu. Xin cho biết những tập quán nào là lạc hậu?
Bo Bo Trung (Khánh Sơn, Khánh Hòa)
- Trả lời: Tập quán lạc hậu về hôn nhân và gia đình là tập quán trái với những nguyên tắc cơ bản của chế độ hôn nhân và gia đình hoặc vi phạm điều cấm do Luật Hôn nhân và Gia đình quy định.
Hướng dẫn thi hành Luật, Nghị định 126/2014 của Chính phủ đã chỉ rõ các tập quán lạc hậu này, trong đó có những tập quán cần vận động xóa bỏ và những tập quán cấm áp dụng.
Những tập quán lạc hậu cấm áp dụng gồm:
1. Chế độ hôn nhân đa thê.
2. Kết hôn giữa những người có cùng dòng máu về trực hệ, giữa những người khác có họ trong phạm vi ba đời.
3. Tục cướp vợ để cưỡng ép người phụ nữ làm vợ.
4. Thách cưới cao mang tính chất gả bán (như đòi bạc trắng, tiền mặt, của hồi môn, trâu, bò, chiêng ché... để dẫn cưới).
5. Phong tục “nối dây”: Khi người chồng chết, người vợ góa bị ép buộc kết hôn với anh trai hoặc em trai của người chồng quá cố; khi người vợ chết, người chồng góa bị ép buộc kết hôn với chị gái hoặc em gái của người vợ quá cố.
6. Bắt buộc người phụ nữ góa chồng hoặc người đàn ông góa vợ, nếu kết hôn với người khác thì phải trả lại tiền cưới cho nhà chồng cũ hoặc nhà vợ cũ.
7. Đòi lại của cải, phạt vạ khi vợ, chồng ly hôn.
Những tập quán lạc hậu cần vận động xóa bỏ gồm:
1. Kết hôn trước tuổi quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình.
2. Việc đăng ký kết hôn không do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện.
3. Cưỡng ép kết hôn do xem “lá số” và do mê tín dị đoan; cản trở hôn nhân do khác dân tộc, tôn giáo.
4. Cấm kết hôn giữa những người có họ trong phạm vi từ bốn đời trở lên.
5. Nếu nhà trai không có tiền cưới và đồ sính lễ thì sau khi kết hôn, người con rể buộc phải ở rể để trả công cho bố, mẹ vợ.
6. Quan hệ gia đình theo chế độ phụ hệ hoặc mẫu hệ, không bảo đảm quyền bình đẳng giữa vợ và chồng, giữa con trai và con gái.
7. Không kết hôn giữa người thuộc dân tộc này với người thuộc dân tộc khác và giữa những người khác tôn giáo.
Luật sư Nguyễn Thiện Hùng
