Con tôi năm nay 9 tuổi, nhưng bà con trong dòng tộc muốn chúng tôi thay đổi tên cho cháu vì trùng với tên của một cụ thuộc dòng họ. Xin hỏi, đổi tên khác cho con có được không, thủ tục thế nào? Việc này có ảnh hưởng đến chuyện học hành của cháu không?
Hỏi: Con tôi năm nay 9 tuổi, nhưng bà con trong dòng tộc muốn chúng tôi thay đổi tên cho cháu vì trùng với tên của một cụ thuộc dòng họ. Xin hỏi, đổi tên khác cho con có được không, thủ tục thế nào? Việc này có ảnh hưởng đến chuyện học hành của cháu không?
Nguyễn Bá (Khánh Vĩnh, Khánh Hòa)
Trả lời: Bộ luật Dân sự có quy định về quyền thay đổi họ, tên của cá nhân, đã thừa nhận cá nhân có quyền yêu cầu cơ quan Nhà nước có thẩm quyền công nhận việc thay đổi họ, tên trong trường hợp việc sử dụng họ, tên đó gây nhầm lẫn, ảnh hưởng đến tình cảm gia đình, đến danh dự, quyền, lợi ích hợp pháp của người đó khi họ có yêu cầu.
Theo quy định tại các Nghị định số 158/2005 và số 06/2012 của Chính phủ, do cháu năm nay 9 tuổi nên UBND xã, phường, thị trấn (cấp xã) nơi đã đăng ký khai sinh trước đây cho cháu có thẩm quyền giải quyết việc thay đổi tên của cháu theo yêu cầu của cha, mẹ cháu. Người yêu cầu thay đổi phải nộp tờ khai (theo mẫu quy định), xuất trình bản chính giấy khai sinh của người cần thay đổi và các giấy tờ liên quan để làm căn cứ cho việc thay đổi. Khi có đủ điều kiện theo quy định của pháp luật, bạn sẽ được Chủ tịch UBND cấp xã ký và cấp cho một bản chính quyết định về việc thay đổi tên của cháu.
Cần lưu ý, chỉ khi có lý do chính đáng thì cá nhân mới được quyền thay đổi họ, tên của mình. Đồng thời, trong trường hợp của bạn, nếu cháu đã đủ 9 tuổi thì việc thay đổi tên còn phải có sự đồng ý của cháu, ý kiến đồng ý này được thể hiện trong tờ khai khi nộp hồ sơ.
Pháp luật về hộ tịch quy định giấy khai sinh là giấy tờ hộ tịch gốc của mỗi cá nhân. Mọi hồ sơ, giấy tờ của cá nhân có nội dung ghi về họ, tên, chữ đệm; ngày, tháng, năm sinh; giới tính, dân tộc; quốc tịch; quê quán; quan hệ cha, mẹ, con phải phù hợp với giấy khai sinh của người đó. Do vậy, sau khi có quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về việc thay đổi tên, hồ sơ học bạ của cháu sẽ được điều chỉnh theo quyết định này.
Luật sư Nguyễn Thiện Hùng
