Vợ chồng tôi có một căn nhà ở mặt tiền dùng để kinh doanh, đây là nguồn thu nhập chính của gia đình. Tôi là người trực tiếp buôn bán tại cửa hàng này. Thời gian qua, chồng tôi có quan hệ với người khác nên vợ chồng tôi quyết định ly hôn.
- Hỏi: Vợ chồng tôi có một căn nhà ở mặt tiền dùng để kinh doanh, đây là nguồn thu nhập chính của gia đình. Tôi là người trực tiếp buôn bán tại cửa hàng này. Thời gian qua, chồng tôi có quan hệ với người khác nên vợ chồng tôi quyết định ly hôn. Tuy nhiên trong quá trình thỏa thuận chia tài sản, chồng tôi yêu cầu chia đôi căn nhà, mỗi bên một nửa thì mới chịu ký đơn. Tôi không đồng ý và chỉ chấp nhận trả tiền cho 1/2 căn nhà vì muốn giữ lại cửa hàng để kiếm tiền nuôi các con. Xin hỏi, nếu ra Tòa, Tòa có chia căn nhà làm đôi không?
Trần Thị Mỹ Lệ (Nha Trang)
- Trả lời: Theo quy định của Luật Hôn nhân gia đình, khi ly hôn, tài sản chung được các bên tự nguyện thỏa thuận. Trong trường hợp không thống nhất thì Tòa án sẽ phân xử theo quy định tại Điều 224 Bộ Luật Dân sự về chia tài sản theo hình thức sở hữu chung. Theo đó, trong trường hợp sở hữu chung có thể phân chia thì mỗi chủ sở hữu chung đều có quyền yêu cầu chia tài sản chung; nếu các chủ sở hữu chung đã thỏa thuận không phân chia tài sản chung trong một thời hạn thì mỗi chủ sở hữu chung chỉ có quyền yêu cầu chia tài sản chung khi hết thời hạn đó; khi tài sản chung không thể chia được bằng hiện vật thì được trị giá thành tiền để chia.
Trong trường hợp có người yêu cầu một người trong số các chủ sở hữu chung thực hiện nghĩa vụ thanh toán khi người đó không có tài sản riêng hoặc tài sản riêng không đủ để thanh toán thì người yêu cầu có quyền yêu cầu chia tài sản chung để nhận tiền thanh toán và được tham gia vào việc chia tài sản chung, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
Nếu không thể chia phần quyền sở hữu bằng hiện vật hoặc việc chia này bị các chủ sở hữu chung còn lại phản đối thì người có quyền yêu cầu người có nghĩa vụ bán phần quyền sở hữu của mình để thực hiện nghĩa vụ thanh toán.
Như vậy, trong trường hợp bà hỏi, Tòa án sẽ phải xem xét căn nhà một cách cụ thể. Nếu các bên đều có yêu cầu chia tài sản chung và tài sản chung đó có thể chia được để sử dụng kinh doanh, cho thuê lại (vẫn bảo đảm điều kiện sinh hoạt tối thiểu và sự độc lập của mỗi chủ sở hữu sau khi chia) thì Tòa án sẽ quyết định chia tài sản chung. Nếu nhà ở đó không thể chia được (không bảo đảm điều kiện sinh hoạt tối thiểu và sự độc lập của mỗi chủ sở hữu sau khi chia) thì Tòa án sẽ cho định giá tài sản thành tiền theo giá thực tế chuyển nhượng tại địa phương vào thời điểm xét xử sơ thẩm để chia theo nguyên tắc đã nói ở phần trên.
Luật gia MINH HƯƠNG
