Chị tôi lấy chồng và về quê chồng ở miền Tây. Năm 2009, vợ chồng chị tôi bị mất trong một tai nạn giao thông, để lại 2 cháu còn nhỏ. Lúc đó, tôi định đón 2 cháu về nuôi nhưng nhà anh rể tôi không đồng ý và để anh của anh rể tôi nuôi.
- Hỏi: Chị tôi lấy chồng và về quê chồng ở miền Tây. Năm 2009, vợ chồng chị tôi bị mất trong một tai nạn giao thông, để lại 2 cháu còn nhỏ. Lúc đó, tôi định đón 2 cháu về nuôi nhưng nhà anh rể tôi không đồng ý và để anh của anh rể tôi nuôi. Mới đây, tôi vào thăm 2 cháu và chứng kiến 2 cháu bị buộc đi làm, không được đi học. Nhà cửa, tài sản của anh chị tôi đã bị người bác nướng sạch vào rượu và cá độ đá gà. Tôi muốn đón 2 cháu về nuôi nhưng họ không đồng ý. Xin hỏi, quy định của pháp luật về vấn đề này?
Nguyễn Thị Thanh Thảo (Tổ 3 thị trấn Diên Khánh, huyện Diên Khánh, Khánh Hòa)
- Trả lời: Theo quy định pháp luật, khi vợ chồng anh chị của bà đã mất, các con còn nhỏ thì phải có người giám hộ (NGH). Theo như trình bày của bà và căn cứ Điều 61 Bộ Luật Dân sự, NGH đương nhiên của 2 cháu là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại; nếu không ai trong số những người này đủ điều kiện làm NGH thì bác, chú, cậu, cô, dì là NGH. Như vậy, nếu các cháu không còn ông bà thì bà và người anh của anh rể bà có quyền ngang nhau trong việc trở thành NGH cho các cháu. Theo Điều 60 Bộ Luật Dân sự, NGH phải đáp ứng được các điều kiện, trong đó có tư cách đạo đức tốt; nếu vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ giám hộ, có thể bị thay đổi NGH. Nghĩa vụ của NGH là phải quản lý tài sản cho người được giám hộ, không được sở hữu. Vì thế, nếu đúng như trình bày của bà (ngược đãi người được giám hộ, sử dụng, định đoạt trái phép tài sản của người được giám hộ) thì NGH đó không còn đủ điều kiện tiếp tục làm giám hộ cho các cháu. Bà có thể thỏa thuận để thay đổi quyền giám hộ. Trong trường hợp các bên không thỏa thuận được thì bà có quyền gửi đơn đến Tòa án để được can thiệp.
Nếu thay đổi NGH thì sẽ phát sinh các quan hệ về tài sản của người được giám hộ. Người bác có trách nhiệm hoàn trả số tài sản của người được giám hộ sau khi trừ một số chi phí hợp lý.
Luật gia MINH HƯƠNG