Sau khi phiên tòa ngày 9-11 tuyên không chấp nhận yêu cầu khởi kiện đòi lại tên miền tictours.vn của Trung tâm Du lịch Tictours - Công ty Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Thương mại và Đầu tư Khánh Hòa (gọi tắt là Công ty Thương mại Đầu tư), ....
Sau khi phiên tòa ngày 9-11 tuyên không chấp nhận yêu cầu khởi kiện đòi lại tên miền tictours.vn của Trung tâm Du lịch Tictours - Công ty TNHH một thành viên Thương mại và Đầu tư Khánh Hòa (gọi tắt là Công ty TMĐT), các DN trong tỉnh đã coi đây là bài học chung, rà soát lại toàn bộ những gì thuộc về sở hữu của đơn vị để tự bảo vệ mình.
Đã làm điều mà luật không cấm
Để bạn đọc tiện hình dung, chúng tôi xin tóm tắt những diễn biến chính khiến 2 bên phải dẫn nhau ra tòa. Trung tâm Du lịch Tictours (TT) là đơn vị của Công ty TMĐT. Khi thành lập, ông Nguyễn Quang Thắng được Công ty TMĐT giao chức giám đốc trung tâm. TT đăng ký tên miền là tictours.vn để lập website và địa chỉ email quảng bá và giao dịch với khách hàng. Dĩ nhiên giám đốc là người đại diện TT để đăng ký tên miền. Ngày 26-3-2015, Giám đốc Công ty TMĐT có quyết định bổ nhiệm giám đốc mới của TT từ ngày 1-4-2015 vì ông Nguyễn Quang Thắng xin nghỉ việc tại TT để thành lập công ty riêng của mình. Thế nhưng trước đó hai ngày, ngày 30-3 ông Thắng ký văn bản gửi Trung tâm Công nghệ thông tin - Viễn thông Khánh Hòa (gọi tắt là TTCNTT) về việc trả tên miền tictours.vn do không có nhu cầu. Và ngày 2-4, ông Thắng lại đại diện cho công ty mới của mình là Công ty TNHH Lữ hành quốc tế Tictours xin đăng ký tên miền này và được TTCNTT chấp nhận.
Văn phòng của Trung tâm Du lịch Tictours - Công ty TNHH một thành viên Thương mại và Đầu tư Khánh Hòa. |
Hội đồng xét xử nhận định: Tại thời điểm đề nghị trả lại tên miền, ông Nguyễn Quang Thắng vẫn là Giám đốc TT, Chi nhánh Công ty TMĐT. Thủ tục trả lại tên miền được TTCNTT chấp nhận và bảo đảm đúng quy định pháp luật. Như vậy, kể từ ngày 30-3-2015, tên miền tictours.vn đã bị hủy, ở trạng thái tự do, không còn thuộc sở hữu của TT. Ngày 2-4-2015, sau khi nhận được bản khai đăng ký tên miền tictours.vn của Công ty TNHH Lữ hành quốc tế Tictours do ông Thắng làm Giám đốc, TTCNTT đã tiến hành đăng ký tên miền này và được Trung tâm Internet Việt Nam (VNNIC) xét duyệt, cấp phát sử dụng cho Công ty TNHH Lữ hành quốc tế Tictours trong ngày 2-4-2015 theo đúng trình tự thủ tục quy định. Do đó, kể từ ngày 2-4-2015 đến nay, tên miền này thuộc sở hữu của Công ty TNHH Lữ hành quốc tế Tictours.
Đạo đức kinh doanh
Pháp luật là phương tiện để nhà nước quản lý xã hội. Pháp luật được hiểu là một khuôn khổ hiện hành trong cuộc sống để xã hội tuân theo. Pháp luật là do con người định ra nên được sửa đổi, bổ sung theo theo sự nhận thức của xã hội. Tuy nhiên, một quốc gia dù có hệ thống pháp luật chặt chẽ, chi tiết đến đâu thì trong cuộc sống vẫn có những tình huống mà pháp luật không thể quy định hết. Chính khoảng trống đó, con người mới đề ra những quy tắc đạo đức, tạo ra sức ép từ dư luận xã hội để điều tiết các quan hệ.
Nguyên tắc khi thực thi pháp luật là công dân được quyền làm những gì mà luật pháp không cấm. Còn đạo đức xã hội chỉ là những quy ước của một cộng đồng, phụ thuộc vào lương tâm của mỗi con người.
Trở lại vụ việc trên, về mặt pháp luật, Công ty TNHH Lữ hành quốc tế Tictours đã tìm ra những quy định để đăng ký một cách “hợp pháp” tên miền của TT đã sử dụng hàng chục năm, gắn với tên tuổi, thương hiệu của Công ty TMĐT. Họ đã làm được điều mà luật không cấm. Có chăng chỉ lấn cấn một điều là cơ quan cấp giấy phép đăng ký kinh doanh có nhầm lẫn gì chăng, khi TT - Công ty TMĐT đã tồn tại cả chục năm, đang hoạt động bình thường mà lại cấp phép cho một Công ty TNHH Lữ hành quốc tế Tictours? Chính vì cùng tên Tictours nên việc sử dụng tên miền cũ là rất... phù hợp. Việc đăng ký tên của doanh nghiệp (DN) mới thành lập đã quy định rõ ràng tại Luật DN được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 26-11-2014 và Nghị định 43/2010 của Chính phủ về đăng ký DN!
Trên khía cạnh đạo đức kinh doanh, có thể nói việc một người chia tay với DN để lập DN riêng cũng là điều bình thường. Sau bao nhiêu năm làm cho DN, khách hàng đã quen, quan hệ đã vững... thì ra làm riêng để tận dụng tất cả những điều ấy cho riêng mình để thỏa chí. Chỉ không bình thường ở chỗ, cùng ngành nghề kinh doanh nhưng sao đã lấy nguyên tên của TT làm tên công ty mình(!) Trước khi nghỉ 2 ngày còn lấy danh nghĩa giám đốc TT để lấy tiếp cả tên miền của đơn vị cũ(!). Các DN nghĩ gì về điều này?
Doanh nghiệp phải biết tự bảo vệ
Người Trung Quốc được thừa nhận là giỏi buôn bán nhất trên thế giới. Một nguyên tắc làm ăn của họ là giữ chữ “Tín” làm đầu. Thế nhưng trong làm ăn bây giờ, người ta lại nói câu: “đừng có tin ai ngoài bản thân mình”. Nghe có vẻ chua chát, nhưng đó là sự thực. Đã có quá nhiều trường hợp mất vốn, phá sản... vì lòng tin đặt không đúng chỗ. Giới DN vẫn chưa quên hành trình gian nan, tốn kém của các DN như Bia Sài Gòn, Cà phê Trung Nguyên… lấy lại tên miền, thương hiệu vì bị DN hoặc cá nhân khác đăng ký trước.
Trong thời đại hội nhập này, khi các quan hệ làm ăn, giao dịch diễn ra ngày càng phức tạp, DN phải biết tự bảo vệ mình. Ngay trong nội bộ DN, dẫu chưa đủ điều kiện thành lập bộ phận pháp chế thì cũng phải có người chuyên trách, có kiến thức về luật pháp để những quy chế, quy định nội bộ phải thật chặt chẽ, rõ ràng phù hợp với quy định pháp luật. Những tài sản vô hình như kiểu dáng, nhãn hiệu hàng hóa, tên miền... phải sớm được đăng ký sở hữu, bảo hộ như các tài sản hữu hình khác.
Nhóm P.V
Điều 39. Những điều cấm trong đặt tên doanh nghiệp
1. Đặt tên trùng hoặc tên gây nhầm lẫn với tên của doanh nghiệp đã đăng ký được quy định tại Điều 42 của Luật này.
(Luật Doanh nghiệp được Quốc hội khóa XIII, kỳ họp thứ 8 thông qua ngày 26-11-2014)
Điều 14. Những điều cấm trong đặt tên doanh nghiệp
1. Không được đặt tên trùng hoặc tên gây nhầm lẫn với tên của doanh nghiệp khác đã đăng ký trong phạm vi toàn quốc, trừ những doanh nghiệp đã bị thu hồi Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, các doanh nghiệp đã giải thể. Quy định này được áp dụng kể từ ngày 1-1-2011.
(Nghị định 43/2010/NĐ-CP, ngày 15-4-2010 về đăng ký doanh nghiệp).