Bị phát đốt trái phép

Hơn 11ha đất rừng ở khu vực Hòn Bồ, xã Ninh Tây, thị xã Ninh Hòa vừa bị phát đốt trái phép. Điều này tiếp tục cho thấy tình trạng quản lý đất rừng rất phức tạp ở khu vực này.

Phần đất rừng bị xâm lấn trái phép

Sự việc bắt đầu từ khi ông Trương Tân Tiến (trú thôn Vân Thạch, xã Ninh Xuân, thị xã Ninh Hòa) phát đốt hơn chục héc-ta đất rừng để chuẩn bị trồng keo. Sự việc bị phát hiện, cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra đã xác định diện tích đất rừng vừa đốt thuộc khoảnh 2, tiểu khu 81, là đất rừng sản xuất. Tuy nhiên, theo ông Tiến, toàn bộ diện tích đất này ông mua lại của các hộ đồng bào dân tộc thiểu số ở thôn Buôn Đung xã Ninh Tây. Mặc dù ông Tiến đã đưa ra các giấy tờ viết tay mua bán, song chiếu theo bản đồ quy hoạch rừng thì đây đều là đất rừng.

Nhiều người dân xã Ninh Tây cho rằng, khu vực vừa phát đốt thuộc đất của đồng bào dân tộc thiểu số xã Ninh Tây làm nương rẫy từ ngày xưa. Dù theo bản đồ quy hoạch, đây là đất rừng sản xuất song nhiều năm nay người dân đã phát đốt để trồng keo. Bên cạnh khu vực hơn 11ha đất vừa phát đốt trên còn có hàng chục héc-ta khác cũng nằm trong khu vực đất rừng đã được phủ kín cây keo. Ông Bùi Trọng Toàn - Trạm trưởng Trạm Kiểm lâm Ninh Xuân cho biết: “Việc phát đốt trên diễn ra vào ngày 17-3. Dựa trên bản đồ quy hoạch, đất tại khu vực này là đất rừng sản xuất. Tuy nhiên dựa trên tàn tích, tro bụi còn sót lại thì có thể khẳng định khu vực này là khu vực không có rừng, chủ yếu là cây bụi và vài cây nhỏ. Xung quanh khu vực kiểm tra vẫn còn các loại cây trồng khác của bà con đang tồn tại”.

Cũng theo ông Toàn, khu vực hơn 11ha đất vừa được phát đốt vốn trước đây là nơi sinh sống và canh tác của người dân buôn Suối Mít. Sau khi người dân định canh, định cư tại khu vực mới thì đất ở đây bị bỏ hoang nhiều năm. Cùng chung quan điểm này, ông Lê Xuân Tuyên - Chủ tịch UBND xã Ninh Tây khẳng định: “Đây đúng là đất thuộc đất rừng sản xuất. Nhưng khu vực này trước kia là nơi ở của bà con buôn Suối Mít, sau khi có chủ trương định canh, định cư người dân mới di dời về chỗ ở hiện nay. Đất ở khu Hòn Bồ là đất sản xuất của đồng bào dân tộc thiểu số từ lâu nay”.

Thực tế nhiều năm qua, tình trạng người dân địa phương xâm lấn vào đất rừng để làm nương rẫy, trồng mía, trồng keo... đã trở thành vấn đề khá bức xúc ở địa bàn xã Ninh Tây. Vốn là địa bàn có nhiều diện tích đất rừng, trong khi người dân từ lâu đời đã có tập quán du canh du cư nên ranh giới giữa đất rừng và đất sản xuất rất phức tạp. Đã không ít lần UBND thị xã Ninh Hòa cùng với cơ quan Kiểm lâm gặp khó khăn trong việc giải quyết tình trạng xâm lấn đất rừng để làm đất sản xuất của người dân địa phương. Khảo sát thực tế tại Ninh Tây cho thấy, không riêng khu vực Hòn Bồ, ở nhiều khu vực khác đã có khá nhiều diện tích đất rừng bị xâm lấn. Việc người dân phát đốt đất rừng trái phép để sản xuất tạo thành những khu vực “da beo” loang lổ trong diện tích đất rừng. Do đó, để xác định khu vực đất hơn 11ha mà ông Trương Tân Tiến vừa phát đốt có phải là đất rừng hay không là không hề đơn giản.

Trao đổi với chúng tôi xung quanh vấn đề này, ông Lê Văn Đỏ - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Ninh Hòa cho biết: “Theo quy hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt, diện tích hơn 11ha vừa bị phát đốt thuộc 2 trạng thái rừng IC (đất trống, cây bụi) và trạng thái rừng IIIA1 (rừng sản xuất). Tuy nhiên, giữa bản đồ quy hoạch và thực tế có những sai lệch nhất định. Qua kiểm tra ban đầu của Hạt, xác định đây là khu vực chủ yếu tồn tại các loại cây nhỏ và dây leo”. Trong khi đó, ông Nguyễn Khương, Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm tỉnh cho biết: “Trường hợp ông Tiến mua lại đất của đồng bào dân tộc thiểu số ở Ninh Tây rồi thuê người phát đốt để trồng rừng là sai phạm, bởi chưa có sự chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền. Hiện Chi cục đã chỉ đạo phòng nghiệp vụ của Chi cục phối hợp với Hạt Kiểm lâm Ninh Hòa tiến hành kiểm tra xác minh cụ thể khu vực bị phát đốt này thuộc trạng thái rừng nào để có biện pháp xử lý phù hợp theo quy định của pháp luật. Nếu xác định là trạng thái rừng IC thì chỉ xử lý được hành vi lấn chiếm đất lâm nghiệp; còn xác định là trạng thái rừng IIIA1 thì sẽ khởi tố vụ án hủy hoại rừng”.

Nhóm PV