Một vụ kiện hơn 20 năm chưa có hồi kết

Một vụ kiện "đòi nhà cho ở nhờ" bắt đầu từ năm 1991, năm 2000 mới có bản án sơ thẩm, rồi phúc thẩm. Bản án phúc thẩm tuyên sửa bản án sơ thẩm nhưng không rõ ràng, không đúng thực tế, nên không thể thi hành.

Một vụ kiện “đòi nhà cho ở nhờ” bắt đầu từ năm 1991, năm 2000 mới có bản án sơ thẩm, rồi phúc thẩm. Bản án phúc thẩm tuyên sửa bản án sơ thẩm nhưng không rõ ràng, không đúng thực tế, nên không thể thi hành. Mới đây, Tòa án nhân dân (TAND) Tối cao đã xử tái thẩm, hủy cả hai bản án, giao TAND TP. Nha Trang giải quyết lại. Vậy là vụ kiện kéo dài hơn 20 năm, nay trở lại từ đầu…

Theo hồ sơ vụ kiện: Năm 1970, cha mẹ bà Lưu Thị Út là ông Lưu Ngọc Châu và bà Nguyễn Thị Bảy cho bà Lê Thị Nuôi ở nhờ một căn nhà vách ván lợp tôn, nền đất, diện tích 71,5m2 tại số 171 đường 2-4, Vạn Thắng (Nha Trang). Hai bên không làm giấy tờ, cũng không hẹn thời gian trả. Ông Châu chết năm 1986. Năm 1991, mẹ con bà Bảy kiện đòi nhà. Năm 1993, bà Bảy chết. Bà Út tiếp tục đại diện thừa kế của ông Châu - bà Bảy đòi tài sản thừa kế.

Về phía bà Nuôi có nhiều lời khai khác nhau, có lúc cho rằng ông Châu, bà Bảy cho mình thuê nhà, khi khác lại khẳng định ông bà Châu đã bán nhà cho mình từ năm 1975. Bà Nuôi có xuất trình “Giấy bán nhà” ngày 30-12-1982 với nội dung ông Châu, bà Bảy thỏa thuận bán cho bà Nuôi căn nhà tôn vách ván 71,5m2... Bà Nuôi đề nghị bà Út muốn lấy lại nhà thì phải thanh toán tiền mua nhà năm 1975 và công sức của gia đình đã tu bổ ngôi nhà...

Kết luận giám định cho thấy phần chữ ký của bà Bảy là chữ ký giả, còn chữ ký của ông Châu thì “có khả năng do một người ký”.

Tại bản án dân sự sơ thẩm xử ngày 26-7-2000, TAND TP. Nha Trang tuyên chấp nhận yêu cầu của bà Út, buộc gia đình bà Nuôi phải trả lại toàn bộ nhà đất, hủy giấy bán nhà ngày 30-12-1982...

Án phúc thẩm tuyên không rõ

Bà Nuôi kháng cáo. Ngày 30-10-2000, TAND tỉnh xử phúc thẩm chấp nhận một phần yêu cầu đòi nhà cho ở nhờ, sửa bản án sơ thẩm: Công nhận việc mua bán 1/2 nhà đất theo giấy mua bán nhà lập ngày 30-12-1982; buộc bà Nuôi phải trả 1/2 nhà đất cho các đồng thừa kế của ông Châu, bà Bảy do bà Út đại diện.

Bà Út cho rằng, bản án phúc thẩm xử không đúng pháp luật và liên tục khiếu nại. Mặt khác, bản án phúc thẩm tuyên không rõ ràng, nhà đất tranh chấp không có sơ đồ bản vẽ, không có diện tích cụ thể, kể cả phần bà Nuôi ở phía trong không được Tòa giải quyết lối đi... Tòa án, Cơ quan Thi hành án dân sự TP. Nha Trang và các cơ quan chức năng cũng đã liên tục kiến nghị Chánh án TAND Tối cao xem xét lại theo thủ tục đặc biệt.

Tái thẩm sau hơn 10 năm

Cuối năm 2013, Chánh án TAND Tối cao có quyết định kháng nghị tái thẩm đối với bản án phúc thẩm, đề nghị Tòa Dân sự TAND Tối cao xét xử tái thẩm, hủy bản án phúc thẩm và sơ thẩm, giao hồ sơ về cho TAND TP. Nha Trang xét xử lại theo đúng quy định pháp luật.

Mới đây, Tòa Dân sự TAND Tối cao xử tái thẩm, chấp nhận kháng nghị của Chánh án TAND Tối cao, nhận định: Xét nội dung ghi số liệu kích thước trong giấy bán nhà, trên giấy phát hiện có dấu hiệu bị tẩy xóa, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm vẫn xác định diện tích mua bán là 71,5m2 là chưa chính xác. Sau khi xét xử phúc thẩm, UBND TP. Nha Trang cung cấp tài liệu “Bản kê khai nhà cửa” đề ngày 20-12-1977 (có chữ ký đề tên bà Lê Thị Nuôi), trong đó bà Nuôi kê khai nhà số 171/1 Quốc lộ 1 TP. Nha Trang có diện tích 39m2, họ tên chủ sở hữu đất là Lưu Ngọc Châu, tên sở hữu nhà là Lê Thị Nuôi. Như vậy, có sự mâu thuẫn giữa diện tích nhà ghi trong “Giấy bán nhà” ngày 30-12-1982 là 71,5m2 với diện tích ghi trong “Bản kê khai nhà cửa” ngày 20-12-1977. Mặt khác, bà Nuôi khai mua nhà sau năm 1975, nhưng tại “Bản kê khai nhà cửa” nêu trên thì bà Nuôi xác định chủ sở hữu đất là ông Lưu Ngọc Châu. Đây là tài liệu mới được phát hiện, làm thay đổi bản chất nội dung vụ án, nên được coi là tình tiết mới. Quá trình xét xử sơ thẩm, phúc thẩm không biết, nay mới thu thập được. Do đó, việc kháng nghị theo thủ tục tái thẩm đối với bản án phúc thẩm để giải quyết lại vụ án đúng theo quy định pháp luật, đảm bảo quyền lợi chính đáng của các bên đương sự là cần thiết và có căn cứ.

Hiện nay, TAND TP. Nha Trang đang tiến hành giải quyết lại vụ kiện này theo thủ tục sơ thẩm. Hy vọng những người “cầm cân, nảy mực” sẽ có phán quyết có căn cứ, đảm bảo được thực thi trên thực tế. Báo Khánh Hòa sẽ thông tin đến bạn đọc về kết quả giải quyết của Tòa.

ĐẠI HƯNG