Trường hợp trẻ em sinh ở nước ngoài về nước để sinh sống học tập là không hiếm. Song ở Việt Nam, để được hưởng các quyền lợi cơ bản thì yêu cầu đầu tiên là phải có giấy khai sinh…
Trường hợp trẻ em sinh ở nước ngoài về nước để sinh sống học tập là không hiếm. Song ở Việt Nam, để được hưởng các quyền lợi cơ bản thì yêu cầu đầu tiên là phải có giấy khai sinh…
Báo Khánh Hòa vừa nhận được đơn của bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung (trú đường Ngô Gia Tự, Nha Trang) trình bày về việc cháu bà gặp khó khăn trong việc đi học do không có giấy khai sinh. Theo đơn của bà Nhung, con gái bà kết hôn với một người New Zealand, năm 2007 có một con chung. Vì hoàn cảnh gia đình nên đã gửi con về nước cho bà nuôi. Khi cháu bà đến tuổi đi học, bà làm thủ tục cho cháu vào học ở Trường Tiểu học Xương Huân 2. Bà có nộp cho nhà trường hộ chiếu của cháu nhưng nhà trường không chấp nhận và yêu cầu bà phải nộp giấy khai sinh. Theo bà Nhung, cháu bà chỉ được cấp hộ chiếu chứ không có giấy khai sinh. Hộ chiếu có giá trị pháp lý nhưng tại sao lại không được công nhận, và nếu không công nhận như thế thì quyền lợi của cháu bà (là trẻ em) sẽ được thực hiện ra sao?
Qua nghiên cứu các quy định về việc nhập học cho học sinh bậc tiểu học, yêu cầu về giấy khai sinh là bắt buộc. Vì thế, những trường hợp không có giấy khai sinh, nhà trường linh động cho nhập học chỉ là biện pháp tạm thời để đảm bảo quyền được học tập của các cháu. Song, phụ huynh phải nhanh chóng bổ sung các giấy tờ cần thiết. Trong trường hợp này, hộ chiếu của cháu không đáp ứng quy định của pháp luật nên bà Nhung phải liên hệ với con gái để xin cấp lại giấy khai sinh. Đây mới là cơ sở pháp lý để bảo đảm quyền lợi của cháu bà.
Ông Đặng Văn Khánh - Chánh Văn phòng Sở Tư pháp cho biết: “Khi bà Nhung có đơn thắc mắc về trường hợp này, Sở Tư pháp đã trả lời một cách cụ thể, đồng thời hướng dẫn trình tự thủ tục làm giấy khai sinh cho cháu”.
Đây là một vấn đề pháp lý khá đặc biệt nảy sinh trong thực tiễn và đòi hỏi phải được giải quyết nhằm đảm bảo quyền lợi của trẻ em. Tuy pháp luật có nhiều quy định bảo vệ quyền lợi của trẻ em nhưng về mặt thủ tục trẻ em phải có giấy khai sinh mới được hưởng các quyền lợi cụ thể. Có nhiều trường hợp do trẻ không có giấy khai sinh nên phải chịu thiệt thòi, không được đến trường và gặp rất nhiều khó khăn khi làm các thủ tục liên quan đến hộ tịch.
Trao đổi với chúng tôi về tình huống pháp lý này, ông Khánh giải thích: Về mặt pháp lý, pháp luật cũng đã quy định rõ trình tự để xin cấp giấy khai sinh hoặc bản sao cho những trường hợp này. Để có thể làm giấy khai sinh, bà Nhung phải cung cấp cho Sở Tư pháp giấy đăng ký kết hôn của cha mẹ cháu bé, giấy chứng sinh cùng các giấy tờ có liên quan để đăng ký. Nếu cháu bé là con ngoài giá thú, cha là người nước ngoài thì chỉ để tên mẹ, khi nào có giấy chứng nhận người cha sẽ điền vào sau. Nếu không có giấy chứng sinh, chỉ cần làm thủ tục ghi chú khai sinh tại đâu để sau này có thể cấp bản sao giấy khai sinh cho cháu bé.
Để làm thủ tục này, bà Nhung phải đem giấy khai sinh đến Tổng Lãnh sự quán New Zealand tại TP. Hồ Chí Minh đóng dấu xác nhận con dấu trong giấy khai sinh, sau đó đem giấy này đến Sở Nội vụ TP. Hồ Chí Minh để đóng dấu xác nhận. Tiếp đó dịch giấy khai sinh sang tiếng Việt có công chứng đến Sở Tư pháp để ghi chú vào sổ khai sinh và mặc nhiên pháp luật Việt Nam sẽ công nhận cháu bé đã được ghi chú khai sinh tại cơ quan có thẩm quyền, đồng thời từ thời điểm này cháu sẽ được cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp bản sao, thậm chí là bản chính giấy khai sinh”.
“Trước đây, ở Ninh Hòa cũng đã có một trường hợp tương tự. Sau khi chúng tôi hướng dẫn cặn kẽ, gia đình cháu bé đã nhanh chóng làm thủ tục ghi chú và cháu bé đã được cấp giấy khai sinh”, ông Khánh cho biết thêm.
Bà Nguyễn Thị Ngọc Nhung cho biết thêm, cháu bé đã được làm khai sinh tại New Zealand, nhưng do giấy khai sinh bị mất nên gia đình mới xin đăng ký lại tại Việt Nam. Hiện cháu đã được Trường Tiểu học Xương Huân 2 nhận vào học, song nhà trường chỉ cho thời hạn bổ sung giấy khai sinh, trong vòng 2 tháng. Quá thời gian trên, nếu không có giấy khai sinh cháu bé phải nghỉ học. Cũng theo gia đình bà Nhung, con gái bà ở New Zealand đang gấp rút xin cơ quan chức năng tại New Zealand cấp lại giấy khai sinh cho cháu bé.
Đ.L - L.M
