Không chỉ xác định quan hệ tranh chấp không đúng yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn và bản chất của quan hệ pháp luật có tranh chấp, bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân TP. Cam Ranh (Khánh Hòa) còn vi phạm về thủ tục tố tụng…
Không chỉ xác định quan hệ tranh chấp không đúng yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn và bản chất của quan hệ pháp luật có tranh chấp, bản án sơ thẩm của Tòa án nhân dân (TAND) TP. Cam Ranh (Khánh Hòa) còn vi phạm về thủ tục tố tụng…
. Hợp đồng mua bán vô hiệu
Năm 1997, vợ chồng ông Doãn Xuân Nhàn và bà Nguyễn Thị Ngọc Hà (tổ dân phố Lộc Trường, phường Cam Lộc, TP. Cam Ranh) vay của vợ chồng ông Thái Đình Hóa và bà Nguyễn Thị Loan (ngụ cùng địa phương) một số vàng. Để đảm bảo cho việc trả nợ, năm 1998, bên vay đã 2 lần viết giấy bán căn nhà 33/10 Nguyễn Thái Học (phường Cam Lộc) cho ông Hòa, bà Loan (trong 2 giấy này đều không đề cập đến giá trị căn nhà). Vì nhiều lý do, 10 năm sau, việc mua bán nhà giữa hai bên vẫn chưa được thực hiện, bên vay vàng cũng chưa trả nợ. Đầu năm 2008, dựa vào 2 giấy thỏa thuận mua bán nhà, ông Hóa, bà Loan đã khởi kiện ra Tòa để giải quyết tranh chấp hợp đồng mua bán nhà với ông Nhàn, bà Hà. Nhưng do đã hết thời hiệu khởi kiện, ngày 12-8-2008, TAND thị xã Cam Ranh (nay là TP. Cam Ranh) ra quyết định đình chỉ giải quyết vụ án. Do vậy, hợp đồng mua bán nhà giữa hai bên không được pháp luật công nhận. Năm 2009, ông Hóa, bà Loan đã khởi kiện ra Tòa, yêu cầu ông Nhàn và bà Hà thực hiện nghĩa vụ trả nợ và được TAND thị xã Cam Ranh tuyên xử chấp nhận yêu cầu này. Việc thi hành án đã được thực hiện xong năm 2009.
Biên bản nghị án của Tòa án nhân dân TP. Cam Ranh có nhiều chỗ tẩy xóa, sửa chữa, vi phạm thủ tục tố tụng. |
. Kiện một đằng, xử một nẻo
Khi việc trả nợ và mua bán nhà giữa hai bên chưa được thực hiện, có thời gian, ông Nhàn và bà Hà đã giao căn nhà 33/10 Nguyễn Thái Học cho ông Hóa và bà Loan quản lý, sử dụng. Đến đầu năm 2008, ông Nhàn, bà Hà lấy lại nhà, rồi cho vợ chồng người con gái là Doãn Thị Thanh Hiền và Phạm Thanh Sơn ở nhờ. Trong thời gian này, ông Hóa và bà Loan đã kiện vợ chồng bà Hiền và ông Sơn ra Tòa để đòi lại căn nhà 33/10 Nguyễn Thái Học. Yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn như vậy, nhưng Tòa án cấp sơ thẩm lại nhận định tranh chấp giữa hai bên là “tranh chấp quyền sở hữu về nhà ở”. Từ nhận định đó, TAND TP. Cam Ranh đã ra bản án số 39/2011 ngày 7-6-2011 với nội dung: Chấp nhận yêu cầu của ông Thái Đình Hóa và bà Nguyễn Thị Loan, buộc bà Doãn Thị Thanh Hiền và ông Phạm Thanh Sơn phải trả lại căn nhà 33/10 Nguyễn Thái Học cho ông Hóa, bà Loan…
Việc xác định tranh chấp trong vụ án này của TAND TP. Cam Ranh không đúng với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn và cũng không đúng bản chất của quan hệ pháp luật đang tranh chấp. Việc khởi kiện của phía nguyên đơn cũng không đúng đối tượng, bởi thực tế, chủ sở hữu căn nhà trên là ông Nhàn và bà Hà; bà Hiền và ông Sơn chỉ ở nhờ. Ngoài ra, trong biên bản nghị án của TAND TP. Cam Ranh có nhiều chỗ tẩy xóa, sửa chữa, viết thêm…, không đảm bảo hình thức và nội dung theo quy định pháp luật; nói cách khác là vi phạm về thủ tục tố tụng.
Ngày 8-6-2011, các bị đơn và người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan gửi đơn kháng cáo bản án trên. Đến ngày 14-10-2011, TAND TP. Cam Ranh mới chuyển hồ sơ vụ án đến TAND tỉnh. Sự chậm trễ này cũng vi phạm thủ tục tố tụng dân sự. Điều này đã khiến bị đơn và những người có quyền, nghĩa vụ liên quan bức xúc, gửi đơn tới TAND TP. Cam Ranh, cho rằng thẩm phán Huỳnh Thế Vỹ (chủ tọa phiên tòa) đã xét xử vụ án trái pháp luật; đồng thời, gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan ngôn luận.
Bà Nguyễn Thị Thu Hằng - Chánh án TAND TP. Cam Ranh thừa nhận, việc chậm chuyển hồ sơ kháng cáo là vi phạm thủ tục tố tụng dân sự. TAND TP. Cam Ranh đã kiểm điểm thẩm phán và thư ký được phân công giải quyết vụ án và nghiêm khắc rút kinh nghiệm.
Ngày 23-4-2012, TAND tỉnh đã xét xử vụ án theo trình tự phúc thẩm. Tại Tòa, Hội đồng xét xử và đại diện Viện kiểm sát nhân dân tỉnh có cùng quan điểm cho rằng, biên bản nghị án của Tòa cấp sơ thẩm bị sửa chữa, tẩy xóa, viết thêm…, không đảm bảo hình thức và nội dung theo quy định của pháp luật. Mặt khác, việc xác định quan hệ tranh chấp cũng không đúng với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn và bản chất của quan hệ pháp luật đang tranh chấp. Trên cơ sở đó, Hội đồng xét xử đã tuyên hủy bản án số 39/2011/DSST ngày 7-6-2011 của TAND TP. Cam Ranh, trả hồ sơ cho TAND TP. Cam Ranh giải quyết lại theo quy định của pháp luật.
BẢO NGỌC