Hiện nay, việc sử dụng các loại tiền chất trong nhiều lĩnh vực khác nhau để sản xuất ma túy tổng hợp đã xuất hiện ngày càng nhiều. Vấn đề này đã và đang khiến các nước trên thế giới, trong khu vực và Việt Nam đối mặt với những diễn biến hết sức phức tạp, khó lường, cần có cơ chế quản lý thích hợp.
Hiện nay, việc sử dụng các loại tiền chất trong nhiều lĩnh vực khác nhau để sản xuất ma túy tổng hợp đã xuất hiện ngày càng nhiều. Vấn đề này đã và đang khiến các nước trên thế giới, trong khu vực và Việt Nam đối mặt với những diễn biến hết sức phức tạp, khó lường, cần có cơ chế quản lý thích hợp. Đó cũng là vấn đề được đưa ra bàn thảo tại hội thảo về “Tăng cường công tác kiểm soát tiền chất trong tình hình mới” do Bộ Công an tổ chức ở TP. Nha Trang mới đây.
Đã có nhiều ý kiến của các đại biểu đưa ra thảo luận tại hội thảo. Đại tá Đặng Văn Mạnh - Phó Giám đốc Công an tỉnh cho rằng, những năm gần đây, hoạt động của các loại tội phạm về ma túy, nhất là ma túy tổng hợp ngày càng gia tăng, diễn biến phức tạp trên cả nước và mang tính toàn cầu. Các vụ án về chế tạo ma túy tổng hợp từ tiền chất trong y học, công nghiệp và nhiều lĩnh vực khác nhau bị lực lượng Công an các tỉnh, thành phố trong cả nước triệt phá đã minh chứng cho sự phức tạp của loại tội phạm này. Theo Đại tá Đặng Văn Mạnh, ở Khánh Hòa tuy chưa phát hiện các loại tội phạm sử dụng tiền chất để sản xuất ma túy tổng hợp nhưng việc sử dụng, mua bán các loại ma túy tổng hợp đã xuất hiện ở TP. Nha Trang, các khu du lịch và dịch vụ. Việc đấu tranh chống loại tội phạm này là cần thiết. Công an Khánh Hòa sẽ phối hợp chặt chẽ với các cấp, ngành từ Trung ương đến địa phương trong khâu quản lý và phòng ngừa.
 |
| Bọn tội phạm đã sử dụng tiền chất Pseudoephedrine có trong thuốc TIFFY, Decolgen để sản xuất ma túy tổng hợp Methamphetamine đã bị cơ quan chức năng phát hiện, bắt giữ. |
Trong khi đó, Đại tá Phạm Đình Cửu - Trưởng phòng Kiểm soát các hoạt động hợp pháp liên quan đến ma túy (Tổng cục Phòng, chống tội phạm và ma túy Bộ Công an) cho rằng, thời gian gần đây, các lực lượng chức năng đã liên tục điều tra, khám phá các vụ án điều chế trái phép chất ma túy tổng hợp từ tiền chất. Đáng chú ý, các đối tượng đã lợi dụng tiền chất Pseudoephedrine (PSE) trong thuốc Tiffy, Decolgen (thuốc cảm cúm, nhức đầu) để sản xuất ma túy tổng hợp Methamphetamine tại một số địa phương như: Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Thanh Hóa, Yên Bái, Thái Bình… Vì thế, việc phòng ngừa thất thoát tiền chất vào tay bọn tội phạm sản xuất ma túy bất hợp pháp ngày càng khó khăn do tính công khai, hợp pháp và ảnh hưởng rất lớn của tiền chất đến nền kinh tế. Do đó, đòi hỏi phải có cơ chế quản lý thích hợp, vừa ngăn chặn thất thoát tiền chất vào sản xuất ma túy bất hợp pháp, vừa đảm bảo tạo ra môi trường thuận lợi để sản xuất, kinh doanh, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Hiện nay, ở nước ta có hơn 400 đơn vị, doanh nghiệp tham gia hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu tiền chất. Chỉ trong vòng 5 năm (2005 - 2010), khoảng 5.963.000 tấn và hơn 10.742.000 lít tiền chất được nhập khẩu hợp pháp vào Việt Nam. Tuy nhiên, các ngành chức năng mới chỉ kiểm soát được ở khâu nhập khẩu tiền chất. Các hoạt động mua bán tiếp theo của các đơn vị, cá nhân và “đường đi” cũng như mục đích sử dụng các loại tiền chất vẫn chưa được kiểm soát. Thậm chí, việc mua bán tiền chất chỉ cần giao dịch qua điện thoại hay thư điện tử. Ngoài ra, trên thị trường Việt Nam xuất hiện nhiều chất ma túy tổng hợp chưa được quy định trong danh mục kiểm soát của pháp luật Việt Nam, gây khó khăn cho công tác phòng, chống và kiểm soát ma túy. Được biết, 1kg nguyên liệu tiền chất PSE có thể điều chế được 600g ma túy tổng hợp Methamphetamin. Trước tình hình đó, Cơ quan Phòng, chống ma túy và tội phạm của Liên hợp quốc (UNODC) đã thông tin cảnh báo với những nước có liên quan trong hoạt động xuất nhập khẩu PSE dùng làm thuốc, nhất là các loại thuốc ho, cảm cúm và hen suyễn. Ở Việt Nam, hoạt động xuất nhập khẩu, sản xuất, sử dụng tiền chất PSE ở dạng nguyên chất hoặc dạng phối hợp diễn ra sôi động. Cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều hành vi phạm tội liên quan đến loại tiền chất này. Theo Đại tá Phạm Đình Cửu, cuối năm 2010, Công an TP. Hồ Chí Minh phát hiện và bắt giữ 2 đối tượng tham gia chiết xuất PSE từ thuốc cảm cúm để điều chế ma túy tổng hợp Methamphetamin, trong đó có một đối tượng bị bắt ở TP. Nha Trang tham gia vào đường dây sử dụng tiền chất để sản xuất ma túy tổng hợp từ TP. Hồ Chí Minh rồi đưa đi các tỉnh, thành phố tiêu thụ…
Tại hội thảo, ông Nguyễn Tường Dũng - đại diện UNODC khẳng định, gần đây, tình hình thất thoát tiền chất trên thế giới, trong khu vực và ở Việt Nam đang có những diễn biến hết sức phức tạp và khó lường. Chính vì thế, theo yêu cầu của Chính phủ Việt Nam, Liên hợp quốc sẽ tăng cường giúp đỡ Việt Nam trong công tác quản lý tiền chất cả về chính sách và hệ thống pháp luật từ nay đến năm 2020.
THÀNH LONG
