Sau gần 2 năm thụ lý một vụ kiện tranh chấp quyền sử dụng đất, Tòa án nhân dân huyện Ninh Hòa (nay là thị xã Ninh Hòa) không tiến hành giải quyết, lại ra quyết định tạm đình chỉ, chuyển hồ sơ cho UBND huyện giải quyết với lý do: Không thuộc thẩm quyền của Tòa án?!
Sau gần 2 năm thụ lý một vụ kiện tranh chấp quyền sử dụng đất (QSDĐ), Tòa án nhân dân (TAND) huyện Ninh Hòa (nay là thị xã Ninh Hòa) không tiến hành giải quyết, lại ra quyết định tạm đình chỉ, chuyển hồ sơ cho UBND huyện giải quyết với lý do: Không thuộc thẩm quyền của Tòa án?! Ngược lại, UBND huyện Ninh Hòa đã chuyển trả lại hồ sơ vụ kiện, đề nghị Tòa án giải quyết theo quy định pháp luật! Cứ thế, vụ kiện được Tòa án và UBND chuyển qua rồi chuyển lại. Tòa án cho rằng mình không thẩm quyền giải quyết, vậy người dân biết trông cậy vào cơ quan nào để?
Ngày 5-5-2009, TAND huyện Ninh Hòa thụ lý vụ án dân sự về việc tranh chấp QSDĐ giữa nguyên đơn là ông Huỳnh Xẹo, bị đơn là bà Nguyễn Thị Bảy, cùng trú tại thôn Phước Đa 3, xã Ninh Đa.
Theo đơn khởi kiện, bên nguyên đơn yêu cầu bị đơn phải trả 331m2 đất tại thôn Phước Đa 3, xã Ninh Đa. Đáng lưu ý khi thụ lý đơn kiện, nguyên đơn không có giấy chứng nhận QSDĐ hoặc các giấy tờ hợp lệ theo quy định tại Điều 50 Luật Đất đai mà chỉ có tên trong sổ mục kê và không thuộc trường hợp tranh chấp tài sản gắn liền với đất. Vụ kiện do thẩm phán Lê Thị Toàn thụ lý giải quyết.
. Tòa án hay UBND có thẩm quyền giải quyết?
Sau hơn 1 năm thụ lý, ngày 13-9-2010, thẩm phán Lê Thị Toàn ký công văn chuyển vụ án tranh chấp cho UBND huyện Ninh Hòa giải quyết vì đất tranh chấp không có giấy tờ theo quy định tại Điều 50 Luật Đất đai.
Tiếp đến, ngày 23-9-2010, thẩm phán ban hành quyết định tạm đình chỉ vụ kiện với lý do vụ kiện không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, chờ kết quả giải quyết của UBND huyện?!
Sau khi nhận được công văn của Tòa án về việc chuyển vụ án, ngày 27-10-2010, UBND huyện Ninh Hòa có công văn trả lời Tòa án huyện Ninh Hòa như sau: Hồ sơ tranh chấp QSDĐ giữa ông Huỳnh Xẹo và bà Nguyễn Thị Bảy thể hiện có giấy chuyển nhượng nhà và đất giữa ông Nguyễn Ngọc An với ông Trương Vân được UBND xã Ninh Đa ký xác nhận cho chuyển nhượng ngày 7-7-1993 và giấy chuyển nhượng đất giữa ông Trương Vân với bà Nguyễn Thị Bảy ngày 11-11-2003. Như vậy, diện tích đất đã có giấy tờ chuyển nhượng QSDĐ theo quy định tại điểm d, khoản 1, Điều 50 Luật Đất đai năm 2003, do đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của UBND huyện mà thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND huyện theo quy định tại khoản 1, Điều 136 Luật Đất đai năm 2003. Từ lý do nêu trên, UBND huyện chuyển hồ sơ vụ tranh chấp đến TAND huyện để giải quyết theo quy định pháp luật.
Không thống nhất với ý kiến của UBND huyện về thẩm quyền giải quyết, ngày 8-11-2010, TAND huyện Ninh Hòa tiếp tục có công văn chuyển hồ sơ, đề nghị UBND huyện giải quyết vụ tranh chấp, vì theo quan điểm của Tòa, đất tranh chấp chỉ mới có tên của người khởi kiện trong sổ mục kê, không có các giấy tờ theo quy định tại Điều 50 Luật Đất đai năm 2003.
Ngày 16-12-2010, UBND thị xã Ninh Hòa tiếp tục có công văn trả lời Tòa án là việc tranh chấp đất đai giữa các bên đương sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án. Qua thẩm tra hồ sơ, UBND thị xã nhận thấy đúng là nguyên đơn không có bất cứ giấy tờ gì theo quy định của Điều 50 Luật Đất đai, nhưng bị đơn lại có giấy tờ nhận chuyển nhượng theo quy định của Luật Đất đai. UBND thị xã tiếp tục đề nghị Tòa án giải quyết theo quy định. Cho đến nay, TAND thị xã vẫn chưa có quyết định giải quyết vụ kiện này, gây bức xúc cho các đương sự.
. Tạm đình chỉ đúng pháp luật?
Qua vụ việc này, vấn đề đặt ra là nếu cho rằng tranh chấp đất lẽ ra thuộc thẩm quyền UBND giải quyết, sao Tòa án lại thụ lý và “ngâm cứu” một thời dài rồi mới tạm đình chỉ, chuyển cho UBND giải quyết? Việc làm này có vi phạm thủ tục tố tụng dân sự (TTDS)?
Theo Điều 136 Luật Đất đai 2003, tranh chấp về QSDĐ (đã được hòa giải không thành tại UBND cấp xã), nếu đương sự có giấy chứng nhận QSDĐ hoặc có một trong các loại giấy tờ quy định tại các khoản 1, 2, 5 Điều 50 Luật này sẽ do Tòa án giải quyết. Khi Tòa án tiếp nhận đơn khởi kiện của ông Huỳnh Xẹo tranh chấp QSDĐ, nhưng không có tài liệu chứng cứ nào chứng minh đất tranh chấp đã có giấy tờ theo quy định của Luật Đất đai thì Tòa án phải trả lại đơn theo quy định tại điểm e, khoản 1, Điều 168 Bộ Luật TTDS. Và trong quá trình thụ lý, nếu thẩm phán cho rằng vụ kiện đã thụ lý không đúng thẩm quyền thì phải áp dụng Điều 192 BLTTDS để ra quyết định đình chỉ việc giải quyết vụ kiện. Việc Tòa án ra quyết định tạm đình chỉ với lý do vụ kiện không thuộc thẩm quyền là không đúng quy định của pháp luật. Vì vậy, đề nghị TAND thị xã Ninh Hòa sớm có quyết định giải quyết vụ việc theo đúng quy định pháp luật, tránh khiếu kiện kéo dài, gây thiệt hại đến quyền lợi hợp pháp của các bên đương sự.
P.V
