Vừa qua, anh Phan Văn Quang (Vĩnh Phước, Nha Trang) có hỏi về một vấn đề như sau: “Ông tôi có 3 người con, gồm bác tôi, bà tôi và cô tôi.
Vừa qua, anh Phan Văn Quang (Vĩnh Phước, Nha Trang) có hỏi về một vấn đề như sau: “Ông tôi có 3 người con, gồm bác tôi, bà tôi và cô tôi. Bác tôi vì không có con nên đã nhận một người con nuôi. Bác tôi mất trước ông bà tôi. Năm 2006, ông bà tôi mất không để lại di chúc, tài sản để lại có một ngôi nhà, hiện gia đình tôi đang ở. Nay con nuôi của bác tôi muốn đòi phần thừa kế căn nhà”. Anh Quang thắc mắc quy định pháp luật về vấn đề này như thế nào?
Hiện nay, quy định về thừa kế thế vị như sau: Trong trường hợp con của người để lại di sản chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì cháu được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của cháu được hưởng nếu còn sống; nếu cháu cũng chết trước hoặc cùng một thời điểm với người để lại di sản thì chắt được hưởng phần di sản mà cha hoặc mẹ của chắt được hưởng nếu còn sống. Như vậy, nếu là cháu ruột thì không có vấn đề gì. Tuy nhiên, đối với trường hợp bạn hỏi thì hơi khác. Về mặt pháp lý thì pháp luật chỉ công nhận quan hệ (trong đó có quyền thừa kế lẫn nhau) của cha mẹ với con nuôi chứ quan hệ đó không đương nhiên làm phát sinh quyền và nghĩa vụ của người con nuôi đó với những người thân (cha mẹ, anh em, cháu chắt…) của cha mẹ nuôi. Về mặt pháp lý, người con nuôi đó không phải là cháu của ông bà. Cho nên, con nuôi có được hưởng thừa kế tài sản của ông bà hay không là khá phức tạp vì pháp luật không quy định cụ thể. Xin nói thêm là trước khi Bộ Luật Dân sự 1995 có hiệu lực, pháp luật lại có quy định con nuôi không được hưởng phần di sản này.
Có ý kiến cho rằng, việc thừa kế thế vị phải căn cứ vào tình trạng huyết thống, nhưng cũng có ý kiến cho rằng nếu căn cứ vào huyết thống thì trái luật vì pháp luật quy định quyền và nghĩa vụ của con ruột và con nuôi là như nhau. Vì vậy, để có quan điểm thống nhất về vấn đề này thì cần phải có sự tranh luận nhiều hơn. Rất mong các nhà chuyên môn có ý kiến thêm về vấn đề này.
Luật gia MINH HƯƠNG
