Những điểm mới của Nghị định 88/CP

Hơn 1 tháng nay, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) dường như bị chậm lại. Nguyên nhân là cơ quan chức năng đang áp dụng Nghị định 88/CP ngày 19-10-2009. Về lâu dài, Nghị định này sẽ đem lại cho người dân những lợi ích thiết thực…

Ảnh minh họa

Ông Nguyễn Văn Phương (Ngọc Hiệp, Nha Trang) thuê một lô đất của dòng họ để làm nhà ở cho thuê. Như trước đây, căn nhà này sẽ không thể đăng ký bởi vì nhà do ông Phương bỏ tiền ra xây nhưng đất lại thuộc quyền sử dụng của dòng tộc. Hoặc trước đây người dân có thể được cấp 3 loại “sổ” về nhà, đất: GCNQSDĐ, GCN quyền sở hữu nhà ở (QSHNƠ) hoặc GCNQSHNƠ và QSDĐ ở… Những tồn tại trên sẽ được giải quyết bởi Nghị định 88/CP về GCNQSDĐ, QSHNƠ và tài sản khác gắn liền với đất.

Theo Nghị định mới, 4 loại giấy trước đây là GCNQSDĐ, GCNQSHNƠ, GCNQSHNƠ và QSDĐ ở, GCNQSH công trình sẽ được gộp chung và chỉ làm thủ tục một lần tại một cơ quan. Đó là Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất (VPĐKQSDĐ) cấp tỉnh, cấp huyện. Điều này vừa tiện lợi cho dân, vừa đỡ lãng phí trong việc lập nhiều hồ sơ, quản lý nhiều nơi, lại chỉ do một cơ quan Nhà nước chủ động thực hiện. Mặt khác, GCN mới thể hiện được đầy đủ, rõ ràng cả về QSDĐ (kể cả nhiều thửa) và QSH tài sản (kể cả có nhiều tài sản) mà 4 loại giấy cũ không đáp ứng được. Nếu trước đây chỉ có 2 loại tài sản được chứng nhận thì nay đã có 4, gồm: nhà ở, công trình xây dựng, cây lâu năm, rừng sản xuất là rừng trồng. Riêng đối với đất nông nghiệp không có tài sản thì có thể cấp chung một giấy cho nhiều thửa, tùy yêu cầu người dân. Thửa đất có nhiều người SDĐ, nhiều chủ cùng sở hữu tài sản thì cấp cho từng người cho dù chỉ là chủ tài sản gắn liền với đất.

Thông tư 17/TT của Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) hướng dẫn thi hành Nghị định trên còn quy định chi tiết việc đăng ký biến động sau khi cấp GCN…, thủ tục cần đăng ký biến động về QSDĐ và QSH tài sản, gồm chuyển nhượng, thừa kế, tặng cho; cho thuê; góp vốn; đăng ký biến động do xử lý hợp đồng thế chấp, góp vốn, kê biên đấu giá; đăng ký biến động do đổi tên chủ, thay đổi, hạn chế quyền, thay đổi nghĩa vụ tài chính, thay đổi thông tin về tài sản như diện tích sử dụng, tầng cao, kết cấu, cấp hạng nhà và công trình; thay đổi về rừng cây…

Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Xuân Đạt, Phó Giám đốc VPĐKQSDĐ thành phố cho biết: GCN đã cấp trước ngày Nghị định này có hiệu lực thi hành vẫn có giá trị pháp lý và được cấp đổi theo mẫu mới miễn phí. Hiện nay, những trường hợp đăng ký cấp GCNQSDĐ đều được tạm ngừng để cấp theo mẫu mới. Tuy nhiên, số sổ đã in còn hạn chế (dưới 500 sổ) bởi vì kỹ thuật in theo mẫu mới khá phức tạp và tốn thời gian nên Văn phòng đang tăng cường nhân lực để tập trung in sổ.

Với Nghị định mới này, thời gian cấp sổ sẽ được giảm xuống đáng kể. Cụ thể, không quá 50 ngày làm việc với trường hợp cấp lần đầu (giảm 35 ngày); không quá 30 ngày (giảm 10 ngày) với trường hợp cấp đổi QSDĐ có nhu cầu bổ sung QSH tài sản gắn liền với đất hoặc cấp lại GCN bị mất. Các trường hợp cấp đổi còn lại không quá 20 ngày (giảm 8 ngày) làm việc.

Có một vấn đề mà người dân sẽ rất quan tâm, đó là những loại nhà xây dựng trên đất không có giấy phép (đây là tình trạng phổ biến ở nông thôn). Ông Nguyễn Xuân Đạt cho biết thêm: Theo Thông tư 17/TT của Bộ TN-MT, để được công nhận nhà ở nông thôn không có giấy phép xây dựng thì phải có giấy tờ xác nhận của UBND cấp xã về nhà ở đã được xây dựng trước ngày 1-7-2006; nhà ở không có tranh chấp, được xây dựng trước khi có quy hoạch hoặc phải phù hợp với quy hoạch. Trường hợp nhà xây dựng từ 1-7-2006 trở đi thì phải có giấy xác nhận của UBND xã về nhà ở không thuộc trường hợp phải xin giấy phép xây dựng, không có tranh chấp và đáp ứng điều kiện về quy hoạch.

Đối với nhà ở vi phạm xây dựng mà UBND xã, phường, thị trấn lập biên bản vi phạm xây dựng tại thời điểm sau khi đã có công bố quy hoạch thì không được chứng nhận QSHNƠ.

Như vậy, những chậm trễ trong việc cấp sổ hiện nay chỉ là khó khăn tạm thời. Với những quy định mới của Nghị định 88/CP, về lâu dài việc cấp GCN về đất và tài sản trên đất cho cá nhân, tổ chức trong thời gian tới sẽ được rút ngắn rất nhiều về mặt thủ tục. Nghị định này vừa tạo điều kiện cho Nhà nước quản lý đất đai tốt hơn đồng thời thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội nhờ mở rộng quyền lợi của người dân.

LÊ MINH