08:10, 27/10/2008

Ai phải nộp thuế thu nhập cá nhân?

Từ ngày 1-1-2009, Luật Thuế thu nhập cá nhân bắt đầu có hiệu lực. Hiện Cục Thuế tỉnh Khánh Hòa đang chuẩn bị triển khai khảo sát các đối tượng trên địa bàn phải nộp thuế...

Ảnh minh họa.

Từ ngày 1-1-2009, Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) bắt đầu có hiệu lực. Hiện Cục Thuế tỉnh đang chuẩn bị triển khai khảo sát các đối tượng trên địa bàn Khánh Hòa phải nộp thuế TNCN khi Luật có hiệu lực. Vậy những đối tượng nào phải nộp thuế?

So với Pháp lệnh Thuế TNCN đang hiện hành, đối tượng nộp thuế TNCN theo Luật Thuế TNCN rộng hơn và cụ thể hơn. Cụ thể, theo Nghị định 100/2008/NĐ-CP ngày 8-9-2008 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Thuế TNCN, đối tượng nộp thuế TNCN gồm cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú có thu nhập chịu thuế. Đối với cá nhân cư trú, thu nhập chịu thuế là thu nhập phát sinh trong và ngoài lãnh thổ Việt Nam, không phân biệt nơi chi trả thu nhập; đối với cá nhân không cư trú, thu nhập chịu thuế là thu nhập phát sinh tại Việt Nam, không phân biệt nơi chi trả thu nhập.

Các cá nhân có các khoản thu nhập sau đây thì phải chịu thuế: Thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh; thu nhập từ tiền lương, tiền công; thu nhập từ đầu tư vốn; thu nhập từ chuyển nhượng vốn, chuyển nhượng bất động sản, nhượng quyền thương mại; thu nhập từ trúng thưởng bằng tiền hoặc hiện vật; thu nhập từ bản quyền, từ thừa kế là chứng khoán, từ nhận quà tặng là chứng khoán… Ngoài ra, thu nhập từ các khoản phụ cấp, trợ cấp, tiền hoa hồng môi giới, tham gia đề tài, dự án, tiền nhuận bút; tiền nhận được từ tham gia hiệp hội kinh doanh, hội đồng quản trị, ban kiểm soát, hội đồng quản lý, các hiệp hội, hội nghề nghiệp; thu nhập từ góp vốn đầu tư bằng hiện vật, danh tiếng, phát minh, sáng chế; thu nhập từ chuyển giao công nghệ, đổi mới công nghệ… cũng nằm trong diện chịu thuế TNCN. Theo Thông tư số 84/2008/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thuế TNCN vừa ban hành, lợi tức, cổ tức nhận được từ việc góp vốn cổ phần của nhà đầu tư, thu nhập nhận được từ các khoản lãi trái phiếu, tín phiếu và các giấy tờ có giá khác do các tổ chức trong nước phát hành (kể cả các tổ chức nước ngoài được phép thành lập và hoạt động tại Việt Nam), trừ thu nhập từ lãi trái phiếu do Chính phủ Việt Nam phát hành đều là đối tượng chịu thuế.

Trong một số trường hợp như: hộ gia đình có nhiều người cùng tham gia kinh doanh nhưng chỉ có một người đứng tên trong đăng ký kinh doanh thì đối tượng nộp thuế được xác định là người đứng tên trong đăng ký kinh doanh. Trường hợp nhiều người cùng đứng tên trong đăng ký kinh doanh (nhóm cá nhân kinh doanh), cùng tham gia kinh doanh thì đối tượng nộp thuế được xác định là từng thành viên có tên ghi trong đăng ký kinh doanh. Đối với hoạt động cho thuê nhà, cho thuê mặt bằng không có đăng ký kinh doanh, đối tượng nộp thuế là người đứng tên sở hữu nhà, quyền sử dụng đất. Trường hợp nhiều người cùng đứng tên sở hữu nhà, quyền sử dụng đất thì đối tượng nộp thuế là từng cá nhân ghi trong giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất. Trường hợp chuyển nhượng bất động sản là đồng sở hữu, đối tượng nộp thuế là từng cá nhân đồng sở hữu. Trường hợp cá nhân nhượng quyền thương mại mà đối tượng nhượng quyền thương mại là nhiều cá nhân cùng tham gia thì đối tượng nộp thuế là từng cá nhân được hưởng thu nhập từ nhượng quyền thương mại…

Cá nhân có thu nhập chịu thuế phải thực hiện việc đăng ký thuế để được cơ quan Thuế cấp mã số thuế. Theo Luật Thuế TNCN, những người có mã số thuế mới được hoàn thuế và được giảm trừ gia cảnh vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế. Ông Trần Sỹ Quân, Trưởng phòng Tổng hợp - Nghiệp vụ - Dự toán Cục Thuế tỉnh cho biết, cơ quan Thuế đang thực hiện việc cấp mã số thuế và triển khai khảo sát, tổng hợp các đối tượng trên địa bàn tỉnh phải nộp thuế TNCN khi Luật này có hiệu lực. Năm 2007, nguồn thu thuế TNCN chỉ đạt 42 tỷ đồng, chiếm 0,14% số thu ngân sách của tỉnh. Dự kiến năm 2009, số thu thuế TNCN đạt 115 tỷ đồng.

THU HIỀN


Hỏi - đáp về thuế thu nhập cá nhân

° Việt kiều đã nghỉ hưu, hồi hương có phải đóng thuế thu nhập cá nhân?

- Hỏi: Tôi là Việt kiều Mỹ đã về hưu, dự định sẽ hồi hương về Việt Nam. Tôi có phải đóng thuế thu nhập do tiền lãnh hưu bổng của cơ quan an ninh xã hội Mỹ cấp cho tôi không?

Tracy Trần (USA)

- Trả lời: Theo Điều 3 Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) số 04/2007/QH12 của Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam ngày 21-11-2007 và Nghị định số 100/2008/NĐ-CP của Chính phủ ngày 8-9-2008 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thuế TNCN có hiệu lực vào ngày 1-1-2009, thu nhập chịu thuế TNCN bao gồm: các khoản phụ cấp, trợ cấp, trừ các khoản phụ cấp, trợ cấp theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công, phụ cấp quốc phòng, an ninh, phụ cấp độc hại, nguy hiểm đối với những ngành, nghề hoặc công việc ở nơi làm việc có yếu tố độc hại, nguy hiểm, phụ cấp thu hút, phụ cấp khu vực theo quy định của pháp luật, trợ cấp khó khăn đột xuất, trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, trợ cấp một lần khi sinh con hoặc nhận nuôi con nuôi, trợ cấp do suy giảm khả năng lao động, trợ cấp hưu trí một lần, tiền tuất hàng tháng, trợ cấp thôi việc, trợ cấp mất việc làm theo quy định của Bộ Luật Lao động, các khoản trợ cấp khác do Bảo hiểm xã hội chi trả, trợ cấp giải quyết tệ nạn xã hội.

Áp dụng quy định pháp luật trên đây với trường hợp của ông, khoản tiền hưu bổng của cơ quan an ninh xã hội Mỹ cấp cho ông không phải là đối tượng chịu thuế TNCN theo luật pháp Việt Nam.

° Mức tính giảm trừ gia cảnh?

- Hỏi: Vợ chồng tôi đi làm ở hai cơ quan khác nhau, chúng tôi có hai con nhỏ thì tính giảm trừ gia cảnh như thế nào? Cả hai vợ chồng tôi có được trừ không? Tôi kê khai cha mẹ tôi vào phần kê khai người phụ thuộc, nhưng anh trai tôi cũng kê khai giống như vậy. Xin hỏi cơ quan Thuế sẽ giải quyết thế nào?  (tuongthuyvcci@...)

- Trả lời: Việc lựa chọn giảm trừ cho hai con do người nộp thuế lựa chọn, cho vợ hoặc chồng, hoặc mỗi người giảm trừ một con, nhưng không được tính trùng. Đối với cha mẹ cũng áp dụng theo nguyên tắc này. Người nộp thuế phải tự kê khai về người phụ thuộc được giảm trừ và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác của số liệu kê khai. Cơ quan Thuế sẽ tăng cường  thanh tra, kiểm tra, phát hiện vi phạm và xử lý nghiêm minh, truy thu và phạt từ 1 đến 3 lần tiền thuế. Trường hợp vi phạm nặng sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Đồng thời thông qua việc cấp mã số thuế cho người nộp thuế, trong đó có thông tin về người phụ thuộc, bố mẹ, con, anh, chị, em…, cơ quan Thuế sẽ ứng dụng công nghệ thông tin trao đổi kết nối để kiểm tra phát hiện các trường hợp khai sai, khai trùng. Trước mắt, cơ quan Thuế sẽ cấp mã số thuế cho những cá nhân có thu nhập chịu thuế, tiến tới cấp mã số thuế cho người phụ thuộc. Việc áp dụng cấp mã số công dân gắn liền với mã số thuế sẽ được thực hiện trong tương lai.