Cải tạo những khu chung cư đang xuống cấp nghiêm trọng là vấn đề cấp thiết đang đặt ra trong công tác quy hoạch, quản lý đô thị...
 |
| Khu tập thể số 2 Ngô Sĩ Liên, Nha Trang sẽ được cải tạo xây dựng mới. |
Cải tạo những khu chung cư đang xuống cấp nghiêm trọng là vấn đề cấp thiết đang đặt ra trong công tác quy hoạch, quản lý đô thị. Mặt khác, đây là một chính sách xã hội cấp thiết.
° NHỮNG KHỞI ĐỘNG BAN ĐẦU
Việc quản lý các khu nhà tập thể được giao cho Trung tâm Quản lý nhà và chung cư (QLN-CC) đảm trách (một bộ phận được tách ra từ Công ty Quản lý - Kinh doanh và Phát triển nhà Khánh Hòa).
Trước thực trạng hàng loạt khu nhà tập thể, nhà chung cư xuống cấp nghiêm trọng, Trung tâm đã có những nỗ lực đáng ghi nhận trong việc đề ra các giải pháp khắc phục. Sau một thời gian dài khảo sát, chuẩn bị, từ tháng 4-2006, Trung tâm QLN-CC đã có tờ trình gửi UBND tỉnh về việc xin chủ trương đầu tư các chung cư mới để giải tỏa các chung cư xuống cấp trên địa bàn TP. Nha Trang.
Qua số liệu khảo sát của Trung tâm, hiện nay trên địa bàn thành phố có khoảng 20 khu nhà tập thể, chung cư với 188 hộ đã xuống cấp trầm trọng cần được quy hoạch, chỉnh trang ngay. Phần lớn những khu nhà này được xây dựng từ trước ngày giải phóng, đa số là nhà cấp 3 trở xuống, cấu trúc nhỏ, không khép kín, không đủ quy mô gia đình. Phương án đưa ra là tập trung cải tạo một số khu tập thể như: Lan Đình (số 2 Hàn Thuyên), số 2 Ngô Sĩ Liên, khu tập thể Xí nghiệp Liên hiệp Dược (Hòn Chồng, Nha Trang), khu nhà 89 Trần Phú (Vĩnh Nguyên), 18 Ngô Gia Tự…
Trước mắt, Trung tâm được UBND tỉnh cho phép thực hiện dự án xây dựng cải tạo khu nhà tập thể số 2 Ngô Sĩ Liên. Theo quy hoạch, tại đây sẽ xây dựng khu chung cư cao 9 tầng với 30 căn hộ. Hiện nay, công tác lập dự án, xúc tiến xây dựng đang được gấp rút triển khai. Thuận lợi trước tiên là dự án đã nhận được sự đồng thuận của 7 hộ gia đình tại đây. Việc họp bàn giữa các hộ gia đình và đơn vị chủ đầu tư diễn ra khá thuận lợi. Trong quá trình xây dựng, Trung tâm sẽ bố trí nhà tạm cư cho bà con và ngay sau khi hoàn thành sẽ được bố trí về nhà mới. Dự kiến, số căn hộ còn lại ở chung cư đủ để bố trí cho 24 hộ gia đình tại khu tập thể Lan Đình, số 2 Hàn Thuyên. Và khu tập thể này sẽ được bán thu hồi vốn để tiếp tục đầu tư xây dựng những khu chung cư mới.
Với cách làm theo mô hình “cuốn chiếu” này, khả năng cải tạo, quy hoạch lại các khu nhà tập thể cũ nát, xuống cấp sẽ mang tính khả thi, đáp ứng được chủ trương phát triển quỹ nhà ở của tỉnh.
° LỰC CẢN CÒN NHIỀU
Việc cải tạo những khu nhà tập thể xuống cấp hiện vẫn còn nhiều trở ngại. Thực tế cho thấy, nguồn vốn bỏ ra để thực hiện dự án cải tạo nhà xuống cấp rất lớn, trong khi ngân sách không thể nào đáp ứng. Việc kêu gọi xã hội hóa cũng có nhiều bất cập. Vấn đề khó nhất là chủ đầu tư phải tự cân đối thu chi, mà đây là bài toán khá nan giải.
Ngoài ra, nỗi lo lớn nhất là việc tìm tiếng nói chung nhằm bảo đảm hài hòa lợi ích giữa đôi bên.
Bên cạnh đó, những vướng mắc về cơ chế, chính sách cũng là nguyên nhân chính dẫn đến tốc độ cải tạo nhà xuống cấp còn chậm, nếu không nói là giẫm chân tại chỗ. Ngay Trung tâm QLN-CC, khi thực hiện các dự án cải tạo nhà xuống cấp cũng gặp không ít khó khăn. Vấn đề mấu chốt là chưa được sự quan tâm từ lãnh đạo tỉnh, thiếu sự chỉ đạo nhất quán, một chủ trương xuyên suốt cho chương trình này.
° NHỮNG GIẢI PHÁP KHẢ THI
Việc Trung tâm QLN-CC tham gia cải tạo, quy hoạch lại các nhà tập thể xuống cấp là động thái đáng biểu dương. Với chức năng được giao, nhất là điều kiện có sẵn, Trung tâm sẽ rất thuận lợi khi triển khai thực hiện các dự án cải tạo nhà cũ.
Bên cạnh đó, tỉnh cần có chính sách kêu gọi các thành phần kinh tế khác tham gia vào lĩnh vực này. Đặc biệt, phải có cơ chế hỗ trợ vốn, hạ tầng, tái định cư… cho các nhà đầu tư. Hiện nay, Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng đã ban hành quy chế khuyến khích các doanh nghiệp, trong đó có cả doanh nghiệp nước ngoài, đầu tư cải tạo, xây dựng mới các chung cư cũ xuống cấp. Theo đó, nhà đầu tư được xét vay vốn từ Quỹ Đầu tư phát triển thành phố tối đa 70% vốn đầu tư dự án, với lãi suất 0,3 - 0,5%/tháng, được quyền chuyển nhượng dự án. Ngoài việc miễn, giảm tiền thuê đất, tiền và thuế sử dụng đất, sẽ ưu tiên giao kết hợp xây dựng một khu đô thị mới kèm theo việc đảm nhận một dự án cải tạo khu tập thể cũ.
Điều chúng tôi muốn nhấn mạnh ở đây là chúng ta không nên đặt nặng bài toán kinh tế, lợi nhuận khi thực hiện các dự án cải tạo nhà tập thể. Cần thấy rằng đây là một chính sách xã hội cấp thiết vì nó liên quan đến cuộc sống, tính mạng của hàng trăm hộ gia đình. Bên cạnh đó, lợi ích về mặt quy hoạch, chỉnh trang đô thị là vô cùng to lớn.
NGUYỄN KHÔI - NGỌC PHƯƠNG
