Đầu tư hệ thống xử lý biogas: Nên sử dụng công nghệ mới

Theo ngành chức năng, đến nay, hầu hết các trang trại chăn nuôi trong tỉnh đều đã lắp đặt hệ thống xử lý chất thải khí sinh học (biogas). Tuy nhiên, công nghệ hiện tại vẫn chưa thể giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm.

Theo ngành chức năng, đến nay, hầu hết các trang trại chăn nuôi trong tỉnh Khánh Hòa đều đã lắp đặt hệ thống xử lý chất thải khí sinh học (biogas). Tuy nhiên, công nghệ hiện tại vẫn chưa thể giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm.

Nhiều nơi đầu tư

Mấy năm gần đây, huyện Cam Lâm là địa phương có nhiều trang trại chăn nuôi heo gia công cho các công ty nước ngoài. Toàn huyện hiện có khoảng 200 trang trại loại này. Việc phát triển nhanh các loại hình trang trại quy mô lớn đang bộc lộ điểm yếu trong vấn đề xử lý môi trường. Chính vì vậy, gần đây, huyện Cam Lâm đã phối hợp với doanh nghiệp để giải quyết. Ông Lê Đình Công - Giám đốc Công ty Cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam Chi nhánh Khánh Hòa cho biết, trên địa bàn huyện có khoảng 150 trang trại chăn nuôi heo gia công cho đơn vị với tổng đàn hơn 70.000 con. Đơn vị yêu cầu người chăn nuôi phải thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, lắp đặt hệ thống xử lý biogas, đặc biệt là xử lý đệm lót sinh học thì mới được cung cấp heo giống. Các ngành chức năng huyện Cam Lâm cũng tăng cường kiểm tra, xử lý các trang trại gây ô nhiễm môi trường.

Biogas bằng vật liệu HDPE tại một cơ sở ở xã Vạn Bình (huyện Vạn Ninh)

Huyện Diên Khánh cũng là địa phương có nhiều trang trại chăn nuôi heo quy mô lớn. Trên địa bàn huyện có 20 trang trại, hầu hết đã lắp đặt hệ thống biogas để xử lý môi trường. Ông Lương Văn Sáu - Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết, vấn đề xử lý môi trường được huyện luôn coi trọng. Do đó, huyện yêu cầu các trang trại phải có hệ thống xử lý chất thải, nằm xa khu dân cư và không gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh. Việc lắp đặt các hệ thống xử lý biogas có ý nghĩa lớn trong bảo vệ môi trường và phòng, chống dịch bệnh, nhất là chăn nuôi quy mô trang trại.

Theo Chi cục Thú y, hiện nay, toàn tỉnh có khoảng 270 trang trại nuôi heo. Trong đó, có 216 trang trại nuôi gia công cho Công ty Cổ phần Chăn nuôi CP Việt Nam với 70% có hệ thống xử lý biogas; 50 trang trại vừa và nhỏ do tư nhân đầu tư với 70% có hệ thống xử lý biogas. Ngoài ra, 4 doanh nghiệp chăn nuôi quy mô lớn tại Ninh Hòa, Diên Khánh và Khánh Vĩnh đều đầu tư hệ thống xử lý biogas. Ông Lê Thắng - Chi cục trưởng Chi cục Thú y cho biết, những trang trại chưa đầu tư hệ thống xử lý chất thải tất yếu dẫn đến ô nhiễm môi trường, phát tán mầm bệnh, tăng nguy cơ lây lan dịch. Do lợi nhuận trong chăn nuôi heo còn thấp, đầu ra bấp bênh, kinh phí đầu tư cao nên nhiều hộ chưa đầu tư hoặc đầu tư với quy mô nhỏ, không đáp ứng được hiệu quả xử lý...

Cần áp dụng công nghệ mới

Thực tế cho thấy, các trang trại đầu tư hệ thống biogas trước đây đang bộc lộ nhiều khiếm khuyết. Thể tích của bể chứa khí với cấu trúc dạng vòm không thể xây vượt quá 100m3, nếu lớn hơn sẽ dễ vỡ và thợ không thể thi công; đồng thời, giá thành của 1m3 hình vòm từ 1,1 đến 1,2 triệu đồng, cao gấp 10 lần so với vật liệu HDPE (Hight Density Poli Etilen). Chính vì vậy, việc nghiên cứu đưa vào thi công bằng vật liệu mới là vấn đề đáng quan tâm. Bà Trần Thị Bích Liên - chủ trang trại chăn nuôi heo tại xã Diên Thọ (huyện Diên Khánh) cho biết, trang trại của bà có quy mô 1.000 con nái, mỗi năm sản xuất 14.000 heo cai sữa và 1.500 - 2.000 heo thịt. Tuy nhiên, do đầu tư hệ thống xử lý quy mô nhỏ, dung tích chỉ 40m3 nên khi nâng công suất chăn nuôi lên, hệ thống đã quá tải, mùi hôi xử lý không triệt để. Bà Liên đề nghị Nhà nước hỗ trợ các trang trại đầu tư hệ thống xử lý biogas theo công nghệ mới bằng vật liệu HDPE đang được ứng dụng rộng rãi hiện nay.

Theo ông Đinh Cường - chuyên viên Dự án Khí sinh học Việt Nam - Hà Lan (Trung tâm Khuyến nông Khuyến ngư), công nghệ lót bạt bằng vật liệu HDPE có hiệu quả vượt trội so với công nghệ xây gạch làm hầm biogas  trước đây. HDPE có tính bền, chịu nhiệt, chịu lửa (3270C), chịu va đập, chịu chất lỏng, không gỉ, không bị tác động của muối, axit hay kiềm, không lão hóa trước tác động của tia cực tím, chịu tải cao. Vì thế, vật liệu này rất phù hợp trong việc xây dựng công trình biogas. Giá thành bình quân cho trang trại nuôi 1.000 heo khoảng 200 triệu đồng (nếu bỏ công đào đất giá thành sẽ rẻ hơn). Hiện nay, toàn tỉnh đã có một số trang trại chăn nuôi đi tiên phong đưa công nghệ HDPE vào đầu tư. Tuy nhiên, số lượng còn rất khiêm tốn, chỉ 2 - 3 trang trại.

Để khuyến khích các trang trại chuyển đổi sang công nghệ này, rất cần có sự hỗ trợ của Nhà nước. Được biết, sắp tới, ông Cường sẽ xây dựng đề tài ứng dụng HDPE làm biogas cho trang trại từ kinh phí sự nghiệp khoa học công nghệ, xây dựng 5 mô hình tại huyện Diên Khánh, quy mô mỗi mô hình nuôi từ 1.000 đến 3.000 con heo.

V.L