Vẻ đẹp hoang sơ của đại ngàn, khí hậu mát mẻ quanh năm, cùng với những truyền thuyết dân gian về lịch sử hình thành các suối, thác nước… đã tạo nên sức hấp dẫn riêng của vùng đất Khánh Sơn (Khánh Hòa). Tuy nhiên, du lịch nơi đây vẫn chưa được khai thác có hệ thống.
Vẻ đẹp hoang sơ của đại ngàn, khí hậu mát mẻ quanh năm, cùng với những truyền thuyết dân gian về lịch sử hình thành các suối, thác nước… đã tạo nên sức hấp dẫn riêng của vùng đất Khánh Sơn (Khánh Hòa). Tuy nhiên, du lịch nơi đây vẫn chưa được khai thác có hệ thống.
Từ TP. Nha Trang đến ngã ba Ba Ngòi TP. Cam Ranh, theo Tỉnh lộ 9 trải qua đoạn đường gần 40km, du khách sẽ tận hưởng vẻ đẹp hoang sơ và độc đáo với những con dốc quanh co, khúc khuỷu của núi rừng Khánh Sơn. Từ đỉnh đèo xã Ba Cụm Bắc sẽ hiện ra một vùng núi non trùng điệp. Nằm ở độ cao khoảng 800m so với mặt biển, trong vùng chuyển tiếp giữa cao nguyên Lâm Đồng và duyên hải miền Trung nên khí hậu nơi đây mát mẻ quanh năm. Thiên nhiên ban tặng Khánh Sơn nhiều danh lam thắng cảnh đẹp, cảnh quan núi rừng hùng vĩ với nhiều ngọn núi cao, nhiều dòng thác, suối, hang, gộp tự nhiên. Trong đó, thác Tà Gụ là danh thắng tiêu biểu, một trong những thác nước cao nhất của tỉnh Khánh Hòa với độ cao khoảng 30 - 40m, nằm trong dãy núi Po Mỏq Cura với dòng nước luôn chảy mạnh quanh năm và vẫn giữ nguyên vẻ hoang sơ. Nơi đây còn có dòng sông Tô Hạp được ví như nguồn sữa mẹ của Khánh Sơn, bởi nó chảy qua tất cả các xã, thị trấn của huyện, tưới cho hầu hết đất đai nơi này.
 |
| Thác Tà Gụ |
Khánh Sơn còn là vùng đất của nhiều truyền thuyết lịch sử, văn hóa. Hiện nay, 71% dân số của huyện là đồng bào dân tộc Raglai. Trong quá trình sinh sống, người Raglai đã sáng tạo ra nhiều giá trị văn hóa truyền thống đặc sắc. Đó là trường ca, sử thi đồ sộ, dân ca, truyện thần thoại, truyện cổ tích mang giá trị lịch sử, nghệ thuật hát đối đáp... Người Raglai có nhiều loại nhạc cụ đặc sắc như: cồng chiêng, đàn bầu, kèn môi, đàn Chapi, đặc biệt là đàn đá Khánh Sơn - loại nhạc cụ cổ tiêu biểu của dân tộc Việt Nam được thế giới biết đến. Ngoài ra, còn có nhiều hình thức lễ hội phong phú như: lễ ăn mừng lúa mới, lễ bỏ mả (di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia), nghi lễ vòng đời… Những ai đã một lần nghe tiếng mã la trong rừng vắng ở Khánh Sơn sẽ thật khó quên, bởi thanh âm mã la đem lại cảm xúc rất lạ, nghe trầm lắng, mơ màng mà kiêu hãnh như sử thi Akhà Juca của người Raglai. Nơi đây còn là vùng đất anh hùng với những căn cứ địa cách mạng vững chắc trong 2 cuộc kháng chiến như các cứ điểm: Xóm Cỏ, Suối Sóc, Cha pú, Gộp Cu.
Bên cạnh dó, Khánh Sơn có nhiều đặc sản cây trái như: sầu riêng, chôm chôm, măng cụt, mít nghệ, bưởi da xanh, chuối...; những món ăn độc đáo như: cơm lam, canh bồi, rượu cần… Các sản vật gắn với nghề thủ công truyền thống như: đan lát, làm gùi, nỏ, mô hình nhà sàn; nhạc cụ truyền thống như đàn chapi, sáo…cũng có những nét đặc sắc riêng.
Hiện nay, phần lớn du khách đến Khánh Sơn để khám phá vẻ đẹp hoang sơ của đại ngàn, cảnh quan thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu mát mẻ và thưởng thức những đặc sản của vùng đất này.
Tuy nhiên, Khánh Sơn vẫn còn nhiều nét độc đáo mà du khách chưa được khám phá. Ông Đinh Ngọc Bình, Chủ tịch UBND huyện Khánh Sơn cho biết: “Khánh Sơn là vùng đất có điều kiện tự nhiên độc đáo và tiềm năng phát triển du lịch nhưng chưa được khai thác có hệ thống. Hiện nay, huyện đang xây dựng Chương trình Phát triển du lịch giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025. Để thực hiện chương trình này, huyện sẽ huy động các nguồn vốn để từng bước hình thành các điểm đến và tour du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng, khám phá, tìm hiểu lịch sử độc đáo, văn hóa dân gian, đời sống, tập quán sản xuất của đồng bào Raglai, tham quan vườn cây ăn trái và thưởng thức các đặc sản nuôi trồng nổi tiếng của địa phương. Chúng tôi đang kêu gọi các nhà đầu tư phối hợp để thực hiện định hướng này. Trước mắt, lãnh đạo huyện giao Phòng Văn hóa Thông tin và UBND xã Sơn Hiệp hỗ trợ và tư vấn cho du khánh tham quan, tìm hiểu về văn hóa, lịch sử và thưởng thức những đặc sản của địa phương”.
HOÀNG LỆ HÀ - XUÂN PHƯƠNG
